Mafên kesên LGBT li Çînê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Mafên kesên LGBT li Çînê
DewletÇîn Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge
Jinek sîxuriyê li du evîndarên mêr dike.

Lezbiyen, hevzayendan, bîseksuel û transgender (LGBT) li Komara Gel a Çînê bi pirsgirêkên hiqûqî û civakî re rû bi rû dimînin ku ji hêla niştecihên ne LGBT ve nayên ceribandin. Zewacên hevzayendî nikanin bizewicin an jî bipejirînin, û malbatên ku ji wan zewacên weha re serokatî dikin ne mafdar in ji bo heman parastinên qanûnî yên ku ji bo zewacên heteroseksuel peyda dibin. Çîn ji bo kesên LGBT parastina dijî-cudakariyê nade, ne jî sûcên nefretê yên li ser bingeha meyla cinsî an nasnameya zayendî qedexe dike.

Homoseksuelî û homoerotîzm li Çînê ji demên kevnar ve hatine belgekirin. Li gorî hin lêkolînên Dr. Bret Hinsch, ku niha bi Zanîngeha Fo Guang a Taywanê re têkildar e, ku di kovarek ku ji hêla Zanîngeha Londonê ve hatî çap kirin de hatî lêkolîn kirin,[1] homoseksuelî wekî rûyek normal a jiyanê li Çînê dihate hesibandin, berî ku bandora rojavayî ya ji 1840 û pê de.[2] Çend împaratorên çînî yên pêşîn tê texmîn kirin ku bi têkiliyên heteroseksuel re têkiliyên hevzayendî hebûne.[3] Heta sedsalên 19-an û 20-an, bi hewildanên rojavabûnê yên xanedana Qing a dereng û komara çînî ya destpêkê, dijberiya li hember hevzayendî, hema hema tune bû. [4]

Di serdema Mao de homoseksuelî bi piranî nedihat xuya.[5] Di salên 1980-an de, mijara homoseksueliyê ji nû ve di qada gelemperî de derket holê û ji wê demê ve nasname û civakên homoseksuel di nav raya giştî de berfireh bûn. Lêbelê, lêkolînên cûda destnîşan dikin ku raya giştî ya Çînê di derbarê homoseksueliyê de ne eleqedar e. Herwiha, hestên kevneşopî yên li ser berpirsiyariyên malbatê û cihêkarî faktorên girîng in ku rê li ber derketina kesên hevzayendî digirin.

Nêzîkatiya hukûmetê ya ji bo mafên LGBT wekî "neguhêz" û wekî "naye pejirandin; naye nepejirandin; naye pêşkeftin" hate binav kirin.[6] Ji ber ku di salên dawî de gelek çalakiyên LGBT hatine qedexekirin, ji aliyê desthilatdaran ve gelek berxwedan heye. Di salên niha de, Çînê nîşandana têkiliyên homoseksuel li ser televizyona giştî, û her weha nîşandana mêrên fena bi giştî qedexe kiriye.[7][8]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Passions of the Cut Sleeve: The Male Homosexual Tradition in China by Bret Hinsch; Review by: Frank Dikötter. Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 55, No. 1(1992), Cambridge University Press, p. 170
  2. ^ Hinsch, Bret. (1990). Passions of the Cut Sleeve. University of California Press. p. 56
  3. ^ Hinsch, Bret. (1990). Passions of the Cut Sleeve. University of California Press. pp. 35–36.
  4. ^ Kang, Wenqing. Obsession: male same-sex relations in China, 1900-1950, Hong Kong University Press. Page 3
  5. ^ Jeffreys, Elaine; Yu, Haiqing (2015). Sex in China. Polity. ISBN 978-0-7456-5613-7.
  6. ^ Chinese attitudes towards gay rights The Economist
  7. ^ "China bans depictions of gay people on television". the Guardian (bi îngilîzî). 4 adar 2016. Roja gihiştinê 15 çiriya paşîn 2021.
  8. ^ "China prohíbe los "hombres afeminados" en la televisión". La Vanguardia (bi spanî). 3 îlon 2021. Roja gihiştinê 15 çiriya paşîn 2021.