Zengilok

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Zengulitik hat beralîkirin)
Zengilok, çûka mastî, silivî, şivanok
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Çîn: Aves
Kom: Passeriformes
Famîle: Fringillidae
Cins: Carduelis
Cure: C. carduelis
Navê zanistî yê latînî
Carduelis carduelis
(Linnaeus, 1758)
Carduelis carduelis carduelis
1 havînan; 2 tevahiya salê
Carduelis carduelis caniceps
3 havînan; 4 tevahiya salê
Carduelis carduelis carduelis

Zengilok, serxwînk, zengulîtik, kilîl milîl, çûka mastî, silivî an jî şivanok ku gelek navên wê hene (Carduelis carduelis), cureyekî serstrîkan (Fringillidae) e.

Şayes[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zengilok 12 cm dirêj e. Enî û erzing sor in. Tokek spî di ser berçêlikêre ye li semta guhikan heta perê kulovanka serî diçe. Piniyeke qehwayiya vekirî li singî û teniştan e. Kulovanka serî heta piştpatikê reş e. Du gîxên reş jê şor dibine herdû rexên stûyî. Pişt qehwayiyekî xwelîkî yê vekirî ye. Çeng reş in û qaneke zêrîn û hindek gîxên spî li şaperan e. Kurî reş e rexên perên wê spî ne. Spîlka çavan qehwayiyekî tarî ye. Nikul sorşekirekî pêtînê teniş qehwayî ye. Pê sorşekirekî vekirî ne. Mê û nêr rengek in; yê nêr ji rengî ve piçekê zîqtir e.

Têjik ji serî ve xwelîkiyekî gewr e, gîx û ravên qehwayî li banê serî û patikê û piştpatikê ne, demê wî soratî lê nîne.

Jîngeh[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Kurdistanê (li nîv çiyayan) xwecih e û zivistanan ji serè çiriya duyê heta dûmahiya nîsanê li deştan ref ref li mêrg û reviyên bi dexel û têr strîzerik (cureyekî strî ye) xweş dihê dîtin.

Parêzî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Bişkojikên gil û giyayî û tovê striyan dixwe.

Reftar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hêlînên xwe li ser darên bilind çêdike û têjikan jî li navçiyayan tên der.

Belavbûn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Tirkiye û Kîprosê û rojhilata nêzîk û bakurê Îraqê heta çiyayên Zagrosê têjikan tîne der. Zivistanan ber bi nişîv heta Sînayê li Misrê û heta bakurê Erebistana Siyûdî diçe.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Îsmaîl Taha Şahîn (2006). Balindeyên Kurdistanê. Spîrêz, Dihok. (Bi tîpên erebî ye, ji bo tîpguhêziya latînî û wîkîpedyandina nivîsê, bikarhêner MikaelF).
  • Zana Farqînî (2004). Ferhenga kurdî-tirkî. Enstîtuya Kurdî, Stenbol.
  • H. Heinzel, R. Fitter û J. Parslow (1995). Türkiye ve Avrupa'nin Kuşlari (Kuzey Afrika ve Orta dogu dahil). Türkiye Dogal Hayati Kuruma Dernegi, Stenbol. ISBN 975 94098 28
  • D. Îzolî (2007). Ferheng. Kurdî-tirkî Tirkî-kurdî. Deng, Amed.
  • R.F. Porter, S. Christensen, P. Schiermacker-Hansen (1996). Field Guide to the birds of the Middle East. T & A D Poyser, London.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Zengilok de hene