Çavkaniya Otobus bibîne

[[Wêne:Laidlaw school bus.jpg|rast|250px|thumb|DiBus, ango busa dibistanê.]]
[[Wêne:Erster Benzin-Omnibus der Welt.jpg|thumb|Benz-Omnibus, 1896]]
'''Otobus''' an bi kurtî '''bus''' ({{Ziman-fr|autobus, bus}} – ji {{Bi-la|omnibus|wate=bo hemiyan}}) otoyeke mezin a veguhastinê ye. Li [[Kurdistan]]ê otoya sereke ya veguhastina di navbera bajaran de ye. Li [[Ewropa]] û gelek cihan veguhastin li ser [[rêhesin]]ê, bi trênan tên kirin, ango giranî li ser [[trên]]an e. Lê li welatên xizan, ji ber ku banên rêhesinê nînin an kêm in, giraniya veguhastinê dikeve ser otobusan.

== Navê wê ji ku tê? ==
Bêjeya latînî ''omnibus'' di wateya ''bo hemiyan'' de ye. Beriya motor bên bikaranîn, veguhastin bi ambûrên mezin ên ajalên malê dikişînin dihatin kirin.

Bazirganeke fransî bi navê ''Omnes'' di reklamên xwe de ''„Omnes omnibus – Omnes bo hemiyan“'' bikaraniye. Ango xwestiye bêje "ez Omnes di xizmeta we hemiyan de me". Xwediyê fîrmaya karê veguhastinê dike ''Baudry'' sala [[1825]]'ê ambûra xwe ya veguhastinê bi navê omnibus binavdike. Ev nav wisa dimîne.

Dema motorên bi petrolê dixebitin derdikevin, navê busan îcar dibe otobus (ambûra bi xwe diajo). Busên bi [[hesp]]an dihatin kişandin cihê xwe ji otobusan re dihêlin.

== Cureyên sereke yên omnîbusan (otobus) ==
* [[Mînîbus]], busên biçûk
* [[Mîdîbus]], busên ne mezin ne jî biçûk
* [[Bistrobus]], busên tê de xwarin-xurdemenî jî tên servîskirin
* [[Banên şevê]], îng. Nightliner, busên rêwîtiyên dirêj, bi nivîn in
* [[Busa duqat]], pirranî ajoker li qata jêr in
* [[Busa balafirgehê]], busên meydanê ne, taybet bo balafirgehan in
* [[Busa motora hilmê]], îngilîzî Steam bus, niha nemane
* [[Busveser]], îngilîzî Articulated bus, busên vagonkî
* [[Busa şaredariyê]], busa nava bajêr, îng. Transit bus
* [[Nizmnêrdewan]], busa nêrdewanên wê nêzîkê rûyê erdê ne, nizm in, bi îng. Low-floor bus
* [[DiBus]], busa dibistanê
* [[KomBus]], kombûnasyonbus, bi almanî Kombinationsbus
* [[Busa hespê]], bi almanî Peferdeomnibus

== Ferhengoka bus û busbanê (xeta busê) ==
* '''Îstgeha busê'''
* '''Busban''', xeta busê, bana busê
* '''Ajoker''', ajovanê busê
* '''Frêna hawarê''', dema xetere hebin pêlê dikin
* '''Kursiyên otobusê''', kursîpalek jî dibin
* '''Korîdora otobusê''', dehlîza navbera kursiyan de
* '''Dîreksiyona otobusê''', badoka busê
* '''Qutiya bilêtê''', qutiya bilêt dikinê
* '''Bişkovka peyabûnê''', dema bixwazin peyabin pêlê dikin
* '''Hilawestekên pêgirtinê''', bendikên ku rêwiyên li ser piyan in pê digirin

{{Raguhestin}}

{{Kontrola otorîteyê}}

[[Kategorî:Otobus| ]]