Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê

Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė lt Wielkie Księstwo Litewskie pl Великое князство Литовское sla
1236 — 1569 →
Al Nîşan
Agahiyên gelemperî
Rêveberî		Keyanî
Paytext		Vilnius
Ziman		Lîtvanî, Latînî, Ûkraynî, Belarûsî
Dîn
TBH		{{{tbh}}}
TBH/sal		{{{tbh kes}}}
Dirav		{{{dirav}}}
Dem		{{{dem}}}
Nîşana înternetê		{{{nîşana înternetê}}}
Kd. telefonê		{{{koda telefonê}}}
{{{agahîgelemp1 sernav}}}		{{{agahîgelemp1}}}
{{{agahîgelemp2 sernav}}}		{{{agahîgelemp2}}}
{{{agahîgelemp3 sernav}}}		{{{agahîgelemp3}}}
{{{agahîgelemp4 sernav}}}		{{{agahîgelemp4}}}
{{{agahîgelemp5 sernav}}}		{{{agahîgelemp5}}}
Gelhe
		{{{gelhe}}}
		{{{gelhe2}}}
		{{{gelhe3}}}
		{{{gelhe4}}}
		{{{gelhe5}}}
Rûerd
		{{{rûerd}}}
		{{{rûerd2}}}
		{{{rûerd3}}}
		{{{rûerd4}}}
		{{{rûerd5}}}
Dîrok û bûyer
1'ê tîrmehê 1569		Yekîtiya Lublînê
		{{{bûyer2}}}
		{{{bûyer3}}}
		{{{bûyer4}}}
		{{{bûyer5}}}
		{{{bûyer6}}}
		{{{bûyer7}}}
		{{{bûyer8}}}
		{{{bûyer9}}}
		{{{bûyer10}}}
		{{{bûyer11}}}
		{{{bûyer12}}}
Serwerî
Key
1236 - 1263		Mîndaugas
		{{{serokA2}}}
		{{{serokA3}}}
		{{{serokA4}}}
		{{{serokA5}}}
		{{{serokA6}}}
{{{sernav serokB}}}
		{{{serokB1}}}
		{{{serokB2}}}
		{{{serokB3}}}
		{{{serokB4}}}
		{{{serokB5}}}
{{{sernav serokC}}}
		{{{serokC1}}}
		{{{serokC2}}}
		{{{serokC3}}}
		{{{serokC4}}}
		{{{serokC5}}}
{{{sernav serokD}}}
		{{{serokD1}}}
		{{{serokD2}}}
		{{{serokD3}}}
		{{{serokD4}}}
		{{{serokD5}}}
{{{sernav serokE}}}
		{{{serokE1}}}
		{{{serokE2}}}
		{{{serokE3}}}
		{{{serokE4}}}
		{{{serokE5}}}
		{{{serokE6}}}
		{{{serokE7}}}
		{{{serokE8}}}
		{{{serokE9}}}
Karîna qanûndanînê
	{{{perleman}}}
		{{{perleman1}}}
		{{{perleman2}}}
		{{{perleman3}}}
		{{{perleman4}}}
		{{{perleman5}}}
Ya paşê Komara Lîtvanî-Polonî

Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê (lîtvanî: Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė, lîtvaniya berê: Didi Kunigiste Letuvos, îngilîzî: Grand Duchy of Lithuania, latînî: Magnus Ducatus Lituaniæ, polonî: Wielkie Księstwo Litewskie, rûsî: Великое Княжество Литовское) dewleteke rojhilatî û navrastî ya Ewropa ku ji sedsala dozdemîn/sêzdemîn ta sedsala hijdemîn berdewam bûye. Ji aliyê Lîtvaniyan ve hatiye damezrandin. Di sedsala panzdemîn gihişte mezintirîn tixûbên xwe û wê demê dewleta herî mezin ya Ewropa bû. Navê 'Mîrîtiya Mezin' di dawiya keyîtiya Gedimînas de hat binavkirin. Di dema kurê Gedimînas, Algîrdas de mîrîtî bêhtir fireh bû, ji dema desthilatdariya hemû keyan ku mîrîtî di bin destê wan de bû. Piştî desthilatdariya Algîrdas, Jogaila rûpeleke nû di dîroka Lîtvaniyan de vekir bi Yekîtiya Kreva (1386). Bi vê yekbûyîne Keyaniya Polonyayê û mîrîtî bûn dewleteke hevbeş. Bi vê yekîtiyê di bin desthilatiya key Vytautas de dewlet di Şerê Grunwald'ê de biserket. Lê piştî mirina Vytautas nakokî di navbera her du gelan de derket û jev veqetîn. Di sala 1569 de careke dî her du gel bûn yek (Komara Lîtvanî-Polonî) bi Yekîtiya Lublînê. Di vê federasyonê de Lîtvanî xwedî zagon, artêş û gencîneya xwe bi xwe bûn. Di maweya federasyonê de Mîrîtiya Lîtvanî tevlî gelek şeran bû. Bo mînak Şerê Lîvonî, Şerê Bakurî û yên din. Ev federasyon di sala 1795'an de ji aliyê împeratoriya Rûsan, Prûsya û Awistirya ve hate hilweşandin.

Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê bi Komara Lîtvanî-Polonî re 1635

Girêdanên derve

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê de hene.

• Agahî di derbarê Mîrîtiya Mezin a Lîtvanya de bi îngilîzî (1253-1795)
• Agahî di derbarê Mîrîtiya Mezin a Lîtvanya de bi zimanê polonî ^{Girêdana arşîvê 2008-05-07 li ser Wayback Machine}