Hêratî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Şarpeya li Kurdistanê jin didin serê xwe, ev e

Hêratî, şarpe ji serpoş û stûmalên jin û mêran e. Bêjeya şarpe ji fransî écharpe derbasê kurdî bûye. Pir caran ew şapikek e ku serê por û serê mirov (bi gelemperî jinan) digre û rûyê nepenî dihêle. Ew ji qumaşê sêgoşeyî yan jî qumaşê çargoşeyî yê sêgoşeyî hatiye pêçan û serî pê tê pêçandin. Yên li Kurdistanê jin didin serê xwe ji fîbera sentetîk, ebreşûm an pembûyê ye. Jinên kurd ne bi armanceke taybet didin serê xwe. Ango ne serpoşeke herêmî yan olî ye. Şarpeyên kurdan rengîn in.

Armanc[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hêratî dikare ji bo mebestên cûrbecûr bê lixwekirin, wek parastina serê an porê ji baran, ba, ax, serma, germahî, ji bo paqijiyê, ji bo mode, naskirinê an cihêbûna civakî; bi girîngiya olî, ji bo veşartina belengazî, ji nefsbiçûkî, an formên din ên peymana civakî.[1][2] Niha bi giranî ji ber sedemên pratîkî, çandî an jî olî serî li xwe dikin.

Heya dawiya sedsala 20an, [3] li gelek deverên Ewropa, Asyaya Başûr-rojava, Afrîkaya Bakur, û Amerîka, û hem jî li hin deverên din ên cîhanê, çarşefên serî bi gelemperî ji hêla jinan ve dihatin lixwekirin. Di van dehsalên dawîn de, şapik, mîna şapikan, di çanda rojavayî de ji kêfê derketiye. Lêbelê, ew hîn jî li gelek deverên gundewarî yên Ewropaya Rojhilat û hem jî li gelek deverên Rojhilata Navîn û parzemîna Hindistanê têne lixwekirin.[4]

Kitêba Pîroz a Xiristiyanan, di 1 Korintî 11:4-13 de, ji jinan re emir dike ku serê xwe bigirin.[5] Di nav Xirîstiyanên Anabaptîst de, ev pir caran di forma kapp an perdeya daleqandî de ye - di tevahiya rojê de tê lixwe kirin.[6] Ji bo Xirîstiyanên Ortodoks ên Rojhilatî, dema ku diçin dêrê, şefên bi kevneşopî ji hêla jinan ve têne kirin, û ji hêla dîrokî ve, di nav gel de jî her çend li hin deveran ev yek kêm bûye.[7][8]

Şêweyekî serşokê ku bi navê hicab tê zanîn, gelek caran li welatên misilmanan tê dîtin û ji kevneşopiyê çêbûye. Ew ji aliyê hin jinên misilman ve tê lixwekirin, ku ew wek fermaneke olî dibînin, û şêwaza wê li gorî çandê diguhere.[9] Hemî Misilman bawer nakin ku hîcab di çarçoveya "serpêçandin" de di Quranê de fermanek olî ye.[10][11]

Pêşangeha şarpeyan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ rosaliegilbert.com - Veils, Wimples and Gorgets
  2. ^ christianity.stackexchange.com - What happened to the practice of women covering their heads?
  3. ^ Gordon, Greg (31 tebax 2015). "Are Head Coverings Really for Today?" (bi îngilîzî). Evangelical Focus. Roja gihiştinê 2 gulan 2022. One of the most questioned practices in the New Testament in the modern day Western Church is the practice of Head Coverings for women. Yet to get perspective we need to look over the panoply of God's Church for 2000 years and see that this is not something new but old—and has been practiced diligently over the ages. It is hard to imagine but since the 1960s the Church almost entirely practiced this tradition. The influence of secular reasoning, feminism and liberal theology have led to the questioning and, ultimately, the casting aside of this practice in the Church at large in the evangelical world.
  4. ^ Flinn, Isabella (1 gulan 2014). Pinpricks in the Curtain: India Through the Eyes of an Unlikely Missionary (bi îngilîzî). WestBow Press. r. 234. ISBN 9781490834313.
  5. ^ Hunt, Margaret (11 hezîran 2014). Women in Eighteenth Century Europe (bi îngilîzî). Taylor & Francis. r. 58. ISBN 9781317883876. Today many people associate rules about veiling and headscarves with the Muslim world, but in the eighteenth century they were common among Christians as well, in line with 1 Corinthians 11:4-13 which appears not only to prescribe headcoverings for any women who prays or goes to church, but explicitly to associate it with female subordination, which Islamic veiling traditions do not typically do. Many Christian women wore a head-covering all the time, and certainly when they went outside; those who did not would have been barred from church and likely harassed on the street. … Veils were, of course, required for Catholic nuns, and a veil that actually obscured the face was also a mark of elite status throughout most of Europe. Spanish noblewomen wore them well into the eighteenth century, and so did Venetian women, both elites and non-elites. Across Europe almost any woman who could afford them also wore them to travel.
  6. ^ Scott, Stephen (1 kanûna paşîn 1996). Introduction to Old Order and Conservative Mennonite Groups: People's Place Book No. 12 (bi îngilîzî). Simon and Schuster. ISBN 978-1-68099-243-4.
  7. ^ Yegorov, Oleg (11 kanûna pêşîn 2019). "Why do women cover their heads in Orthodox churches?". www.rbth.com (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 6 kanûna pêşîn 2020.
  8. ^ Barbara Weiß, Bayerischer Rundfunk (12 tîrmeh 2016). "Religion und Glaube in Bayern: Orthodoxe Kirche" (bi almanî). {{cite journal}}: Ji bo journal parametreya |journal= hewce ye (alîkarî)
  9. ^ Sparrow, Mary (9 tîrmeh 2018). "Understanding the Veil: A Primer in Muslim Women's Head Coverings [Photo Gallery]". International Mission Board. Ji orîjînalê di 9 tîrmeh 2018 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 27 çiriya paşîn 2018.
  10. ^ "unicornsorg". Ji orîjînalê di 21 kanûna pêşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna pêşîn 2015.
  11. ^ "Moroccoworldnews.com". Ji orîjînalê di 27 kanûna pêşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 26 kanûna pêşîn 2015.