Siltanê Misrê
Siltanê Misirê, piştî damezrandina Xanedaniya Selahedîn a Eyûbî di sala 1174an de heya dema dagirkirina Osmaniyan a Misirê di sala 1517an de, di destê mîrên Misrê de bû. Di encamê de sultanên Eyûbî û paşê Memlûk jî wek Siltanên Sûriyê hatin hesibandin. Ji sala 1914an pê ve, sernav careke din ji hêla serokên xanedana Muhammed Alî ya Misir û Sûdanê ve hate bikar anîn, paşê di sala 1922an de sernavê Qralê Misir û Sûdanê hate guhertin.
Xanedana Memlûkan
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Gotara bingehîn: Dewleta Memlûkan
Di sala 1250 de, Eyûbî ji aliyê Memlûkan ve hatin hilweşandin, ku xanedana Behrî ava kirin û mîrên wan jî sultanî hildan. Sultanên Bahrî yên navdar Qutuz, ku di Şerê Ain Jalut de artêşa Mongol a dagirker Hulagu têk birin, û Baibars, ku di dawiyê de bermahiyên paşîn ên Padîşahiya Xaçperestan a Orşelîmê vegerandin, hene. Bahrî paşê ji hêla komek Mameluke ya dijber ve hatin hilweşandin, ku di sala 1382-an de xanedana Burji ava kir.
Xanedaniya Eyûbî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Gotara bingehîn: Xanedana Eyûbiyan
Beriya Serhildana Selahedîn, Misir navenda Xîlafeta Fatimiyan a Şîa bû, di dîroka Îslamê de tekane dewra ku xîlafetek ji aliyê endamên şaxa Şîa ya Îslamê ve dihat birêvebirin. Fatimiyan demeke dirêj dixwest ku Xîlafeta Ebasî ya Sunnî ya li Iraqê bi temamî bi cih bikin, û wek hevrikên xwe yên Ebasî wan jî navê Xelîfe girtibûn, ku nûnertiya wan a bilindtirîn statuya di nav hiyerarşiya îslamî de dikir. Lêbelê, di sala 1169 de, bi desthilatdariya Selahedîn re, Misir vegeriya nav sûnnî û Xîlafeta Ebbasî. Selahedîn Xelîfeyê Ebbasî wek serwerê xwe yê teorîk nas dike, di sala 1174an de sernavê Sultan girtiye, her çend ji vê gavê heta dagirkirina Osmaniyan, desthilatdariya herî bilind di xelîfetiyê de dê biçe destê Siltanê Misrê.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |