Ûbix

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Ûbix
Gelhe tevahî
20,000
 Tirkiye (Pîraniya wan)
Ziman
Zimanê dayîkê: Zimanê ûbixî
Ya din: Zimanê tirkî û Zimanê kurdî
Baweriya dînî
Îslam
Têkildarên komên etnîkî
ÇerkezÇeçenLaz

Ûbix an Ubykh (bi zimanê ûbixî: Пэху / Туахы, Pəxu, bi zimanê adigeyî: Убых, bi rûsî: Убыхи, bi tirkî: Ubıhlar) yek ji dozdeh eşîrên Çerkez in, ku yek ji diwanzdeh stêrkên li ser ala çerkez ya kesk û zêrîn temsîl dikin[1] Li gel eşîrên Natukhai û Shapsug, ûbix yek ji sê eşîrên Çerkez ên peravê bûn ku di sala 1860an de Meclîsa Çerkez (bi adigeyî: Адыгэ Хасэ) ava kirin.[2] Di dîrokê de, wan bi zimanê ûbixî diaxivîn.[3] Ziman bi awayê nivîskî tunebû û di sala 1992an de bi mirina Tevfik Esenç, axaftvanê dawî yê zimanê jî winda bûye.[4]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Adiga - Circassians". web.archive.org. 20 tebax 2014. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 20 tebax 2014. Roja gihiştinê 19 adar 2023.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  2. ^ FBIS Report: Central Eurasia (bi îngilîzî). The Service. 1992.
  3. ^ Chirikba, Viacheslav A. (1996). Common West Caucasian: The Reconstruction of Its Phonological System and Parts of Its Lexicon and Morphology (bi îngilîzî). Research School CNWS. ISBN 978-90-73782-73-0.
  4. ^ Duvar, Gazete (10 îlon 2020). "Bir dilin ölümüne tanıklık etmek: Tevfik Esenç'in anısına". https://www.gazeteduvar.com.tr/bir-dilin-olumune-taniklik-etmek-tevfik-esencin-anisina-haber-1501188 (bi tirkî). Roja gihiştinê 20 adar 2023. {{cite web}}: Di |malper= de lînkeke derve heye (alîkarî)