Mîrgeha Xaltan

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Mîrgeha Xaltan, mîrgeheke ku mîr Mîrza Beg di navbera salên 1640 û 1720î de serdariya mîrgehê kiriye. Ji pey wî jî Mîr Temê, kurê wî bi heman peywirê rabûye.

Dema siwarê Barîn, bavê Mîr Elî, Temê Mîr Mîrza Beg, di sala 1800’î de koça dawî dike,wî di ziyareta Şêxevind de vedişêrin,bin ax dikin,pey bavê xwe serdema Mîr Elî Tem dest pê dike,li ser daxwaza mîrê Botan û bi daxwaza mala Mîrza Beg Mîr Êlî Tem dice Cizîra Botan û wek berpirsîyar û Mîrê Welatê Xaltan tê naskirin,kurê wî Qaso,Hamid û Musa serleşker bûn,dema diwan digerîya ji çêl mîrekê Botan ê herî qedîm Mîr Elî Tem bu,lewma jî,ji Êzdîyên Basa an jî Êzdîyên Basî,re dibên mala Mîra an jî Mîro,ciqasî jî di bingeha xwede Xaltî niqîbî an jî Şedikîne.

Di dema 1700 heta 1900an de êzdîyên Welatê Xalta xwedî 366 gund bûn û di herêma xwe de bi awayekî serbixwe-xweser bûn û xwedî hêzeke ber bi çav bûn ku paytexta wan bajarê Ridwanê bu. Wek tê zanin di gelek klam û zargotinade derbas dibe dibên Ridwana bavê Tem ku Mîr Tem kurê Mîr Mîrza Beg e û Bavê Mîr Elîye ku heya îro jî ji Awiskêre dibêjîn Awiska Elî. (Awiska bi tirkî: İkiköprü) Awiska bajarokekî bi ser navçeya Qubîna Êlîhê ve ye.

Lê maxabin Kurdên misilman û hin hevkarên wan hin êzdî ê paşverû ditirsand û ji ber vê êrîşî dijwar anîn ser Êzdîyên Xaltan bi sedhezarê Êzdîyên Xalta qetil kirin.[çavkanî hewce ye]

Ciqas ji Êzdîyên Xaltî li berxwedan mixabin bi ser neketin 1800 heta 1940 û 50, bi kuştin bi talan û bi darê zorê bêtirî 350 gundê Êzdîyên Xaltî ji wan standin hinen kurdên misilman hinek ereb li wan gunda bi çîbûn û heya îro ji li gund û milkê wan dijîn

Bine malek ji mala Mîr Elî (Ali)

Mîr Alî

Mîr Alî ( zayin. 1500? li Welatê Jor Serhad- mirin. 1570? li Cizîrê)

Îzettîn bin Alî el Xaltî

Îzettînê Mîr Alî( zayin. 1560? li Cizîr- mirin. 1650? li Cizîrê)

Mîr Mîrza Beg

Serdarê Welatê Xaltan ( zayin. 1640? li Serhedê - mirin. 1720? li Xaltan niqîba)

Mîr Temê,Mîr Mîrza Beg

Tem kurê Mîr Mîrza Beg ( zayin. 1710? li Welatê Xaltan niqîba - mirin. 1800? li ziyareta şêxevinda Xalta)

Mîr Alîyê Mîr Tem

Mîr Alîyê Mîr Tem ( zayin. 1790? li Xaltan niqîba - mirin. 1860? li Cizîrê)

Qaso,yê Mîro Mîr Alî

Qaso Mîro Mîr Alî (zayin. 1840? li Cizîra Bota- mirin. 1900? li welatê Xalta )

Siloyê Qasoyê Mîro

Siloyê Qaso(zayin.1855?, li Basa Êzdî Bota - mirin. 14.05.1916,Li Silopîya di fermana basa,de

Nimoyê Silo

Nimoyê Silo (zayin.1870?, li Basa Êzdî Bota - mirin. 1910? , li Basa Êzdî Bota )

Simo ê Nimo

Simo ê Nimo (zayin.01.07.1884, li Basa Êzdî Bota - mirin. 30.12.1945, li Welatê Xalta gundê Qorixê)

Siloyê Simo

Silo (zayin.28.02.1935, li Basa Êzidî Bota - mirin.22.02 2015, li Almanya)

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]