Morbus K
 | Ev rûpel bêkategorî ye. Ji kerema xwe kategoriyan li vê rûpelê zêde bike û alîkariya Wîkîpediyaya kurdî bike. (tîrmeh 2024) |
 |
Morbus K | |
|---|---|
 Giovanni Borromaeo, yê ku nexweşiya Morbus K îcad kir da ku Cihûyên Romayê ji sirgûna mirinê rizgar bike. | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Morbus K (bi îtalî: il Morbo di K) navê nexweşiyeke neheyî ye ya ku di dema dersînorkirina cihûyan a Romayê de ji aliyê Dr. Giovanni Borromeo ve hate îcadkirin.[1]
Ji 16ê çiriya pêşîn a 1943an, sirgûnkirina cihûyên Îtalyayê li Romayê di bin fermandariya Theodor Dannecker de dest pê kir.[2] Getoya Romayê li pêşiya Girava Tiberê bû, ku Nexweşxaneya Ospedale Fatebenefratelli îro jî lê ye, saziyek Orderê Birayên Xêrxwaziyê ya Saint John ê ji Xwedê ye. Berê fermanê wê demê, Bira Maurizio, ji rêvebirê nexweşxaneyê Dr. Giovanni Borromeo xwest ku ji bo veşartina Cihûyan stargehek bibîne. Borromeo ji 40 heta 50 cihûyan li odeyên bi navê "beşa tecrîdê" bi cih kir. Ji bo her kesî dosyayek bijîjkî hat çêkirin û nexweşiya "Morbus K" tê de hatibû nivîsandin. Mufetîşên Alman ev yek wekî "Nexweşiya Kooch", ango zirav şîrove kirin û kesên eleqedar bi tenê hiştin.
Tê texmînkirin ku Dr. Borromeos têgîna "Morbus K" wekî nîşanek an ji bo fermandarê wê demê yê Polîsê Ewlekariyê û SD li Romayê Herbert Kappler bikardianî, an jî ji bo Albert Kesselring, Fermandarê Giştî yê wê demê yê Wehrmacht li Îtalyayê.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "Rom: Wie eine erfundene Krankheit Juden rettete - Vatican News". www.vaticannews.va (bi almanî). 27 kanûna paşîn 2020. Roja gihiştinê 24 îlon 2022.
- ^ deutschlandfunk.de. ""Morbus K" - Eine erfundene Krankheit rettete Juden vor dem KZ". Deutschlandfunk (bi almanî). Roja gihiştinê 24 îlon 2022.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |