Sûdgirî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Sûdgirî, sûdperestî, sûdewertî, yutîlîtarîzm têgihiştineka û ankû felsefeyeka rewistî ya. Ev felsefeya rewistî, di ceribêne ku rewş û ankû pirsgirêkên civaknasî û ên rewistî bi hev re ji wan formulasyonekê bide çê kirin. Li gorî têgihiştin û felsefeya yutîlîtarîzmê, her rewş û ankû pirsgirêk, di dema ku dijî, bi xwe re rewista wê heya û divê ku em wê rewista wê ji wê fahm bikin. Yanî, dibêje ku divê ku li gorî rewîsta ji derve divê ku li wê rewşê û ankû pirsgirêkê newê nerin. Hertiştî bi xwe re û bi xwe ve dihêne ser ziman. Bi wê re jî, hertimî li ser ancamê re helwesta xwe dide kifşkirin. Yanî ancam, hertimî weke têrkereka giring ya ku di temenê yutîlîtarîzmê de ya. Li gorî rewista yutîlîtarîzmê, minaq ku mirovekî di xewna xwe dît ku kujerek bê, divê ku ev di ancameka kirineka wî ya ku di temenê wê de bê.

Filozofên weke Jeremy Bentham temenê vê felsefe di sadsale 18'an de avêtin. Jeremy Bentham rêgezên vê felsefa rewistê dan nîşandin; Rêgezên ku wî kifşkirina jî ev in: Tişta ku dilê mirov xweş dike ew ya rast a.

Sê xalên ku giring ên bingihîn di vê felsefeyê de hena:

  • Çi dide kifşkirin tevgerên me û ankû ancama wan ji rewistê, baş a û ankû ne baş a, bi kîjan ancamê ew heya ..
  • Ew giring a, ku dema ku em ancama şîrove bikin kîjan ya baş a û ankû ya ne baş a, bi kîjan asta şahîbûna dila û ankû vajî wê ya.
  • Kengî, em şîrove bikin ji şahîbûnê û ankû ya vajîya wê, hemû biy(sans) bijîyangerîya xwe re wekhevdû bin ..

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]