Nesrîn Sutûde
Nesrîn Sutûde | |
|---|---|
 | |
| Navê rastî | نسرین ستوده  |
| Jidayikbûn | 1963 |
| Esil | Faris |
| Hevwelatî | Îran (1979–) |
| Perwerde |
|
| Pîşe | |
| Hevjîn |
|
| Xelat |
|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Nesrîn Sutûde (bi farisî: نسرین ستوده; jdb. 30ê gulana 1963an Lengerud) parêzera mafê mirovan a Îranê ye. Ji ber lihemberderketina hilbijartina serokatîya Îranê ya hezîrana 2009an kete girtîgehê.
Di nav muwekîlên wê de, rojnamevan Isa Saharxîz, xwediyê Xelata Aştiyê ya Nobelê Şîrîn Ebadî û Serokê Eniya Demokratîk a Îranê ya mûxalefeta qedexekar Hîşmet Tabarzadî hebûn.[1]
Sutûde di îlona 2010an de bi sûcdariya ku propaganda û zerar ê dide ewlekariya dewletê hate girtin û bi tena serê xwe li girtîgeha Evînê hate girtin. Di çileya 2011an de rayedarên Îranê 11 sal cezayê girtîgehê li Sutûde birî, lê 20 salan jî qedexe li derveyî welat û hiqûq lê hate birîn. Dadgeha îtirazê pişt re cezayê girtîgehê yê Sutûde daxistin şeş salan û qedexeya wî ya li dijî qanûnê daxistin deh salan.[2]
Jînenîgarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Nesrîn Sutûde di sala 1963an de li nav malbatekî îranî ya dîndar de ji dayik bû. Dixwest felsefeyê li zanîngehê bixwîne. Ew di ezmûna ketina zanîngeha neteweyî ya Îranê de di rêza 53emîn de bû lê pola wî ya bilind tune bû ku têkeve wî beşê. Nesrîn perwerdeya xwe li zanîngeha Şehîd Beheştî ya Tehranê bi beşa hiqûqê dewamkir. Sutude di sala 1995an de ezmûna baroyê girt û bi ser ket, lê neçar ma heşt salên din jî li bendê bimîne ku bibe parêzer. Nesrîn Sutûde bi Reza Xendanê re zewicî ye û du zarokên wî hene. Sutude destnîşan kir ku hevjîna wî Reza "mirovekî bi rastî modern" bû ku di dema têkoşîna wan de li rex wî û karê wî sekinîbû.[3]
Girtina wê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Di 28 Tebaxa 2010an de rayedarên Îranê êrîş birin ser ofîsa Sutûde. Sutûde ew dem parêzerê Zahra Bahrami bû, Zehra Bahramî du-hemwelatiyê Holenda û Îranê bû ku bi tawanên ewlehiyê hatibû tawanbarkirin. Ne diyar bû gelo serdegirtin bi Zahra Bahramî re têkildar bû an nebû. Di 4ê îlona 2010ê de, karbidestên Îranê bi tawanbarkirina propogandayê û zirara ewlehiya dewletê Sutude girtin. Rojnameya Washington Post girtinê wiha şîrove kir: "Wê tekez kir ku parêzerên ku siyasetmedar, çalakvan û rojnamevanên bi bandor ên dijber diparêzin di bin zextek giran de ne." Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî ji bo serbestberdana Sutude bangawazî kir, û tê de got ku ew girtiyê wîjdan bû, "di bin metirsiya êşkence an muameleyên xirab de" ye. Hat ragihandin ku Sutude, ku di zindana bi navê Evin de girtî bû û bi tenê hate ragirtin. Di 9 Çile 2011an de, karbidestên Îranê bi tawana "çalakiyên dijî ewlehiya neteweyî" û "propogandaya dijî rejîmê" 11 sal cezayê hepsê da Sutûde. Bi ser de, wî qedexe kir ku wekî parêzer kar bike û 20 salan ji welêt derkeve. Di nîvê Îlona 2011an de, dadgehek temyîzê cezayê girtîgehê yê Nasrin Sutude daxist şeş salan û qedexeya xebata parêzeriyê jî daxist deh salan.
Xelatên wê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Xelata Nivîsa Azad (2011)
- Xelata Sakharov (2012)
- Xelata Mafên Mirovan Franz Werfel (2019)
- Xelata Jiyana Rast (2020)
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ^ "Nasrin Sotoudeh, Sentenced to 11 Years, Wins PEN Freedom to Write Award". FRONTLINE - Tehran Bureau (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 3 kanûna pêşîn 2020.
- ^ "Iran opposition lawyer Nasrin Sotoudeh detained". BBC News (bi îngilîziya brîtanî). 9 îlon 2010. Roja gihiştinê 3 kanûna pêşîn 2020.
- ^ "Nasrin Sotoudeh: Iran lawyer who defended headscarf protesters jailed". BBC News (bi îngilîziya brîtanî). 11 adar 2019. Roja gihiştinê 3 kanûna pêşîn 2020.
