Zimanê huriyan

Zimanê huriyan an jî zimanê xuriyan^{[çavkanî hewce ye]} (bi zimanê huriyan: hu-ur-ri^[1])zimanekî ku berî zayînî di nava du hezar û yek hezarî de jiya ye û nuha mirî ye. Zimanê hurî, weke zimanekê "kurdiya kevn" jî tê zanîn^[2]^[3]^[4]^[5]. Zimanê huriyan, ku mirov wê kifş dike, mirov dibîne ku pirr gotinên ku em di îro de bikar tînin jî tên dîtin.

Belavbûna zimanê huriyan

Taybetmendiyên zimanê huriyan

Zimanê huriyan, hin bêjeyên wê ên ku di dema me de ji nivîsên bizmarî ên ku ji dema wan hatîna xwandin, tên dîtin ku î ro jî di kurdîya îro de tên bikarhanîn. Mînak "tişî", weke ku îro di kurdî de heya û di wate "dagirtinê" de ya, di wê demê de di heman wate de heya. Bi kurdî tişî ankû bi zimanê hurî tiššan e. Xwandina tiššan"^[6] jî, "tişan" e.^{[çavkanî hewce ye]} Di dema hûrîyan de, gotina "war" jî weke ku di roja de heya, bi heman rengê û wateyê heye. "war", an jî "awarê", ji dema huriyan bi rengê "war" û ankî "awar-re" maya. Gotina "welat" jî, ku di kurdî de di wate navê walet de ya ji aliyê fonolojî û etîmolojiya ve ji vê demê û gotinê û koka wê tê.

Hin cînavkên ku ji dema wan mana ev in: "nna", "..îtannî", "..îlannî", "..îstanî", "ê", "na","nn", "mn", "ana", "iya", "ama", "lla" ^[7]^[8]^[9]^[10] hûriyan lêkolînên ku hatina kirin û kifşkirinên ku bûna dane nîşandin ku zimanê hûrî kurdiya berê ye. Mînak, gotina "laleşê" ji wê demê tê. Gotina Laleşê, rengê wê yê ku di dema hûrîyan de heya, bi rengê Lālašha^[8] ya. Îro kurd wê bi navê "Laleşê Nûranî" dizanîn û tênin ser ziman weke navê cihê bergê ê ola êzidî. Di wê demê de jî bi vê rengê û wateyê bû. Hingî jî, navê cihê bergê ê ola êzidî^[11] bû.

Awayê rêzimanê zimanê huriyan

Binihêre jî

Hurî

Çavkanî

^ Abdusamet Yigit, Li ser rêzimanî û zimanê hûrîyan ^{Girêdana arşîvê 2016-03-13 li ser Wayback Machine}, rûpel ji 2 ta 9
^ http://www.kurdistanica.com/?q=node/2
^ http://books.google.fr/books?id=PnjAlei9fe0C&pg=PA28&lpg=PA28&dq=hurrian+kurdish+language&source=bl&ots=cCcAuEi7sC&sig=lqXhpEeZAznhCg3pGdcRUZGIeSw&hl=fr&sa=X&ei=fjQlUauxBpSQhQen44CoDA&ved=0CGwQ6AEwCTgU#v=onepage&q=hurrian%20kurdish%20language&f=false ( The Chechens: A Handbook Par Amjad M. Jaimoukha, li rûpela 28'emin )
^ http://fr.scribd.com/doc/81247492/Kurds-and-Their-Origins
^ http://books.google.fr/books?id=stl97FdyRswC&pg=PA382&lpg=PA382&dq=hurrian+kurdish+language&source=bl&ots=uZVjGAfyz8&sig=ObDbGKH0bzPda7Ujrg4AGJqVN9Y&hl=fr&sa=X&ei=fjQlUauxBpSQhQen44CoDA&ved=0CFEQ6AEwBTgU#v=onepage&q=hurrian%20kurdish%20language&f=false 'li gora vê rapor zimanê kurdî wek zazakî goranî kurmancî ji zimanê hûrî hatin...)
^ H. Crag Melchert, http://www.linguistics.ucla.edu/people/Melche^{[girêdan daimî miriye]}rt/webpage/LUVLEX.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel 274
^ Abdusamet Yigit, http://www.dergush.com/modules.php?name=News&file=article&sid=3513 ^{Girêdana arşîvê 2016-03-05 li ser Wayback Machine}, li ser Gotina Laleşê Nûranî, rûpel 3.
^ ^a ^b H. Crag Melchert, http://www.linguistics.ucla.edu/people/Melche^{[girêdan daimî miriye]}rt/webpage/LUVLEX.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel 132
^ Ilse Wegner, http://astro.cornell.edu/~mmhedman/translation/Hurrian_122608_2.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel ji 43 ta 89
^ Abdusamet Yigit, Li ser rêzimanî û zimanê hûrîyan ^{Girêdana arşîvê 2016-03-13 li ser Wayback Machine}, rûpel ji 2 ta 9
^ Abdusamet Yigit, http://www.dergush.com/modules.php?name=News&file=article&sid=3513,li ^{Girêdana arşîvê 2016-03-05 li ser Wayback Machine} ser Gotina laleşê Nûranî, rûpel 3

