Prognoz (psîkolojî)
Prognoz di psîkoterapiyê de tê fêm kirin an Psîkolojiya klînîkî, derûnnasî û dermanê psîkosomatîk, mîna derman, prognoza pêşerojê ya nexweşiyê dike. Ji ber komplîkasyona awarte prognoz tenê daxuyaniyên îhtîmalê ne.
Prognoz bi teşhîsa têkildar û faktorên cûda yên din ve girêdayî (hevalîtî, lihevhatin, şert û mercên jiyana civakî ye.)
Nimûneyên pêşveçûna nexweşiyê:
- pêşveçûna pêşkeftî ya qonax
- pêşveçûna statîk a kronîk
- pêşveçûna pêşkeftî ya kronîk
Prognoza psîkolojiyê
Di psîkolojiyê de, prognoz beşek ji tespîtkirinê ye. Ji ber vê yekê prognozekî gotinek psîkolojîk-dîagnostîk e, wekli ser dibistan, xwendin û serkeftina pîşeyî an jî li ser dersa nexweşiyek derûnî an jî rehabîlîtasyona sûcdar .
Dema ku ji aliyê psîkolojan têkeliyek maqûl a rêbazan, serîlêdana pîşeyî, nirxandin û şirovekirinê tê bikaranîn, pêbawerî û rastdarî ya wan prognozan bi rêkûpêk zêde ye. Dema ku heyama pêşbîniyê zêde dibe, derbasdar kêm dibe, ango heyama divê tê beyan kirin ew dirêj bibe (daxuyanek prognoza di derbarê serfiraziya pîşeyî ya di 20 salan de di pratîkê de tune ye).
Di warên gotinên prognozê de psîkolojiya seyrûseferê û têgîna herî berfireh ya çarçoveyên pîşeyî (di nav de dibistan, xwendin, perwerdehî, rehabîlîtasyona pîşeyî) prognoza psîkolojîkê ya herî zêde tê bikaranîn û di warê pejirandina zanistî de ya herî pêşkeftî ye.
Di warê lêkolîna aliyên metodolojîk ên prognozên psîkolojiya dadrêsî de niha serdest in, nemaze yên prognozê û nirxandina modelên statîstîkî yên matematîkî-psîkolojîk û psîkometrîkî di warên prognozî ve sûc in.
- x 1 = temen bi salan
- x 2 = zayend (0 an 1)
- x 3 = hejmara mehkûmên sûc di ciwanan de
- x 4 = hejmara giştî ya mehkûmên berê
- x 5 = dema ku ji mehkûmkirina yekem re derbas bûye
- x 6 = cureyê sûc (li gorî tabloyê)
dubarekirina sûcdarekî girtî gengaz e, û herwiha dikare were destnîşankirin (pêvajoya li gorî Pîvana Vegerandina Koma Bersûcdar li gorî Hanson û Thornton).
Prognoza dermanê psîkosomatîk
Berevajî nexweşiyên somatîkî ne hewce ye, ku nîşanên nebûna psîkopatolojîk e. Di şûna wê de, pêvajoyên nûrotîkî jî dikarin bi dizî pêk werin an jî qet nîşanên eşkere dernexin. Di heman demê de, başbûna nîşanên dermankirinê ve ne hewce ye ku saxbûnê nîşan dide, lê di heman demê de dikare ji ber kapasîteya tazmînatê vegere. Ev bi hêsanî tê wateya nexweşiya niha yên ti nîşanan nadin. Ji ber vê yekê tenê îfadeya nîşanên nexweşiyê nîşan didin.
Prognoza Psîkiyatrî
Di psîkiyatriyê de, qursa nexweşiyê dikare pir pêbawer were prognoz kirin. Mînak, hin formên psîkozên fazîk gelemperî bi dûbarekirina rêkûpêk xuya dibin, lê bi tevahî ji holê radibin û ji ber vê yekê nexweş paşê bi zorê bandor dibin. Di rewşa nexweşiyên din de, nemaze di celebê şîzofrenîk de, divê kronîkasyon were hêvî kirin.