Profesor Moriarty
| Mirin | |
|---|---|
| Navê rastî |
Professor Moriarty |
| Navê jidayikbûnê |
James Moriarty |
| Hevwelatî |
Keyaniya Yekbûyî ya Brîtaniya Mezin û Îrlendayê (en) |
| Sernavê rûmetî |
Professor (d) |
| Pîşe |
Criminal, mamosteyê zanîngehê, matematîknas |
Profesor James Moriarty kesayeteke aşopî ye ku di du çîrokên Sherlock Holmes ên Sir Arthur Conan Doyle de rolên sereke dilîze û di pênc çîrokên din de jî tê behskirin. Moriarty ji hêla Doyle ve wekî bilîmetekî tawanbar li ser pileya detektîv hate famkirin. Holmes jê re dibêje "Napoleonê Tawanê".
Moriarty û Sherlock Holmes
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Moriarty tenê di kurteçîroka The Final Problem û romana The Valley of Fear de diyar dibe. Doyle di destpêkê de karakterê Moriarty afirand da ku Sherlock Holmes di The Final Problem de ji hêla dijberek wekhev ve bikuje, ji ber ku nivîskar dixwest rêzeya detektîvê biqedîne.
Di wan çîrokan de Moriarty tê navandin: The Empty House , The Norwood Builder , The Missing Three-Quarter , The Illustrious Client û His Last Bow .
Navlêkirina "Napoleonê Tawanê" (The Napoleon of Crime) dibe ku vegere xebatkarê Scotland Yard Robert Anderson, yê ku tawankarê alman-amerîkî Adam Worth wekî "The Napoleon of the criminal world" bi nav kir. Worth tête hesibandin ku ji bo karakterê Moriarty yek ji nimûneyên rolê ye, teoriyek ku bi taybetî li Dewletên Yekbûyî tête bijartin.[1]
Her wiha inglîz Jonathan Wild, yê ku Doyle wî Sherlock Holmes li The Valley of Fear wekî Moriarty yê sedsala 18an û William Brodie ku li bajarê zayînê Edinburgha Doyle hema bêje efsanewî bû û ji bo Robert Louis Stevenson û şahkarê wî Meseleya seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde îlham bû, wek nimûneyên rastîn ji bo mejiyê mezinê tawanbar ê li pişt eniya burjuwa tên hesibandin. Diyar e Sidney Paget ji bilî sermetranê romankatolîk ê Westminster, Henry Edward Manning û portreya wî ya George Frederic Watts a 1882 wekî mînakek ji bo nîgarên xwe ji bo The Final Problem .
Jînenîgariya aşopî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Profesor James Moriarty, yek ji sê birayan (yên din Serheng James Moriarty û li West England-ê serwerê rawestgehê ne), ji malbateke baş e.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Kinder, Katharina. "Adam Worth – der Napoleon der Unterwelt". niatu.net.
