Glasnost

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Glasnost
гла́сность Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
  • Rêbaz Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DewletYekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Glasnost (bi rûsî: гласность) peyvek e ji bo siyaseta Sekreterê Giştî yê Yekîtiya Sovyetê Mikhail Gorbaçov, ê ku di adara 1985an de soza şefafîbûn û vekirîbûna serokatiya dewletê li hember gel da. Peyv ji zimanê slavoniya kevin "glas" (glas - deng) tê û di eslê xwe de tê wateya deng û "navkirina tiştan" û di rûsî de herî kêm ji dawiya sedsala 18an û pê ve bi wateya "vebûn û zelaliyê" tê bikar anîn.[1]

Bi zimanên din, têgînên 'vebûn', 'şefafîtî', 'çêkirina ragihandinê' wekî werger hatine bikaranîn ji bo siyaseta vebûna herî zêde di xebatên saziyên dewletê de û azadiya agahdarkirinê, nepejirandina pirsgirêkan û hwd.

Li Împaratoriya Rûsyayê ya dawiya sedsala 19an, ev peyv bi taybetî bi reformên pergala dadwerî ve girêdayî bû. Di nav van de reform hebûn, yên ku destûr didan ku çapemenî û raya giştî beşdarî dadgehan bibe û biryarên dadgehê êdî bi dengekî bilind bêne xwendin. Vladîmîr Lenîn gelek caran girîngiya glasnostê wekî taybetmendiya herî girîng a demokrasiyê destnîşan dikir. Di nîvê salên 1980an de, glasnost ji hêla Mikhail Gorbaçov ve wekî sloganek siyasî ji bo zêdekirina şefafiya hukûmetê li Yekîtiya Sovyetê hat populer kirin.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Словарь Академии Российской. Часть II". runivers.ru. Roja gihiştinê 7 kanûna pêşîn 2022.