Charles Baudelaire
Charles Baudelaire | |
---|---|
Jidayikbûn | 9 nîsan 1821 |
Mirin | 31 tebax 1867 Parîs |
Sedema mirinê | Agire (Sedemên sirûştî) |
Cihê goristanê | Goristana Montparnasse |
Hevwelatî | Fransa |
Perwerde | |
Pîşe |
|
Xebat | |
Bandorbar |
|
Partner | |
Dê û bav | |
Xelat | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Charles-Pierre Baudelaire (jdb. 9ê nîsana 1821, Parîs - m. 31ê tebaxa 1867, Parîs), rexnegîr û yek ji helbestvanên mezin yên fransî û avakerê helbesta nûjen e.
Ji ber ku dêya wî ya hîn ciwan piştî mirina bavê wî ji nû ve zewiciye, wî zarokahiya xwe li cem bavê xwe yê demarî ku kesekî fêhmê wî pirr kêm û teng bû, pirr dijwar derbas kiriye. Ev jî bandorek mezin li jiyan û li helbestên wî kiriye. Hîn di salên lîseyê helbestên wî bala dorê dikşînin.
Dest bi xwendina hukûkê dike lê hîn 19 salî bûye ji bo ku dest ji wêjeyê berde û jê sar bibe malbata wî, wî didin keştiyek bazirganiyê û diçe heyta Hindistanê.
Piştî vedigere Parîsê di rojnmeyan de dixebite, di sala 1845an de hewldana xwe kuştinê dike lê bi sernakeve; demekê bi siyasetê dixebite, heyta navê wî di nava amadekarê Şoreşa 1848an de jî derbas dibe. Di vê navbênê de rexne û gotarên li ser hunerê diweşîne.
Helbestên Edgar Allan Poe wedigerîne fransî û bi vî hawî jî wî bi fransiyan re cara yekem dide naskirin.
ji ber tawana ku 6 helbestên wî yên ku di Les Fleurs du Mal (Kulîlkên êşê) cî digrin mûzir i û carisiyan li Xwedê dikin Baudelaire dihê girtin û mehkûm kirin.
Li jiyana beradayî ya Parîsê nexweşiya frengiyê pê digre û dibe kêşê efyûn û esrarê.
Du salan li Belçîkayê maye. Piştî vegerê felç bû ye û pişt re li Parîsê jiyana xwe ji dest daye.
Baudelaire bandorek mezin li ser helbestvanên nûjen kiriye.
Çend rist ji Baudelaîre
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Weke keyê welatekî bibaran im dewlemend lê kêmhêz, ciwan lê kal im Him kêr im him birîn
|
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |