Hêlios

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Hḗlios hat beralîkirin)
Hêlios
  • Ἥλιος
  • Helius
Perestvandînê Yewnanistana kevnare Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
ZayendMêr li ser wîkîdaneyê biguhêre
Agahiyên kesane
Dê û bav
Xwişk û bira
Hevjîn
Zarok
  • Egialê
  • Meropê
  • Faeton
  • Faetûsa
  • Lampetîê
  • Persês
  • Astrîs
  • Eêtês
  • Kîrkê
  • Pasîfaê
  • Hêliada
  • Kerkafos
  • Kandalos
  • Aktîs
  • Tenagês
  • Trîopas
  • Oxîmos
  • Lîndos
  • Makareûs
  • Trinax
  • Auges
  • Êlektrionê
  • Eufrosînê
  • Taliya
  • Aglaîa
  • Aloeûs
  • Eterîa
  • Bisaltes
  • Augîas
  • Egê
  • Klîmenos
  • Xarîs
  • Phaetontides
  • Fasîs
  • Dioksîpê
  • Helia
  • Amalteia
  • Dirce
  • Lelex Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
XanedanRodos, Kêto, Eglê, Antiope Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Wekhev
Sol, Sun, Surya, Hvare-khshaeta, Virotutis, Baal-hamon, Ra, Anextiomarus, Alaunus, Zun Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Hêlios (bi yewnaniya kevn: Ἥλιος, lat. Hḗlios "roj"; bi latînî: Helius) di mîtolojiya yewnanî de tîtanê rojê ye. Heman demê de kesayîtbûna rojê ye. Bernavka wî Hêlîosê nawest. Ew zarokê Hîperîon û Teîayê ye Li gorî Hêsîodos ew mêrê Persêyê ye.[1] Bi wê re hinek nemirên girîng çêkiriye. Hêlios bavê Phaithon, Eêtes, Kîrkê, Pasîfaê ye.

Dihat bawerkirin ku Helîos her roj li aliyê rojhelatê (Etîyopyayê) rojê bardikir pê erebeyek dibir rojavayê (li warê hesperîdan) diquliband. Şevê di nav tasekî zêr de dîsa diziviriya.

Ew wek xortekî qeşeng û bihêz dihat teswîrkirin. Porên wî wek tîrêjên rojê bû.

Hebandina Hêlios[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hêlios di nav çanda Yewnanî cihekî xwediyê cihekî girîng be jî ji wî re perestinê nedikirin. Ji ber ku di nav civaka yewnanî de ev di nav wan û 'barbaran' da cudahiyek bû. Barbar ji rojê diperêsindan. Lê dîsa jî PlatonSokratês carna silavên xwe jê re dişandin û carna jê re duayan jî dikirin.

Her çi qas civaka yewnanî perestinê ji bo Hêliosê nekir in jî li girava Rodosê perestin û hebandina wî dihat çêkirin. Peykerê Gewre yê Rodosê ku di nav heft nuwazeyên cîhanê de ji bo wî hatibû çêkirin.[2]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ (960) Teogonîa-Hêsîodos
  2. ^ Cartwright, Mark. "Helios". World History Encyclopedia (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 22 sibat 2023.