Zimanên romanî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Zimanên romanî şitleke malbata zimanên hind û ewropî ye. Zimanên romanî ji latinî de aj dane. Çiqas latinî di zimanên Îtalî de ye jî, bandora wêyê mezina li ser zimanên romanî he ye.

Zimanên standard ên îroj[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên romanî yên standard ên îroj:

Spanî Spanya, Amerîkaya Navîn û Amerîkaya Başûr (derve Brezîl, Guyana, Sûrînam, Belîze), Guîneya Ekwatorî, bi pişkî Fîlîpîn, DYA 352.000.000
Portugalî (brezîlî: português) Portûgal, Brezîl, Angola, Mozambîk, Tîmora Rojhilat, Kap Verde, Gîne-Bissau, São Tomé û Príncipe, Makao 216.000.000
Fransî (français) Fransa, Belçîka (Walonya), Swîsre, Antilan, Kanada , û li koloniyên Fransa û Belçîkayên berê 77.000.000
Îtalî (italiano) Îtalya, Swîsre, San Marîno, Vatîkan 70.000.000
Rumenî (bi moldawî ve română) Romanya, Moldova û hin dewletên dinên Ewropa 26.000.000
Sîcîlyanî (sicîliánu) Italya (Sîcîlya, Kalabriya, Kampaniya) 10.000.000
Ketelanî (català) Ketelonya 8.200.000
Galîsiyayî (galego) Galîsiya 3.000.000
Oksîtanî (occitan) başûra Fransa, Îtalya û Spanya 2.800.000
Sardî (sardo) Sardînya (Îtalya) 1.200.000
Furlanî (furlan) Friûl (Italya) 350.000
Ladin (ladin dolomitan) Italya 40.000
Retoromanî Swîsre 27.000
Aragonî (aragonés) Aragon 30.000

Milên zimanên romanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên îberoromanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di gruba zimanên îberoromanî de zimanên spanî, portûgalî, galîsiyayî û ketelanî hene. Lê zimanê ketelanî wek navbarê zimanên îberoromanî û zimanên galloromanî de ye. Zimanên din:

Zimanên galloromanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di zimanên galloromanî de zimanê herî mezin fransî ye. Zimanên din wiha ne:

Zimanên retoromanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên retoromanî:

Zimanên îtaloromanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên îtaloromanî

Sardûnî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanê sardûnî li Sardûnya tê axaftin û na di tu koman de ye .

Zimanên balkanromanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên balkanromanî:

Zimanên mirî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zimanên îroj mirî ne: