Zimanên Hindistanê

Tabloya senifandina zimanên Hindo-Aryenî yên Hindistanê

Zimanên Hindistanê yan jî zimanên ku li Hindistanê têne axaftin, temamiya zimanan e ku li Hindistanê têne axaftin in û bi tevahî ji 400 ziman û zaravayan pêk tên. Zimanê hindî û Zimanê îngilîzî, zimanê fermî ya welêt e û di hemû belgeyên fermî de Zimanê hindî û Zimanê îngilîzî wekê zimanê sereke têne bikaranîn.

Zimanên ku li Hindistanê têne axaftin ji çend malbatên zimanan in. Zimanên sereke zimanên hind û ewropî ye ku ji hêla rêjeya ji sedî 78.05 hindîyan ve têne axaftin.^[1]^[2] Zimanek dinê ku aliyê girseyek girîng ve tê axaftin zimanên dravidî ye ku ji hêla rêjeya ji sedî 19.64 hindîyan ve têne axaftin in.^[3]^[4] Ev her du malbat bi hev re carinan wekî zimanê hindî têne zanîn

Zimanên fermî

Dagirkirina Birîtanyê ya Hindistanê, bandor li welat kiriye ku zimanê îngîlîzî li welat bûye zimanê perwerdehî û zimanê karsaziyê. Zimanê îngilîzî bi destûra bingehîn a welat li welat bûye zimanê fermî ya Hindistanê.^[5]

Di roja îro de zimanê îngilîzî bi zimanê hindî re li welat bi awayekî fermî tê bikaranîn.

Pirzimanî

Serjimara sala 2011an a Hindistanê

Zimanên Yekem, Duyemîn û Sêyem li gorî hejmara axêverên Hindistanê (li gorî serjimariya sala 2011an)

Ziman	Axêverên zimanê yekem	Axêverên zimanê yekem wekî ji sedî nifûsa giştî	Axaftvanên zimanê duyemîn (milyon)	Axêverên zimanê sêyem (milyon)	Bi tevahî axêver (milyon)	Tevahiya axaftvan wekî ji sedî nifûsa giştî
Hindî	528.347.193	43,63	139	24	692	57.1
Bengalî	97.237.669	8.30	9	1	107	8.9
Maratî	83.026.680	6.86	13	3	99	8.2
Teluguyî	81.127.740	6.70	12	1	95	7.8
Tamîlî	69.026.881	5.70	7	1	77	6.3
Gujaratî	55.492.554	4.58	4	1	60	5.0
Ûrdûyî	50.772.631	4.19	11	1	63	5.2
Kanadayî	43.706.512	3.61	14	1	59	4.9
Odia	37.521.324	3.10	5	0.03	43	3.5
Malayalamî	34.838.819	2.88	0.05	0.02	36	2.9
Pencabî	33.124.726	2.74	0.03	0.003	36	3.0
Assamese	15.311.351	1.26	7.48	0.74	24	2.0
Maithili	13.583.464	1.12	0.03	0.003	14	1.2
Meitei (Manipurî)	1.761.079	0.15	0.4	0.04	2.25	0.2
Îngilîzî	259.678	0.02	83	46	129	10.6
Sanskrîtî	24.821	0.00185	0.01	0.003	0.025	0.002

Ethnologue (çapa 2019, 22an) li seranserê cîhanê

Lîsteya jêrîn ji hemî axaftvanên zimanên li parzemîna hindî yên ku li çaraliyê cîhanê ye di çapa sala 2019an a Ethnologue (Etnolojî) de hatiye weşandin.^[6]

Ziman	Bi tevahî axaftvan (milyon)
Hindî	615
Bengalî	265
Ûrdûyî	170
Pencabî	126
Maratî	95
Teluguyî	93
Tamilî	81
Gujaratî	61
Kanadayî	56
Odia	38
Malayalamî	38
Assamese	15
Santali	7
Meitei (Manipurî)	1.7
Sanskritî	0.025

Çavkanî

^ "Indo-Aryan languages | Characteristics, Origin, Countries, History, & Facts | Britannica". www.britannica.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 16 çiriya pêşîn 2022.
^ "Dravidian languages | History, Grammar, Map, & Facts | Britannica". www.britannica.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 16 çiriya pêşîn 2022.
^ Kak, Subhash (1 kanûna paşîn 1996). "Indic Language Families and Indo-European". Yavanika.
^ Reynolds, Mike; Verma, Mahendra (2007). Britain, David (edîtor). Indic languages. Cambridge: Cambridge University Press. rr. 293–307. ISBN 978-0-521-79488-6.
^ Guha, Ramachandra (10 sibat 2011). India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy (bi îngilîzî). Pan Macmillan. ISBN 978-0-330-54020-9.
^ "ethnologue.com/statistics/size".

[1] "Indo-Aryan languages | Characteristics, Origin, Countries, History, & Facts | Britannica". www.britannica.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 16 çiriya pêşîn 2022.

[2] "Dravidian languages | History, Grammar, Map, & Facts | Britannica". www.britannica.com (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 16 çiriya pêşîn 2022.

[3] Kak, Subhash (1 kanûna paşîn 1996). "Indic Language Families and Indo-European". Yavanika.

[4] Reynolds, Mike; Verma, Mahendra (2007). Britain, David (edîtor). Indic languages. Cambridge: Cambridge University Press. rr. 293–307. ISBN 978-0-521-79488-6.

[5] Guha, Ramachandra (10 sibat 2011). India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy (bi îngilîzî). Pan Macmillan. ISBN 978-0-330-54020-9.

[6] "ethnologue.com/statistics/size".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]