Alîkarî:IPA/ukraynî
Xuyakirin
Ev mifteya bilêvkirinê ji bo IPA transkripsiyonên ji ukraynî li ser Wîkîpediya ye. Ev komek sembolan temsîlê peyda bilêvkirina ukraynî di gotarên Wîkîpediyayê û nimûneyên peyvên dengên bi wan re têkildar in diyar dikin. Pêdivî yên yekrêzî di navbera mifte û transkrîpsiyonên li vir girêdayî ne were domandin; ewilî bêyî sazkirinê tu sembol û nirxê lihevkirin li ser rûpela gotûbêjê neguherînin. Ji bo rêbernameya destpêkê li ser sembolên IPA, binêre Alîkarî:IPA. Ji bo cudahiya di navbera [ ], / / û ⟨ ⟩, binêre IPA § Kevan û veqetandina transkripsiyonê. |
Nexşeyên jêrîn awayê ku Alfabeya Fonetîkî ya Navneteweyî di gotarên Wîkîpediya de bilêvkirinên zimanê Ukraynayî temsîl dike nîşan dide. Ji bo rêbernameyek ji bo zêdekirina tîpên IPA li gotarên Wîkîpediyayê, li Bilêvkirina ukraynî: [{{{1}}}] û Wîkîpediya:Manual of Styl/Pronunciation#Entering characters IPA § Na binêre.
Berevajîyên Ukraynayî dengdêrên "nerm" û nepalatalîzekirî "tund" dengdêran dike. Dengdêrên palatalîkirî bi tîpeke zêde wekî Şablon:Angbr IPA têne bilêvkirin, bi laşê ziman ber bi qama tundî ve hilkişiyayî, mîna dengê [j] di erê de têne bilêvkirin.
Dengdêr | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tundrew | Nerm | ||||||
IPA | Mînak | Nêzîkbûna îngilîzî | IPA | Mînak | Nêzîkbûna îngilîzî | ||
b | бог[1] | ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
d | дим[1] | ⓘ | do | dʲ | дім, мідь[1] | ⓘ, [midʲ] | dew |
dz | дзе́ркало[1] | ⓘ | pads | dzʲ | ґедзь, дзьоб[1] | ⓘ, ⓘ | pad's yours |
dʒ | джміль[1] | ⓘ | colspan="4" rowspan="5" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
f | фа́рба | ⓘ | fool | ||||
ɡ | ґа́нок[1] | ⓘ | good | ||||
ɣ | чахохбі́лі[1] | [tʃɐxoɣˈbil⁽ʲ⁾i] | navbera good û hood | ||||
ɦ | газе́та | ⓘ | behind | ||||
j | йти, гай, їда́льня | ⓘ, ⓘ, ⓘ | yes | ||||
k | ключ | ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
l | лось | ⓘ | bell | lʲ | лід, сіль | ⓘ, ⓘ | least |
m | мир | ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
n | не́бо | ⓘ | noon | nʲ | ні́жний, день | ⓘ, ⓘ | new |
p | пил | ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
r | лі́кар | ⓘ | trilled r, wekî Spanî riesgo | rʲ | рі́чка | ⓘ | trilled r, wekî Spanî riesgo |
s | суп | ⓘ | soup | sʲ | сі́но, вісь | ⓘ, [wisʲ] | suit |
ʃ | шпари́на, ви́ще | ⓘ, ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
t | тин | ⓘ | star | tʲ | тінь, мить | ⓘ, ⓘ | stew |
ts | цибу́ля | ⓘ | cats | tsʲ | ціна́, віне́ць | ⓘ, ⓘ | cat's young |
tʃ | очере́т, вище | ⓘ, ⓘ | colspan="4" rowspan="5" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
u̯ | вчи́тель, став | ⓘ, [stɑu̯] | tow | ||||
v | Афганіста́н[1] | [ɐvɦɐn⁽ʲ⁾iˈstɑn] | vine | ||||
w | віл | ⓘ | navbera wine û vine | ||||
x | ховра́х | [xou̯ˈrɑx] | Bach, loch | ||||
z | зуб[1] | ⓘ | zoo | zʲ | зі́ллю, рі́зьблення[1] | [ˈz⁽ʲ⁾ilʲːʊ], ⓘ | presume |
ʒ | жи́то[1] | ⓘ | colspan="4" data-sort-value="" style="background: #ececec; color: #2C2C2C; vertical-align: middle; text-align: center; " class="table-na" | N/A | ||||
Dengdar | |||||||
Stres | Bê stres | ||||||
IPA | Mînak | Nêzîkbûna îngilîzî | IPA | Mînak | Nêzîkbûna îngilîzî | ||
ɑ | гай | ⓘ | father | ɐ | гарма́та | ⓘ | hug |
ɛ | день, єсть | ⓘ, ⓘ | met | e | ефі́рний | ⓘ | rate |
i | кіт, і́кла | ⓘ, [ˈiklɐ] | meet | i | біле́т | ⓘ | meet |
ɪ | ми́ша | ⓘ | bit | ɪ | кра́сний[2] | ⓘ | bit |
ɔ | по́ле, льон | ⓘ, [lʲɔn] | off | o | ору́дний | ⓘ | cold |
u | дух, лють | ⓘ, ⓘ | fool | ʊ | туди́ | ⓘ | put |
Sembolên din | |||||||
IPA | Dengdêr | ||||||
ˈ◌ | stres (danî ber tîpa teşkîlkirî) | ||||||
ˌ◌ | stresa duyemîn (danî ber tîpa teşkîlkirî) | ||||||
◌ː | gemînasyon (dengdêr du caran dirêjtir tê gotin)[3] | ||||||
◌⁽ʲ⁾ | xwezaya vebijarkî ya palatalîzasyona dengdêrê berî /i/ |
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ a b c d e f g h i j k l Voiceless obstruents /p t tʲ ts tsʲ tʃ k x f s sʲ ʃ/ are voiced [b d dʲ dz dzʲ dʒ ɡ ɣ v z zʲ ʒ] before other voiced obstruents. [ɣ] and [v] only ever occur in this case.
- ^ May also be realized as [[[
- en:Close-mid front unrounded vowel|e]]].
- ^ In Ukrainian, geminates are found between vowels: бага́ття ⓘ 'bonfire', подру́жжя ⓘ 'married couple', обли́ччя ⓘ 'face'. Geminates also occur at the beginning of a few words: лля́ний [ˈlʲːɑnɪj] 'flaxen', forms of the verb ли́ти 'to pour' (ллючи́ ⓘ, ллю [lʲːu], ллєш [lʲːɛʃ] etc.), сса́ти ⓘ 'to suck' and derivatives.[çavkanî hewce ye]
Bîbliyografî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Danyenko, Andrii; Vakulenko, Serhii (1995). Ukrainian. Lincom Europa. ISBN 978-3-929075-08-3.
- Жовтобрюх, М.А.; Кулик, Б.М. (1965). Курс сучасної української літературної мови. Частина I. (bi ukraynî). Kiev: Радянська школа.