Ev beş hê vala ye. Tu dikarî lê zêde bikî. (adar 2024)
Zimanê huriyan an jî zimanê xuriyan[çavkanî hewce ye] (bi zimanê huriyan: hu-ur-ri[1])zimanekî ku berî zayînî di nava du hezar û yek hezarî de jiya ye û nuha mirî ye. Zimanê hurî, weke zimanekê "kurdiya kevn" jî tê zanîn[2][3][4][5]. Zimanê huriyan, ku mirov wê kifş dike, mirov dibîne ku pirr gotinên ku em di îro de bikar tînin jî tên dîtin.
Zimanê huriyan, hin bêjeyên wê ên ku di dema me de ji nivîsên bizmarî ên ku ji dema wan hatîna xwandin, tên dîtin ku î ro jî di kurdîya îro de tên bikarhanîn. Mînak "tişî", weke ku îro di kurdî de heya û di wate "dagirtinê" de ya, di wê demê de di heman wate de heya. Bi kurdî tişî ankû bi zimanê hurî tiššan e. Xwandina tiššan"[6] jî, "tişan" e.[çavkanî hewce ye] Di dema hûrîyan de, gotina "war" jî weke ku di roja de heya, bi heman rengê û wateyê heye. "war", an jî "awarê", ji dema huriyan bi rengê "war" û ankî "awar-re" maya. Gotina "welat" jî, ku di kurdî de di wate navê walet de ya ji aliyê fonolojî û etîmolojiya ve ji vê demê û gotinê û koka wê tê.
Hin cînavkên ku ji dema wan mana ev in: "nna", "..îtannî", "..îlannî", "..îstanî", "ê", "na","nn", "mn", "ana", "iya", "ama", "lla"[7][8][9][10] hûriyan lêkolînên ku hatina kirin û kifşkirinên ku bûna dane nîşandin ku zimanê hûrî kurdiya berê ye. Mînak, gotina "laleşê" ji wê demê tê. Gotina Laleşê, rengê wê yê ku di dema hûrîyan de heya, bi rengê Lālašha[8] ya. Îro kurd wê bi navê "Laleşê Nûranî" dizanîn û tênin ser ziman weke navê cihê bergê ê ola êzidî. Di wê demê de jî bi vê rengê û wateyê bû. Hingî jî, navê cihê bergê ê ola êzidî[11] bû.
![[icon]](/wiki/W%C3%AAne:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}
