Cil û bergên sîstanî

Cil û bergên kevneşopî û herêmî yên xelkê sîstanî ji çand, erdnîgarî û bi hezaran salan hevjiyana bi xwezaya berê û niha re peyda bûye.

Cilên mêrên sîstanî dema ku bi şûr direqisin

Cilên mêran

Cil û bergên mêrên sîstanî bi piranî destmal, kulm, kiras û şal in. Dastar di devoka herêmî de Langote tê gotin, ku ji kevneşopî ve rengê spî ye. Kirasên mêran dirêj û heya çok in. Van kirasan di 3 modelên pêçandî, sarî û çirkirî de têne tên bikar anîn. Bi gelemperî, bêyî şeklê kirasê, şal jî sade an jî pîskirî ne. Li cil û bergên kesên dewlemend deqê hevrîşim tê kirin. Di zaravayê herêmî yê sîstanî de şal bi navê Temû an Tûmon û kirasê wê jî wek re Paner tê gotin û tîpa şikestî jî bi navê Chel Treez tê gotin ku ji binê zengila milê ber bi jêr ve herî kêm ji 34 çikan pêk tê. Her wiha mêrên sîstanî êlekek li ser kirasê xwe dikin ku jê re jalezqa tê gotin.

Cilên jinan

Cilên jinên sîstanî jî sade û bi dîzayn in. Cil û bergên jinan wek yên mêran dirêj û berbelav in. Jinên sîstanî ji bilî cil û bergên xwe yên kevneşopî û rojane bi gelemperî têne jibo cejn û şahiyan jî cureyên cilan amade dikin. Yek ji taybetiyên kincên rojane yên jinên sîstanî, cureyekî derziyê ye ku li ser stûr û kelepçeyên cilê tê bikaranîn, ku ew jî di zaravê herêmî de jê re siah dozî tê gotin. Ev cil û berg ji kirasekî û şalekî pêk tê. Dirêjiya kirasê li binê çongê ye û li dora bejnê hatiye pîskirin. Serê xwe de jî bi taybetî çargoşekî li xwe dikin. Cil û bergên qiralan, ku ji şalên pêçandî pêk tên, kirasekî hetanî çok û li her du aliyan du şel hene. Di heman demê de çarşefekî ku jê re dibêjin Temo li xwe dikin wekî heya dirêjî çonga ye. Firehiya qalikê digihijye neh metreyan. Destikê ku di vê cilê de sê guhan hatî bikar anîn. Mînaka vê cilê di cil û bergên kevneşopî yên jinên Xorasanê de jî hatiye dîtin. Her wiha kirasê du stû, kirasê tacîk, cil û berg û çador jî beşek ji cil û bergên herêmî yên jinên sîstanî ne.