Alîkari di dema xeniqînê de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Xeniqîn rewşeke fetisînê ye.

Bi henasegirtinê hewa ji difin û dev de arasteyê gewrî dibe. Gewrî ji bo xurek û hewayê coga hevbeş e. Ango serê soriçik û borrîhewayê di gewriyê de digihîjin hev. Ji xeynî dema daqurtînê rêya borrîhewayê hertim vekirî ye. Lê hin caran dibe ko gava mirov xurek dixwe an jî vedixwe, beşek ji loqa xurekê li dewsa derbasbûna nav soriçikê, derbasê nav qirrik û borrîhewayê be. Di rewşek wiha de dibe ko loqa xurekê borrîhewayê bixitimînê û henasedan raweste. Heke mirov henase negire di demek kurt de difetise, divê demildest rêya hewayê bêne vekirin.

Xeniqîna di dema daqurtandin de û alîkariya yekem[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ev cor fetisîn, dema ko xurek li dewsa soriçikê, derbasê nav borrîhewayê dibe rû dide. Bi hin teknîkên destan, mirov dikare alikariya mirovê difetise bike.

Alîkariya yekem ji bo mexdûrên asayî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Beşa yekem kuxe e.

Heke mexdûr nikaribe bikuxe,[1] du teknîkan bi destê xwe bikar bînin (her du wêneyên jêrîn bibînin). Ji bo encamek çêtir, wan bi dorê tevlihev bikin: her teknîkê bi qasî 5 caran bikin, û ber bi teknîka din ve biguhezînin, û van ziviran bi domdarî dubare bikin.

Kesên ducanî û pir qelew hewcedarê guhertoyên van teknîkên destan in (li jêr bixwînin).

Pitikan (binî 1 salî) hewceyê guhertoyên van teknîkên destan in (li jêr bixwînin).

Ger henasenegirtin berdewam bike, gazî servîsên bijîjkî yên acîl bikin (en).

Dibe ku mexdûr piştî demekê ji xwe biçe (li jêr bixwîne), û ew hewce dike: "vejîna dil-pulmonary a dij-xeniqînê".

"Li pêştê xistin": Sînga qurbanê piştgirî bike bi yek destî (ji bo baştirkirina bandorê), û pişta qurbanê ber bi xwarê ve bînin, bi qasî ku pêkan be. Dûv re bi destê din çend caran bi hêz li pişta maxdûr bixin.
"Zextên zikê" (Manovra Heimlich): Wan bi xurtî pêk bînin, di navbera sîng û zik de.

Alîkariya yekem ji bo mirovên ducanî an pir qelew[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Beşa yekem jî kuxe e.

Heke mexdûr nikaribe bikuxe,[2] du teknîkan bi destê xwe bikar bînin (her du wêneyên jêrîn bibînin). Ji bo encamek çêtir, wan bi dorê tevlihev bikin: her teknîkê bi qasî 5 caran bikin, û ber bi teknîka din ve biguhezînin, û van ziviran bi domdarî dubare bikin.

Ger henasenegirtin berdewam bike, gazî servîsên bijîjkî yên acîl bikin (en).

Dibe ku mexdûr piştî demekê ji xwe çûbe (li jêr bixwîne), û ew hewce dike: "vejîna dil-pulmonary a dij-xeniqandinê".

"Li pêştê xistin": Sînga qurbanê piştgirî bike bi yek destî (ji bo baştirkirina bandorê), û pişta qurbanê ber bi xwarê ve bînin, bi qasî ku pêkan be. Dûv re bi destê din çend caran bi hêz li pişta maxdûr bixin.
"Zextên sîngê dijî-xeniqandinê": Wan bi xurtî pêk bînin, li ser nîvê jêrîn ê hestiyê sîngê bixin.

Alîkariya yekem ji bo pitikan (binî 1 salî)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Van her du teknîkan bi destan ji bo pitikan bikar bînin (li her du wêneyan li jêr binêrin).[3] Ji bo encamek çêtir, wan bi dorê tevlihev bikin: her teknîkê bi qasî 5 caran bikin, û ber bi teknîka din ve biguhezînin, û van ziviran bi domdarî dubare bikin.

