Pêvekirina Başûr û Rojhilatê Ûkraynayê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Pêvekirina Başûr û Rojhilatê Ûkraynayê ji aliyê Federasyona Rûsyayê ve
Perçeyekî Dagirkirina Ûkraynayê ji aliyê Rûsyayê ve 2022 û Şerê Rûsyayê li ser Ûkraynayê


Herêmên pêvekirê ji aliyê Rûsyayê
Dîrok 30 Îlon 2022
Cîh
Encam

Pêvekirina Rûsyayê

  • Pejirandina herêmên Xerson û Zaporîjyayê wekî welatên serbixwe[1]
  • Pêvekirina neqanûnî ya Oblasta Donetskê, Oblasta Luhanskê, Oblasta Xersonê û Oblasta Zaporîjyayê ji aliyê Federasyona Rûsyayê ve.[2]
  • Ukraine bi fermî serlêdana endamtiya NATOyê dike[3]
Şervan

 Ûkrayna

Fermandar û Serok

Di 30ê Îlona 2022an de, Rûsyayê, di nava êrîşeke berdewam de, çar herêmên Ûkraynayê wekî Luhansk, Donetsk, Zaporîjya û Xersonê bi xwe ve girêda.[4] Çar herêmên pêvekirî 15% ji axa Ûkraynayê pêk tînin; di wê demê de, yek ji wan bi temamî di bin kontrola Rûsyayê de nebû û ev yek ji aliyê civaka navdewletî ve nayê qabulkirin.[5] Pêvekirin ji Şerê Cîhanê yê Duyemîn ve li Ewropayê ya herî mezin e, ku ji dagirkirina Krîmê ji aliyê Rûsyayê ya sala 2014'an derbas bû.[6] Di navbera axa Rûsyayê û Krîmê de girêdanek bejahî çêkir.[7]

Pêvekirin piştî referandumên ji aliyê rayedarên dagirkerên Rûsyayê ve li herêmên şer lê didomin û piraniya şêniyên wan reviyabûn pêk hat.[8] Ew heşt sal piştî dagirkirina Krîmê, heft meh piştî destpêkirina dagirkirinê û kêmtir ji mehekê piştî destpêkirina êrişa dijber li ser Xarkiv a Ûkraynayê qewimî. Merasîma îmzeyê li Moskowayê bi amadebûna serokên desthilatdariya dagirker Leonid Pasechnik, Denis Pushilin, Yevgeny Balitsky, Vladimir Saldo û serokê Rûsyayê Vladîmîr Pûtîn hate lidarxistin.

Ûkrayna, Yekîtiya Ewropayê, Dewletên Yekbûyî û Neteweyên Yekbûyî hemû gotin, referandum û pêvekirinê tu bingeh û bandorek qanûnî tune.[9] Serokê Ûkraynayê Volodîmîr Zelenskî di bersivê de got Ûkrayna dê bi lez û bez serlêdana endamtiya NATOyê bike.[10]

Referendum û pêvekirin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

</img>
</img>
Biryarnameyên serokatî yên jimare 685 (çep) û jimare 686 (rast), ku serxwebûna herêmên Zaporîjya û Xersonê dipejirînin.
Pûtîn di 30ê Îlona 2022an de bi serokên alîgirên Rûsyayê yên çar herêman re. Ji çepê: Volodymyr Saldo, Yevgeny Balitsky, Denis Pushilin, Leonid Pasechnik

Têbînî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Putin signs decrees paving way for annexing Ukraine territories of Kherson and Zaporizhzhia". The Guardian. 30 September 2022. Retrieved 1 October 2022. {{cite web}}: Unknown parameter |DUPLICATE_title= ignored (help)
  2. ^ "Putin annexes four regions of Ukraine in major escalation of Russia's war".
  3. ^ "Putin annexes four regions of Ukraine in major escalation of Russia's war".
  4. ^ "United Nations Charter, Chapter I: Purposes and Principles". United Nations. Ji orîjînalê di 2 çiriya pêşîn 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 çiriya pêşîn 2022.
  5. ^ "So-called referenda in Russian-controlled Ukraine 'cannot be regarded as legal': UN political affairs chief". UN News. 27 îlon 2022. Ji orîjînalê di 28 îlon 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 29 îlon 2022.
  6. ^ Dickson, Janice (30 îlon 2022). "Putin signs documents to illegally annex four Ukrainian regions, in drastic escalation of Russia's war". The Globe and Mail. Ji orîjînalê di 1 çiriya pêşîn 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 1 çiriya pêşîn 2022.
  7. ^ Chernova, Ann M. Simmons and Yuliya (30 îlon 2022). "Russia Announces Annexation of Four Regions of Ukraine". Wall Street Journal (bi îngilîziya amerîkî). ISSN 0099-9660. Ji orîjînalê di 30 îlon 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 îlon 2022.
  8. ^ Walker, Shaun (23 îlon 2022). "'Referendums' on joining Russia under way in occupied Ukraine". the Guardian. Ji orîjînalê di 30 îlon 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 îlon 2022.
  9. ^ Trevelyan, Mark; Trevelyan, Mark (30 îlon 2022). "Putin declares annexation of Ukrainian lands in Kremlin ceremony". Reuters (bi îngilîzî). Ji orîjînalê di 30 îlon 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 îlon 2022.
  10. ^ Balmforth, Tom (30 îlon 2022). "Ukraine applies for NATO membership, rules out Putin talks". Reuters. Ji orîjînalê di 30 îlon 2022 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 îlon 2022.