Lîma
Xuyakirin
Lîma Lima | |||||
| |||||
Kargêrî | |||||
---|---|---|---|---|---|
Welat | Perû | ||||
Dûgel | Perû | ||||
Herêm | Lîma | ||||
Parêzgeh | Lîma | ||||
Şaredar | Jorge Muñoz (2019-2022) | ||||
Demografî | |||||
Gelhe | 10.852.210 kes (2016) | ||||
Berbelavî | 13.090 kes/km² | ||||
Erdnîgarî | |||||
Rûerd | 2.672,3 km² | ||||
Bilindayî | 80 | ||||
Koordînat | 12°02′36″Bş 77°01′42″Ra / 12.04333°Bş 77.02833°Ra | ||||
Wêne | |||||
Dîmeneke ji Lîmayê
|
Lîma (bi spanî: Lima) serbajarê Perûyê ye. Navenda sereke ya polîtîk, zanistî û çandê ya Perûyê ye.
Li bajêr 7.605.742 kes (sala 2007) dijîn. Bi tevî devedora xwe gelheya wê 8.482.619 ye (2007).
Bajarê keştîgehî Callao ku gelheya wê 876.877 e jî nêzîkê Lîmayê ye. Herdu bajar bi hev re herêmeke metropolî pêk tînin Área Metropolitana de Lima.
Lîma bajareke girîng e bo aborî û çanda Perûyê. Gelek zanîngeh, dibistanên bilind, muze, bîrdarî lê hene. Bajarê kevn sala 1991ê ji aliyê UNESCOyê ve wekî pêmayiyek cîhanî hat payekirin.
Keç û kurên Lîmayê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Juan Francisco de la Bodega y Quadra, bazirgan, derander, keştîvan
- José Bernardo Alcedo, komponîst
- Isabel Allende, nivîskar
- Alexis Amore, aktrîsta pornoyê
- Fernando Belaúnde Terry, serokwezîrê Perûyê di nava salên 1963 heya 1968 û 1980 heya 1985
- Mario Belli Pino, aktor
- Francisco Bolognesi mareşalê mezin
- Dolores Cabero y Nùñez, hevjîna lehengê neteweyî Miguel Grau Seminario
- Emilio Córdova, hostayê kişikê
- Javier Pérez de Cuéllar, siyasetmedar, sekreterê giştî yê NY (1982–1991)
- Pozzi Escot, komponista navdar
- Jefferson Farfán, futbolvanê neteweyî
- Juan Diego Flórez, stranbêjê operayê
- Alberto Fujimori, siyasetmedar û serokwezîr (1990–2000)
- Alan García, serokwezîrê Perûyê ji sala 1985 heya 1990 û dîsa ji sala 2006ê vir de.
- Celso Garrido Lecca, komponîst
- Fernando Fernán Gómez, aktor û derhênerê spanî
- Jorge Villavicencio Grossmann, komponîst
- José Paolo Guerrero, futbolvan
- Gustavo Gutiérrez, teolog (olzan)
- Claudia Llosa, senarîst û derhênera navdar
- Nicolás Lindley López, cûntaîst, dîktator
- Diego Maroto, endezyarê navdar ê Lîmayê
- Luciana Morales Mendoza, aktrîst
- Max Otten, bijîşk, dermanger
- Oscar Quiñones Carrillo, mamoste û hostayê kişikê
- Lorenzo Palacios Quispe, „keyê perûyanî Cumbia“
- Ricardo Pérez Godoy, cûntaîst 1962 heya 1963
- Claudio Pizarro, futbolvanê neteweyî
- Martin de Porres, domînîkan, oldarê pêşawa
- Manuel Prado y Ugarteche, serokwezîr, ji 1939 heya 1945 û 1956 heya 1962
- Juan Egaña Risco, serokwezîrê Şîleyê
- Rosa von Lima, oldarê pêşawa
- Raúl Ruidíaz, futbolvan
- Felipe Santiago de Salaverry, serokdewlet
- Juan Luis Cipriani Thorne, sermetran û kardînal
- Henry Urday Cáceres, kişikvan
- Augusto Vargas Alzamora, sermetran û kardînal
- Álvaro Vargas Llosa, nivîskar
- Raoul de Verneuil, komponîst
- Alejandro Villanueva, futbolvan
- Jaime Yzaga, tenîsvan
Galerî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]-
Lîma, dîmenek ji Cerro San Cristobal.
-
Avahiya hikûmetê yê bi awayê nûbarokî hatiye danîn
-
Dadgeha Lîmayê
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Henry A. Dietz: Urban poverty, political participation, and the state. Lima, 1970–1990. University of Pittsburgh Oress, Pittsburgh 1998
- Peter Faecke: Lima, die Schöne, Lima, die Schreckliche. Edition Köln, Köln 2005, ISBN 3-936791-16-3 (almanî)
- Gustavo Gutierrez (Vorwort), Franz Marcus: Kirche und Gewalt in Peru. Befreiende Pastoral am Beispiel eines Elendsviertels in Lima. LIT, Münster 1998, ISBN 3-8258-3958-3 (almanî)
- Eberhard Kross: Die Barriadas von Lima. Stadtentwicklungsprozesse in einer lateinamerikanischen Metropole. Ruhr-Universität, Bochum 1992, ISBN 3-931128-44-X (almanî)
- Stefan Roggenbuck: Straßenkinder in Lateinamerika. Sozialwissenschaftliche Vergleichsstudie – Bogotá (Kolumbien), São Paulo (Brasilien) und Lima (Peru). Peter Lang, Frankfurt am Main 1993, ISBN 3-631-45894-0
- Gerhard Stapelfeldt: Verelendung und Urbanisierung in der Dritten Welt. Der Fall Lima/Peru. Verlag für Entwicklungspolitik, Saarbrücken 1990, ISBN 3-88156-477-2
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Malpera Municipalidad Metropolitana de Lima Girêdana arşîvê 1999-04-20 li ser Wayback Machine
- Înstîtûta Goethe ya Lîmayê
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |