Endezyariya elektrîkê

Nikola Tesla li ser kovara Time

Thomas Edison

Endezyarîya elektrîkê têkilî hilberandin, ragihandin û belavkirina enerjîya elektrîkê ye. hemû cîhaz û amûrên ku bi elektrîkê dixebitin, beşdarî endezyarîya elektrîkê dibin. Endezyarên elektrîkê, sêwirandin, hilberandin û testên cîhazên elektrîkê jî çêdikin.

Dîrok

Dîroka Elektrîkê Kurt

Endezyarîya elektrîkê di sedsala 17emîn de dest pê kir. Bi xebata Alessandro Volta pîlê xwe sewirand û navê xwe da li ser. Piştî sedsala 17emîn, xebatên elektrîkê hat perisandin. Thomas Edison dest bi belavkirina elektrîkê kir. Bi xwe dîzayn kir û lambe hilberand . pergala HR(Herîka Rast-direct current) jî keşfa wî bû. Lê belê sîstema HR pir zehmetî û biha bu. Bi wî, ew rind tê zanin ku HR nayê vegûherîn. Ji bo vî dijwarî, Nikola Tesla sewirand RP(alternative current). Ew wek şoreşa elektrîk bû; sîstema RP raserî bû.

Dîroka Elektrîk ê Kurt
Sal	Çêbûn	Kiryar
600 BC	Elektrîkê statîk hat vedîtin	Thales
1600	Karkirinê elektromagnetîzm destpêkir	William Gilbert
1800	Bataryayê pêşîn hat çêkirin	Allessandro Volta
1825	Têkîlîyê navbera magnetîzm û herîk hat vedîtin	Andre Ampere
1827	Qanûnê Ohm hat derxistin	George Ohm
1831	Qanûnê Faraday hat derxistin	Michael Faraday
1864	Tevkêşeyê Maxwell hat derxistin	James Clerk Maxwell
1873	Motor û generatorê elektrîk hat çêkirin	Zenobe Thoephile Gramme
1879	Lambe hat çêkirin	Thomas Edison
1882	Santralê elektrîk hat çêkirin Generatorê HR(Herîka Rast) hat karkirin	Thomas Edison
1884	Motorê HR hat çêkirin	Frank J. Sprague
1885	Transformator hat çêkirin	William Stanley
1888	Sîstema fazê hat derxistin û HA(Herîka Alternatîf) hat vedîtin.	Nikola Tesla
1889	Li DYA, sîstema ragihandinê yek-faz ê HA hat sazkirin	DYA
1891	Li Elmanya, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin	Elmanya
1893	Li DYA, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin	DYA

Hêmanên Elektronîkê Hêz

Beşên Endezyarîyê Elektrîk

• Makîneyên Elektrîk
• Tesîsên Elektrîkê
• Ronahîkirin(înglîzî: Lighting)
• Hêza Elektronîkê (înglîzî: Power electronics)
• Otomasyon û Kontrol