YouTube

YouTube
Malper	www.youtube.com
Ziman	76 ziman
Avabûn	14ê sibatê, 2005
Avaker	Chad Hurley Steve Chen Jawed Karim
Xwedî	Google
Dirûşm	Broadcast Yourself (kurdî: Xwe Weşîne)
biguhêre

YouTube platformek serhêlkirina vîdyoyê ya amerîkî ye, ku li San Bruno, California ye. Sê karmendên berê yên PayPal — Chad Hurley, Steve Chen, û Jawed Karim the karûbarê di sibata 2005an de afirandin. Google, malperê di meha çiriya paşîn a sala 2006an de 1.65 mîlyar $ da kirî. Niha YouTube wekî yek ji alîgirên Google-ê dixebite.

YouTube destûrê dide bikarhêneran ku barkirin, nihêrîn, rêjeya parvekirinê, parvekirinê, lîsteyên lîstikan zêde bikin, rapor bikin, li ser vîdyoyan şîrove bikin, û bibin bikarhênerên din. Ew cûrbecûr cûrbecûr ji vîdyoyên medyayê yên hilberîner û pargîdanî pêşkêş dike. Naveroka berdest di nav de klîpên vîdyoyê, klîpên pêşandana TV, vîdyoyên muzîkê, fîlimên kurt û belgefîlm, tomarên deng, trailers fîlimê, weşanên zindî, û naverokên din ên wekî blogging vîdyoyê, vîdyoyên rastîn ên kurt, û vîdyoyên perwerdehî. Piraniya naveroka li ser YouTube ji hêla kesan ve tête barkirin, lê pargîdaniyên medyayê yên wekî CBS, BBC, Vevo, û Hulu hin beşên materyalê ji hêla YouTube ve wekî beşek ji bernameya hevkariya YouTube pêşkêş dikin. Bikarhênerên ne qeydkirî tenê dikarin li ser malperê vîdyoyan temaşe bikin (lê na lêxistin), di heman demê de bikarhênerên qeydkirî jî bi destûr ne ku hejmareke bêsînor a vîdyoyê barkirin bikin û li vîdyoyê şîroveyan zêde bikin. Vîdyoyên ku bi potansiyelê nebawer têne hesibandin tenê ji bikarhênerên qeydkirî hene ku piştrast dikin ku kêmtirîn 18 salî ne.

YouTube û afirînerên hilbijartî hatinên reklamê ji Google AdSense digirin, bernameyek ku li gorî naveroka malperê û temaşevanan reklaman dikin Pirraniya vîdyoyên wê temaşe belaş in, lê hin îstîsnayan hene, di nav wan de kanalên zindî yên abonetiyê, kirêkirina fîlimê, û herweha YouTube Music û YouTube Premium, karûbarên abonetiyê, bi rêzdarî muzîka premium û ad-free pêşkêşî pêşkêş dikin, û ad- gihîştina belaş ji bo hemî naverokê, tevî naveroka taybetî ya ku ji kesayetiyên berbiçav têne komisyon kirin. Ji destpêka sibata 2017 ve, her deqî zêdetirî 400 demjimêran naverok li YouTube-ê hatin daxistin, û naveroka yek mîlyar demjimêran li YouTube her roj têne temaşekirin. Ji destpêka tebaxê 2018 ve, malper li gorî malpera ,nternetê ya Alexa, li gorî Google, duyem malpera herî populer di cîhanê de ye. Ji gulana sala 2019an pê ve, zêdetirî 500 demjimêran naveroka vîdyoyê li YouTube her deqeyek têne barkirin. Li ser bingeha hatina reklama mehane ya mehane, YouTube tê texmîn kirin ku 15 milyar $ dahata salane ya dahatiyê ye.

