Robert Oppenheimer
![]() | Di vê gotarê de ti girêdanên li ser gotarên din nîne.(tebax 2021) |
Robert Oppenheimer | |
---|---|
![]() Oppenheimer Los Alamos portrait | |
Jidayikbûn | 22 nîsan 1904 ![]() |
Mirin | 18 sibat 1967 ![]() Princeton ![]() |
Sedema mirinê | Laryngeal cancer ![]() |
Hevwelatî | Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê ![]() |
Perwerde |
|
Xebat | |
Meqam | |
Hevjîn | |
Zarok | |
Xelat | |
![]() | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre![]() |
Robert Oppenheimer (jdb. 22ê nîsana 1904an - 18ê sibata 1967an) fizîkzanekî amerîkî û mamosteyê fizîka teorîk li Zanîngeha California, Berkeley. Ew derhênerê zanistî yê Projeya Manhattan e ku di Şerê Cîhanê yê duyem de yekem çeka nukleerî çêdike û Oppenheimer wekî bavê bombeya nukleerê tê Niyasîn. Endî, ez bûm Mirin, hilweşînerê cîhanan, piştî ku bombeya nukleerê xelas bû, Oppenheimer bi navûdengî got. Piştî şer, Oppenheimer bû serokê çavdêriya Komîsyona Enerjiya Nukleerê ya Dewletên Yekbûyî û helwesta xwe bikar anî da ku zext û kontrolkirina karanîna enerjiya nukleerê bike û ji pêşbaziya çekên nukleerê ya bi Yekîtiya Soviyetê dûr bikeve. Wî xelatên serokên Dewletên Yekbûyî John F. Kennedy û Lyndon Johnson stendiye.
Piştî ku Xwendin li Harvard xilas kir,
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Oppenheimer hate raspar kirin ku biçe Ewropa fizîka nûjen bixwîne, ku di vê demê de li Dewletên Yekbûyî tune(Na) bû, ji ber vê yekê ew li Zanîngeha Cambridge(Brîtaniya) wekî xwendekarek bi ezmûn hate qebûl kirin. Hêjatiya wî di karî de eşkere kir ku ew ne tenê di fizîka pratîkî de zîreke belkî di heman demê de fizîka teorîk jî bû, ji ber vê yekê wî di 1926 de ji Harvard derket da ku li Zanîngeha Göttingen(Almaniy) bixwîne û li bin destê zanyarê navdar Max Born, ku Göttingen(Almaniya) di cîhanê de navenda herî baş a lêkolîna fizîka teorîk bû, Oppenheimer doktoraya xwe di 22 saliya xwe de li Zanîngeha Göttingen stend. Li Göttingen, Oppenheimer bêtirî şeş gotaran têkildarî teoriya kûantûmê ya ku nû hatî pêşve xistin, weşand. Ya herî navdar ji wî gotara wî û Born e (nêzikbûna Born - Oppenheimer) ku tevgera di hundurê nukleerê de û tevgera elektronîkî ya derveyî nukleerê di hesabên bîrkariyê yên molekûlan de ji hev vediqetîne.
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |