Wilhelm Canaris
Wilhelm Canaris | |
|---|---|
 | |
| Navê rastî | Wilhelm Franz Canaris  |
| Jidayikbûn | 1 kanûna paşîn 1887 Aplerbeck |
| Mirin | 9 nîsan 1945 Flossenbürg concentration camp |
| Sedema mirinê | Darxistin (Cezayê mirinê) |
| Cihê goristanê | Bavyera |
| Hevwelatî | Almanya |
| Perwerde |
|
| Pîşe |
|
| Dê û bav |
|
| Xizm |
|
| Xelat |
|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Wilhelm Franz Canaris (jdb. 1ê kanûna paşîn a 1887 li Aplerbeck li nêzî Dortmund, m. 9ê nîsana 1945 li kampa komkirinê ya Flossenbürg) edmiralekî alman bû. Di dema Nasyonalsosyalîzm de ji sala 1935 heta 1944 serokê Abwehr, xizmeta veşartî ya leşkerî ya Wehrmachtê bû.
Canaris, ku ji malbatek çîna navîn tê, di dema Şerê Cîhanî yê Yekem de wekî ajan û fermandarê keştiyan hate bikar anîn. Di dema Komara Weimarê de ew ji nêz ve bi Freikorps re xebitî ku li dijî Spartakîstan şer bike û piştre bi Konsulê rêxistina terorîst a neteweperest, antîsemîtî û dij komarê re têkilî danî. Canaris di organîzekirina piştgiriya Alman ya ji bo Franco di Şerê navxweyî yê Spanyayê de bû. Wekî serokê karûbarê îstîxbarata leşkerî, Canaris di dema Şerê Cîhanî yê Duyem de beşdarî hemî operasyonên leşkerî yên mezin ên Dewleta a Alman bû heya destpêka sala 1944an. Ji sala 1938 û pê ve Canaris piştgirî da gelek şervanên berxwedanê yên kevneperest û di navbera 1938 û 1940 de beşdarî planên hilweşandinê bû. Canaris rasterast beşdarî hewldana kuştina Adolf Hitler a 20ê tîrmeha 1944an nebû. Di lêkolînên Polisên Dewletê yên Veşartî de rojnivîska Canaris hat dîtin û bi vî awayî têkiliya wî ya bi berxwedana li dijî Nasyonalsosyalîzmê re hat zanîn. Di encamê de Canaris hate girtin. Di destpêka nîsana 1945an de li kampa komkirinê ya Flossenbürgê ji aliyê dadgeheke leşkerî ya SS ve cezayê îdamê lê hat birîn û hat bidarvekirin.
