Zimanî tacîkî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Legobot (gotûbêj | beşdarî)
B Bot: 1 girêdanên înterwîkiyê ên ku niha li ser Wikidatayê ne, jê bibe
Pêşvebirin
Rêz 1: Rêz 1:
{{Soranî}}
{{Soranî}}
'''Zimanî tacîkî''' (be tacîkî: ''Забони тоҷикӣ'') zimanêke ke [[tacîk]]ekan qsey pêdeken û zimanî resmiy willatî [[tacîkistan]]e.<ref>[http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/untc/unpan003670.htm Yasay binerretiy tacîkistan]</ref>
'''Zimanî tacîkî''' (be tacîkî: ''забо́ни тоҷикӣ́, zaboni tojikī'') zimanêk e ke [[tacîk]]ekan qisey pêdeken û zimanî fermîy [[tacîkistan]] e.<ref>[http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/untc/unpan003670.htm Yasay binerretiy tacîkistan]</ref>


== Elfubê ==
== Elfûbê ==
{{Gotara bingehîn|Elfubêy tacîkî}}
{{Gotara bingehîn|Elfubêy tacîkî}}
Bo nûsînî zimanî tacîkî le [[Elfubêy kîrîlî]] kellk werdegîrê.
Bo nûsînî zimanî tacîkî sûd le [[Elfubêy kîrîlî]] werdegîrêt.


== Hellsengandin legell zimanî farsî ==
== Helsengandin legel zimanî farsî ==
Egerçî zimanî tacîkî û [[Zimanê farsî|zimanî farsî]] her dûkyan drêjey [[zimanî farsiy derî]]n bellam zimanî tacîkî hendêk taybetmendiy terxankrawî xoy heye ke debête hoy cyabûnewey le zimanî farsî; lewane:
Egerçî zimanî tacîkî û [[Zimanê farsî|zimanî farsî]] her dûkyan drêjey zimanî farsîy derîn in bellam zimanî tacîkî hendêk taybetmendiy terxankrawî xoy heye ke debête hoy cyabûnewey le zimanî farsî; lewane:


=== Bizwênekan<ref name=" zê ">ارانسکی، زبانهای ایرانی</ref>===
=== Bizwênekan<ref name=" zê ">ارانسکی، زبانهای ایرانی</ref>===
*Zimanî farsî derî 8 [[bizwên]]î hebuwe (a, i, u, û, ā, ī, ū, ē, ō) bellam êsta zimanî tacîkî û farsî 6 bizwênyan heye; tacîkî (a, i, u, o ,e, ů) û farsî (a, e, o, â, i, û).
*Zimanî farsîy derî 8 [[bizwên]]î hebuwe (a, i, u, û, ā, ī, ū, ē, ō) belam êsta zimanî tacîkî û farsî 6 bizwênyan heye; tacîkî (a, i, u, o ,e, ů) û farsî (a, e, o, â, i, û).
*Le zimanî farsî da dû bizwênî ē û ōy farsî derî (yêy mechûl û wawî mechûl) bûnete dû bizwênî drêjî ī û ū bellam be pêçewaney zimanî farsî le zimanî tacîkî da dû bizwênî drêjî ī û ū bûnete dû bizwênî kurtî i, u.
*Le zimanî farsî da dû bizwênî ē û ōy farsîy derî (yêy mechûl û wawî mechûl) bûnete dû bizwênî drêjî ī û ū belam be pêçewaney zimanî farsî le zimanî tacîkî da dû bizwênî drêjî ī û ū bûnete dû bizwênî kurtî i, u.
* Le zimanî tacîkîda bizwêne kurtekan (a, i, u) wekû xoyan mawnetewe bellam le zimanî farsî da bûnete (a, e, o).
* Le zimanî tacîkîda bizwêne kurtekan (a, i, u) wekû xoyan mawnetewe belam le zimanî farsî da bûnete (a, e, o).
*ây zimanî farsî ke le āy zimanî farsî derî kewtuwetewe le zimanî tacîkî da buwete o.
*ây zimanî farsî ke le āy zimanî farsîy derî kewtuwetewe le zimanî tacîkî da buwete o.


=== Nebziwênekan (kipekan) ===
=== Nebziwênekan ===
Le zimanî farsî da cyawazîyek le nêwan dû pîtî "x" û "q"" niye û em dû pîte wekû yek godekrên bellam le zimanî tacîkîda em dû pîte legell yek cyawazn û derbrrînî taybetî xoyan heye.
Le zimanî farsî da cyawazîyek le nêwan dû pîtî "x" û "q" niye û em dû pîte wekû yek godekrên belam le zimanî tacîkîda em dû pîte le yekdî cyadekrênewe û derbirînî taybet be xoyan heye.


