Perçemk
Pêrçemok
| Pêrçemok | |
|---|---|
| |
| "Chiroptera" ji berhema Ernst Haeckel ya bi navê Kunstformen der Natur, 1904 | |
| Dabeşandina zanistî | |
| Cîhan: | Animalia |
| Filûm: | Chordata |
| Çîn: | Mammalia |
| Jêreçîn: | Eutheria |
| Jorekom: | Laurasiatheria / Archonta |
| Kom: | Chiroptera Blumenbach, 1779 |
Perçemk, Çilêçilê, Şevşevok an jî Çilê (Chiroptera), komek e canewerên ku dikanin bifirin ji çîna guhandaran in.
Şayîs[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Ew nolê mişkan in, lê perên xwe hene û dikanin bifirin. Girşê perçemkê mîna mişkan bi pirçikê girtî ye. Perên xwe wek navpêçiyên beqan an jî werdekan bir çermekî zirav çêbûye.
Reftar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Perçemk bi roj xwe dikin qulên xwe û bi şevê derdikevin. Perçemkan dengek e bilind derdixin û ji vegerê ewan dengê dizanin ku çi çi ye.
Xwarin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Bi giştî perçemk goştxwer û xwînxwer hene û mêwexwer hene.
Etîmolojî û bêjenasiya peyvê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Navê perçemkê ji perê xwe yên bi çerm tê. Ew nav ji perçerm bûye perçermik e û pey ra bûye perçemk e. Wek lê jêr xuya dibe nav Kurdan gelek navên xwe hene. Pir nav jî ji navê perçerm çêbûye. Li hin hêlan jî dibêjin şevşevok ji bo ew bi şevên difirin.
- Pêrçêm, pêrçenk, perçîmek, pirçemek, bacemok, baçermok, baçimêlk, balçimk, balçimok, berçemik, parçîmk
- Şevşevok, şevşevîng, şevşevik, şîvînek, şebşebok, şibşibênek
- Şevrevînk
- Şevekur
- Çekçekûle, çeqçeqole
- Çilê, çîlî çîlî
- Gaperçêvk
Peresan û dabeşan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Perçemk ji 50 miliyon salên berê di gera îyosînî dijî bû û gelek rûdemên wê hate guherîn. Cureyên perçemkan der dorî hezar cureyên cuda ye û di du grûpan de sîstem dibin:
- Parçîmkên mezin yan Megachiroptera ku bes meywan dixwin û li parzemînên Efrîqayê û Awustralya heye.
- Parçîmkên piçûk yan Microchiropter ku her xwarinan dixwin wek guhandarên piçûk û masî.
Gorî dabeşana klasîk jî famîle û cinsên wî ew in:
Famîleya perçemkên mêwexwer yan Fêkîxwer (Pteropodidae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Perçemka mêwexwer a misrî (Rousettus aegyptiacus)
- Perçemka mêwexwer a taczêrîn(Acerodon jubatus)
Famîleya perçemkên poznal (Rhinolophidae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Perçemk (Rhinolophus)
Famîleya perçemkên dûvqûwer (Emballonorudae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Perçemk (Taphozous)
Famîleya perçemkên pozraste (Vespertilionidae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Baçermok an çekçekûle (Barbastella, Eptesicus, Hypsugo, Miniopterus, Myotis, Nyctalus, Otonycteris, Pipistrellus, Plecotus)
- Gaperçêvk (Vespertilio murinus)
Famîleya perçemkên bidûvik (Molossidae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Perçemk bidûvikê misrî (Tadarida aegyptiaca)
Famîleya perçemkên bibêvilê pelgî (Phyllostomidae)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Perçemkê xwînmij (Desmodus rotundus)
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Li Wikimedia Commons medyayên di warê Perçemk de hene