Ger henasenegirtin berdewam bike, gazî servîsên bijîjkî yên acîl bikin (en).

Dibe ku mexdûr piştî demekê ji xwe çûbe (li jêr bixwîne), û ew hewce dike: "vejîna dil-pulmonary a dij-xeniqandinê ji bo pitikan (binî 1 salî)".

Çep: "Li piştê xistin", pitik hinekî berû-bi jêr tê paldan. Rast: "Zextên sîngê", du tiliyên compressionan dikin li ser nîvê jêrîn ê sîngê.

Dema ku mexdûr lixwe nebe[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pêdivî ye ku:[4] "vejîna dil-pişikê ya dijî-xeniqandinê" (asayî, ne ji bo pitikan) an jî "vejîna dil-pişikê ya dijî-xeniqandinê ji bo pitikan" (binî 1 salî). (Li jêr bixwînin).

Vejîna dil-pişikê ya dijî-xeniqînê, ya asayî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Kompresyona sîngê ji vejîna kardiopulmonary.
Ventilasyon (nefesa rizgarkirinê) vejîna dil-pulmonary. Di pitikan de, devê xwe bikar bînin da ku dev û pozê zarokê bi hev re veşêrin.

Pêdivî ye ku bang li servîsên bijîjkî yên acîl were kirin (en).

Mexdûr li ser piştê danîne.

Vejandina dil-pişikê bikin, bi awayekî berdewam:

  • 30 kompresyon li ser nîvê jêrîn ê sîngê.
  • Ger objek asê tê dîtin, hewl bidin ku wê derxînin. Obje dikare were derxistin an na, lê divê ev vejîna dil-pulmonary berdewam bike heya ku mexdûr bi rengek asayî henase bigire.
  • Pozê qurbanê bigire. Hewayê têxe nav dev-bi-devê (hilma rizgarkirinê). Dîsa, hewayê têxe nav dev-bi-devê  (hilma rizgarkirinê).
  • Serê qurbaniyê ber bi pêş û paş ve bizivirînin, ji bo ku piçek pozîsyona wê biguhezînin. Hewayê têxe nav dev-bi-devê (hilma rizgarkirinê). Dîsa, hewayê têxe nav dev-bi-devê  (hilma rizgarkirinê).

Hemî van gavan bi domdarî dubare bikin, ji ya yekem dest pê bikin (30 kompresyon).

Vejîna dil-pişikê ya dijî-xeniqînê, ji bo pitikan (binî 1 salî)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pêdivî ye ku bang li servîsên bijîjkî yên acîl were kirin (en).

Divê serê zarokê her dem rast be, bêyî ku wê bizivirîne.

Vejandina dil-pişikê bikin, bi awayekî berdewam:

  • Ji aliyek pitikan: 30 kompresyon, bi du tiliyan li nîvê jêrîn ê nîvê sîngê têne kirin.
  • Ger objek asê tê dîtin, hewl bidin ku wê derxînin. Obje dikare were derxistin an na, lê divê ev vejîna dil-pulmonal heta ku pitik bi asayî bêhna xwe bigire divê bidome.
  • Devê xwe bikar bînin da ku dev û pozê zarokê bi hev re veşêrin. Bi vî rengî hewayê têxin. Dîsa, bi vî rengî hewayê têxin.
  • Tê pêşniyar kirin ku serê pitikê rast bihêlin, bêyî ku wê bizivirîne, ji ber ku meyla serî dikare rêyên hewayê di pitikan de teng bike.

Hemî van gavan bi domdarî dubare bikin, ji ya yekem dest pê bikin (30 kompresyon).

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ American Red Cross, Conscious Choking
  2. ^ National Safety Council and Oklahoma State University, Choking and CPR safety talk
  3. ^ American Heart Association, Guidelines for First Aid
  4. ^ American Red Cross, CPR/AED and First Aid ("Unconscious Choking").