Muhemmed Îqbal

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Mihemmed Iqbal hat beralîkirin)
Muhemmed Îqbal
Muhemmed Îqbal
Navê rastî
محمد اقبال
Jidayikbûn1873
Siyalkut
Mirin21ê nîsan 1938
EsilPakistanî
Hevwelatî Pakistan
DestûrnameMewlana, Friedrich Wilhelm Nietzsche û Henri Bergson
PîşeAlim, helbestvan, fîlozof û sîyasetmedar
DînÎslam
biguhêreBelge

Muhemmed Îqbal (bi ûrdû: محمد اقبال) di sala 1873an de li welatê Pakistanê li bajarê Siyalkutê hatiye dinê. Ew alim, helbestvan, fîlozof û siyasetmedarekî pakistanî bû.

Zanistiya wî yê yêkem li ser Qurana Piroz bûye. Di piştî xilas kirina medreseyê, Îqbal bi alikariya mamosteyên xwe yên zimanê erebî û farisî, dest bi xwendina wêjeya îslamî kiriye. Dûre jî li bajarê Lahor ê zanîngeh xwendiye û li fakûlteya zimannasiya rojhilat bi xwe mamostetî kiriye. Di van salan de wî gellek helbest jî nivisandiye û weşandiye.[1]

Di sala 1905an de Îqbal li zanîngeha Cambridgeê ya Brîtanyayê li ser felsefe û îqtisadê mezûn dibe. Li paytexta Londonê sê salan dimînî û li vir li fakûlteya ziman û wêjeya erebî mamostetiyê dike û gellek konferansan li ser ola îslamê dide. Dîsa di van sê salan da Îqbal li ser dadmendiyê dixwinî û di piştî girtina diplomaya dozgertiyê, tere Amanyayê û li zanîngeha Munihê li ser felsefeyê doktora xwe dike. Gava ku Îqbal di sala 1908an de vedigerî li Hindistanê di hêla xandewanên xwe da bi coşekî mezin tê pêşwazîkirin.[2]

Dûre Îqbal bi salan beşdarî siyaseta welatê xwe dibe û di hêla pirr mirovan da tê pejirandin. Îqbal li ser siyasetê aha gotiye:“ Siyaset; kar kirin û ji bo rûmet û mezintiyê davet kirine.“[1]

Helbest û nivisên wî li ser misilmanên li Hindistanê di serxwebûna li dijî Brîtanyayê de û di damezrandina Pakistanê de bandûrekî gellekî mezin kirine.

Iqbal di piştî nexweşiyeke giran û dirêj, di 21ê nîsana 1938an da tere heqiya xwe.

Helbestên wî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ a b "Kopîkirina arşîvê". Ji orîjînalê di 19 çiriya paşîn 2010 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 31 kanûna pêşîn 2014.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  2. ^ http://books.google.fr/books?id=Okxr1alsVqIC&hl=tr