Girêdanên derve

Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

[1] Abdusamet Yigit, Li ser rêzimanî û zimanê hûrîyan ^{Girêdana arşîvê 2016-03-13 li ser Wayback Machine}, rûpel ji 2 ta 9

[2] ttp://www.kurdistanica.com/?q=node/2

[3] ttp://books.google.fr/books?id=PnjAlei9fe0C&pg=PA28&lpg=PA28&dq=hurrian+kurdish+language&source=bl&ots=cCcAuEi7sC&sig=lqXhpEeZAznhCg3pGdcRUZGIeSw&hl=fr&sa=X&ei=fjQlUauxBpSQhQen44CoDA&ved=0CGwQ6AEwCTgU#v=onepage&q=hurrian%20kurdish%20language&f=false ( The Chechens: A Handbook Par Amjad M. Jaimoukha, li rûpela 28'emin )

[4] ttp://fr.scribd.com/doc/81247492/Kurds-and-Their-Origins

[5] ttp://books.google.fr/books?id=stl97FdyRswC&pg=PA382&lpg=PA382&dq=hurrian+kurdish+language&source=bl&ots=uZVjGAfyz8&sig=ObDbGKH0bzPda7Ujrg4AGJqVN9Y&hl=fr&sa=X&ei=fjQlUauxBpSQhQen44CoDA&ved=0CFEQ6AEwBTgU#v=onepage&q=hurrian%20kurdish%20language&f=false 'li gora vê rapor zimanê kurdî wek zazakî goranî kurmancî ji zimanê hûrî hatin...)

[6] H. Crag Melchert, http://www.linguistics.ucla.edu/people/Melche^{[girêdan daimî miriye]}rt/webpage/LUVLEX.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel 274

[7] Abdusamet Yigit, http://www.dergush.com/modules.php?name=News&file=article&sid=3513 ^{Girêdana arşîvê 2016-03-05 li ser Wayback Machine}, li ser Gotina Laleşê Nûranî, rûpel 3.

[:0-8] H. Crag Melchert, http://www.linguistics.ucla.edu/people/Melche^{[girêdan daimî miriye]}rt/webpage/LUVLEX.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel 132

[9] Ilse Wegner, http://astro.cornell.edu/~mmhedman/translation/Hurrian_122608_2.pdf, Cunneiform Luvian Lexicon, rûpel ji 43 ta 89

[10] Abdusamet Yigit, Li ser rêzimanî û zimanê hûrîyan ^{Girêdana arşîvê 2016-03-13 li ser Wayback Machine}, rûpel ji 2 ta 9

[11] Abdusamet Yigit, http://www.dergush.com/modules.php?name=News&file=article&sid=3513,li ^{Girêdana arşîvê 2016-03-05 li ser Wayback Machine} ser Gotina laleşê Nûranî, rûpel 3

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]