Robert Oppenheimer

Robert Oppenheimer
Oppenheimer Los Alamos portrait
Jidayikbûn	Julius Robert Oppenheimer  22 nîsan 1904  Manhattan
Mirin	18 sibat 1967  Princeton
Sedema mirinê	Laryngeal cancer (Sedemên sirûştî)
Hevwelatî	Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê
Perwerde	Zanîngeha Harvardê Cavendish Laboratory Ethical Culture Fieldston School Jesus College Harvard College
Xebat	bombeya nûkleer
Meqam	gerînende (Institute for Advanced Study, 1947–1966) gerînende (Los Alamos National Laboratory, 1943–1945)
Hevjîn	Katherine Oppenheimer (1940–1967)
Zarok	Peter Oppenheimer Toni Oppenheimer
Xelat	Enrico Fermi Award (1963) Şovalyeyê Nîşana Rûmetiyê (1958) Medal for Merit (1946) Three Physicists Prize (1958) Nessim-Habif Award (1962)
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Robert Oppenheimer (jdb. 22ê nîsana 1904an - 18ê sibata 1967an) fizîkzanekî amerîkî û mamosteyê fizîka teorîk li Zanîngeha California, Berkeley. Ew derhênerê zanistî yê Projeya Manhattan e ku di Şerê Cîhanê yê duyem de yekem çeka nukleerî çêdike û Oppenheimer wekî bavê bombeya nukleerê tê Niyasîn. Endî, ez bûm Mirin, hilweşînerê cîhanan, piştî ku bombeya nukleerê xelas bû, Oppenheimer bi navûdengî got. Piştî şer, Oppenheimer bû serokê çavdêriya Komîsyona Enerjiya Nukleerê ya Dewletên Yekbûyî û helwesta xwe bikar anî da ku zext û kontrolkirina karanîna enerjiya nukleerê bike û ji pêşbaziya çekên nukleerê ya bi Yekîtiya Soviyetê dûr bikeve. Wî xelatên serokên Dewletên Yekbûyî John F. Kennedy û Lyndon Johnson stendiye.

Piştî ku Xwendin li Harvard xilas kir,

Oppenheimer hate raspar kirin ku biçe Ewropa fizîka nûjen bixwîne, ku di vê demê de li Dewletên Yekbûyî tune(Na) bû, ji ber vê yekê ew li Zanîngeha Cambridge(Brîtaniya) wekî xwendekarek bi ezmûn hate qebûl kirin. Hêjatiya wî di karî de eşkere kir ku ew ne tenê di fizîka pratîkî de zîreke belkî di heman demê de fizîka teorîk jî bû, ji ber vê yekê wî di 1926 de ji Harvard derket da ku li Zanîngeha Göttingen(Almaniy) bixwîne û li bin destê zanyarê navdar Max Born, ku Göttingen(Almaniya) di cîhanê de navenda herî baş a lêkolîna fizîka teorîk bû, Oppenheimer doktoraya xwe di 22 saliya xwe de li Zanîngeha Göttingen stend. Li Göttingen, Oppenheimer bêtirî şeş gotaran têkildarî teoriya kûantûmê ya ku nû hatî pêşve xistin, weşand. Ya herî navdar ji wî gotara wî û Born e (nêzikbûna Born - Oppenheimer) ku tevgera di hundurê nukleerê de û tevgera elektronîkî ya derveyî nukleerê di hesabên bîrkariyê yên molekûlan de ji hev vediqetîne.