YouTube bi rexneyên li ser aliyên karûbarên xwe re rû bi rû maye, di nav de karanîna naveroka mafên jêgirtî yên ku di nav vîdyoyên uploadedkirî de, algorîtmayên pêşniyara wê vîdyoyên heramdar ên ku teoriyên komplo û derewîn belav dikin, mêvandariya vîdyoyên ku dibe ku zarokan armanc dikin lê bi tundûtûjî û wan binavkirî ye. naveroka pêşniyara cinsî ya ku bi karakterên populer re têkildar e, vîdyoyên xortan ên ku di beşên şîroveya xwe de çalakiyên pedophilîk dikişînin, û polîtîkayên bihurbar li ser celebên naverokê yên ku destûr didin ku bi reklamê re bêne drav kirin.

Pêkanîna YouTube

Bingeha YouTube ji Chad Hurley û Steve Chen û Jawed Karim ve hate avakirin, ew karmendên berê yên pargîdaniya Paypal bûn. Berî vê, ew Chad Hurley, li Zanîngeha Indiana li Pensîlvanyayê xwendiye û Steve Chen û Jawed Karim zanista kompûter li zanîngeh Illinois xwendine. Di 15 sibata 2005 an de YouTube.com bûye çalak û piştre xebatên li ser vê malperê ji bo çend mehan de hate çêkirin û weke ezmûn di gulana 2005 de hat vekirin, ew bi fermî piştî şeş mehan hate vekirin.

YouTube ,9 Cotmeh 2006 de li ser Google 1,65 mîlyar firoştî hate girtin.

Karkêrên sîstemê

YouTube Formatên Videoyan bi Formata flv bi kar tîne. Xwestinen Malperen Videoye giştî bi Formata flv tê darxistin û Dosyaye dikare Daxê.Temaşêkirina Videoyan bi Plug-in a Adobe Flash ê tê Avakirî.

AVI MPEG an jî Quicktime Videoyan Erê dike hema heta 1 GB tê hiştin.

Sîstema videoye

Endam dikare li videoyan gilî bike, biecibîne û dikarin şîrovê û parve bikin.

Mercên bikaranînê

Li ser YouTube hûn nikarin Videoye Porno(+18), tade, kuştin, Reklam û gef Daxin.

Welatên lê hatiye qedexekirin

Brezîl

Dadgeha li Brezîlê YouTube di 6 çile 2007 sê rojan qedexe kirin piştî weşandina siteya filmê hetikanî yê pêşkêşkêra Brezîlî ya navdar Daniella Cicarelli (Xweşdiviya kevn ya lîstikvanê futbolê Ronaldo).

Îran

Asteng kirin ku YouTube li Îranê, di 3 kanûna pêşîn 2006 de piştî site "zînakar" hate hesibandin.

Maroko

Di 25 gulana 2007, Maroko Telecom websita YouTubê hate astengkirin. Piştî pênc rojan pargîdaniyê ragihan ku, ew bi "Çewtiyeke teknîkî çêbibû û YouTub asteng hatibe tomar kirin.

Yemen

Yemenê di dîroka 11/6/2008 ji bo sê rojan websita Youtubê sekinand.

Erebistana Siyûdî

Çavdêriya Dewletê li înternetê li Erebîstana Siûdî zêde heye. YouTube li Erebistana Siûdî ne qedex ye, lê ew bi tenê bo mezinan (18 salî yan jî zêdetir serbest e) naverokên seksî an Dev avêtin bo Îslamê an bo dewletê ew qedexe ye. Ev jî hatiye dîtin ji bo astengkirina gelek kanalên cûr bi cûr û hin bêyî ku pîvanên zelal ji bo astengkirina wan berdest bike.

Taylenda

Di 8 Adara 2007 de, ev YouTube li Taylendayê ji bo du rojan hat qedexe kirin. Di 3 nîsana 2007 dîsa careke din hat qedexe kirin, wî nehişt ku dîsa. Hikûmetê ragihand ku fîlmeke heqaretê li ser key Bhumibol Adulyadej heye. Qedexeya Youtubê di 30 tebaxa 2007 de hat rahiştin.