=== Wişekan<ref name="zê"/> ===
=== Wişekan<ref name="zê"/> ===
Leber ewey ke zimanî tacîkî le şwênk qsey pêkrawe ke be [[zimane êraniye rojhellatîyekan]] û zimane turkiyekanî asyay nawendî nizîk buwe, kewtuwete jêr karîgeriy em zimanane; her boye le zimanî tacîkîda wişey wa heye ke le zimanî farsîda niye yan zor kem be karî dehênin, lewane: kûrşebperek, fûtbalbaz, çaycûş, pananc, neẍz, kelan}} û ... .
Leber ewey ke zimanî tacîkî le şwênêk qisey pêkrawe ke be zimane êraniye rojhelatîyekan û zimane turkiyekanî asyay nawendî nizîk buwe, kewtuwete jêr karîgeriy em zimanane; her boye le zimanî tacîkîda wişey wa heye ke le zimanî farsîda niye yan zor kem be kar dêt, lewane: kûrşebperek, fûtbalbaz, çaycûş, pananc, neẍz, kelan û htd..


Wişegelêkî zorîş le [[Zimanê rûsî|zimanî rûsî]] wergîrawe ke buwete hoy pitewbûnî wişekanî tacîkî le bwarekanî zansit, komellayetî, çand û ... .
Wişegelêkî zorîş le [[Zimanê rûsî|zimanî rûsî]] wergîrawe ke buwete hoy pitewbûnî wişekanî tacîkî le biwarekanî zansit, komellayetî, çand û htd..


== Perawêz ==
== Perawêz ==

Guhartoya 06:58, 11 nîsan 2021

Zimanî tacîkî (be tacîkî: забо́ни тоҷикӣ́, zaboni tojikī) zimanêk e ke tacîkekan qisey pêdeken û zimanî fermîy tacîkistan e.[1]

Elfûbê

 Gotara bingehîn: Elfubêy tacîkî

Bo nûsînî zimanî tacîkî sûd le Elfubêy kîrîlî werdegîrêt.

Helsengandin legel zimanî farsî

Egerçî zimanî tacîkî û zimanî farsî her dûkyan drêjey zimanî farsîy derîn in bellam zimanî tacîkî hendêk taybetmendiy terxankrawî xoy heye ke debête hoy cyabûnewey le zimanî farsî; lewane:

Bizwênekan[2]

  • Zimanî farsîy derî 8 bizwênî hebuwe (a, i, u, û, ā, ī, ū, ē, ō) belam êsta zimanî tacîkî û farsî 6 bizwênyan heye; tacîkî (a, i, u, o ,e, ů) û farsî (a, e, o, â, i, û).
  • Le zimanî farsî da dû bizwênî ē û ōy farsîy derî (yêy mechûl û wawî mechûl) bûnete dû bizwênî drêjî ī û ū belam be pêçewaney zimanî farsî le zimanî tacîkî da dû bizwênî drêjî ī û ū bûnete dû bizwênî kurtî i, u.
  • Le zimanî tacîkîda bizwêne kurtekan (a, i, u) wekû xoyan mawnetewe belam le zimanî farsî da bûnete (a, e, o).
  • ây zimanî farsî ke le āy zimanî farsîy derî kewtuwetewe le zimanî tacîkî da buwete o.

Nebziwênekan

Le zimanî farsî da cyawazîyek le nêwan dû pîtî "x" û "q" niye û em dû pîte wekû yek godekrên belam le zimanî tacîkîda em dû pîte le yekdî cyadekrênewe û derbirînî taybet be xoyan heye.

Wişekan[2]

Leber ewey ke zimanî tacîkî le şwênêk qisey pêkrawe ke be zimane êraniye rojhelatîyekan û zimane turkiyekanî asyay nawendî nizîk buwe, kewtuwete jêr karîgeriy em zimanane; her boye le zimanî tacîkîda wişey wa heye ke le zimanî farsîda niye yan zor kem be kar dêt, lewane: kûrşebperek, fûtbalbaz, çaycûş, pananc, neẍz, kelan û htd..

Wişegelêkî zorîş le zimanî rûsî wergîrawe ke buwete hoy pitewbûnî wişekanî tacîkî le biwarekanî zansit, komellayetî, çand û htd..

Perawêz

  1. ^ Yasay binerretiy tacîkistan
  2. ^ a b ارانسکی، زبانهای ایرانی

Serçawekan

  • ارانسکی، یوسیف. زبانهای ایرانی، چاپ دوم. تهران: چاپخانۀ توکلی، ١٣٨٦، صص ٢٩، ١١١، ١١٢ و ١١٣ ISBN 964-6961-24-X
  • Wîkîpîdyay farsî

Bester bo derewe