Rêzimana farisî
Xuyakirin
Rêzimana farisî (bi farisî: دستور زبان فارسی-Destûrê zebanê farsî) rêzimana zimanê farisî ye.
Alfabeya farisî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Nav
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Yekjimar
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Pirjimar
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Cînav
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Cînav bi farisî wek ضمیر(zemîr) tê zanîn.
Yekjimar | Pirjimar | |
Şexsê yekem | من (men) ez, min | ما (ma) em, me |
Şexsê duyem | تو (to) tu, te | شما (şoma) hûn, we |
Şexsê sêyem | او (û) ew, wê, wî | آنها (anha) ew, wan |
Hoker
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- بنابرین (benaberîn/ ji ber vê)
- شاید (şayed/ şayed,belkî)
- توسط (bi/pê)
- معمولا (bi giştî)
- هرگز (qet)
- به غیر از (ji bilî)
- به موقع (di wextê xwe de)
Rengdêr
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- بیشتر (bêhtir)
Lêker
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Gotara bingehîn: Lêkerên farisî
Cureyên lêkeran
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Lêkerên sade: خوردن(xorden/xwarin), دیدن(dîden/dîtin)
- Lêkerên pîşvendî:Ji pêvekek û lêkereke sade tê çêkirin. Mînak; برگشتن(ber geşten/vegerîn), برداشتن(berdaşten/hilgirtin,wergirtin,jêbirin)
- Lêkerên morekeb: Ji navdêr, rengdêr û lêkerekê sade tê çêkirin. Mînak; زمین خوردن(zemîn xorden/ketin), کمک کردن(komek kerden/alî kirin,harî kirin)
- Lêkerên pîşvendî yên morekeb: Ev lêkeran ji navdêrek, pêvekek û lêkerekê sade tê çêkirin. Mînak;سردرآوردن(serderaverden/têgehiştin, fêmkirin),سرباززدن(serbazzeden/red kirin)
- Lêkerên ebaretî: به پایان رساندن(be payan resanden)
- Lêkerên yek şexse: خوش آمدن(xoş ameden)
Di farisî de zeman
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Zemanî halê exbarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Bi farisî wek زمان حال اخباری (zemanî halê exbarî) tê nivîsîn. Di kurmancî de miqabilê dema niha û fereh e.
Zemanê gozeşteyî sade
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Bi farisî wek زمان گذشتهی ساده(zemanî halî exbarî) tê nivîsîn. Bi kurmancî em dibêjin dema sade ya borî
Zemanê gozeşteyî estemrarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Bi farisî wek زمان گذشتهی استمراری(zemanî gozeşteyî estemrarî) tê nivîsîn.
Zemanê gozeşteyî neqlî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Zemanê gozeşteyî dûr
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Zemanê halê natemam
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Zemanê gozeşteyî natemam
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Halê eltezamî û emr
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Bi farisî wek حال التزامی(halê eltezamî) û حال امر(halê emr) tê nivîsîn.
Daçek
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Daçekên serek di zimanê farisî de ev in;
- برای (beray): Bi kurmancî ji bo tê bikaranîn
- تا(ta): Bi kurmancî ta tê bikaranîn
- در(der): Bi kurmancî di..da tê bikaranîn
- به(bê): Bi kurmancî bi tê bikaranîn
- را: Bi kurmancî ra tê bikaranîn
- از: Bi kurmancî ji tê bikaranîn
- پیش: Bi kurmancî pêşî tê bikaranîn