Darcêwî
Xuyakirin
Darcêwî, akasya (latînî: Acacia) komekê riwekan ji binekoma mimosoideae ya malbata famîleya baqilan e. Tenê li Awistraliyayê 900 heya 1000 cureyên vê komê digihên. Li seranser erdxanê (dinya) 1350-1450 cureyên wê digihên. Ji cihên germ hez dikin.
Pirranî gupikên wan zer, carnan jî sor vedidin. Hin cureyên wê bo xemla baxçeyan tên çandin. Li Bîrmanya û Çînê dara cureyê A.catechu tê kelandin, ji wê bo boyaxkirina bestiran sûd tê wergirtin. Ji A.arabica û A.senegal jî, şîrêz tê çêkirin. Qalikên darcêwiyê di çermvaniyê de tên bikaranîn.
Hin cureyên wê yên li Kurdistanê belavbûyî ye
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Darcêwiya zîvzêrkî (acacia dealbata)
- Darcêwiya gupikrojkî, dara zanzîbarê, darcêwiya hindî/erebî (acacia arabica)
- Darcêwiya şîrêzê, xasheb (acacia senegal)
Cureyên navdar
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Navê zanistî | Nav bi kurdî |
Têbinî/Agahî |
---|---|---|
Acacia anegadensis | ||
Acacia aneura | Darcêwiya gupiktirtûlkî | |
Acacia baileyana | Darcêwiya bêlyanê | |
Acacia catechu | Darcêwiya gupikbiqat, Kateçû | |
Acacia collinsii | Darcêwiya serberik | |
Acacia concinna (Willd.) DC. (Lour.) Merr. | ji Shikakaiyê tê | |
Acacia cuspidifolia Maslin | ||
Acacia dealbata | Darcêwiya zîvzêrkî | |
Acacia decurrens (Wendl. f.) Willd. | ||
Acacia erioloba | ||
Acacia farnesiana | Darcêwiya şîrînî | |
Acacia heterophylla | ||
Acacia karroo | Darcêwiya bixof | |
Acacia koa | Darcêwiya koa | |
Acacia ligustrina Meisn. | ||
Acacia longifolia (Andrews) Willd. | Darcêwiya peldirêj | |
Acacia mearnsii De Wild. | Darcêwiya darreş | |
Acacia mellifera | ||
Acacia nilotica (L.) Willd. ex Delile | Darcêwiya bêhndar | Syn.: Acacia arabica (Lam.) Willd. |
Acacia paradoxa | Syn.: Acacia armata R.Br., Acacia undulata Spin | |
Acacia pulchella R.Br. | ||
Acacia redolens | ||
Acacia retinodes Schltdl. | ||
Acacia saligna | ||
Acacia senegal | ||
Acacia seyal | ||
Acacia simplicifolia Druce | Darcêwiya awistraliyayî | |
Acacia tortilis | ||
Acacia xanthophloea |
Ev gotara li ser riwekan şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |