Eyloyê zêrîn

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Disambig grey.svg Ji bo maneyên din, li Eylo binêre.
Eylo
Eyloyê zêrîn
Golden Eagle RWD2.jpg
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Çîn: Aves
Kom: Accipitriformes
Famîle: Accipitridae
Cins: Aquila
Cure: A. chrysaetos
Navê zanistî yê latînî
Aquila chrysaetos
(Linnaeus, 1758)
Aquila chrysaetos distribution map.png
Bilavbûna eyloyan li cîhanê
Keskê vekirî: Cihên ku lê hêlîn çêdikin
Hêşîn: Li zivistanê
Keskê tarî: Tevahiya salê

Eylo, helo, daraş, wirxal, xertel, qertel an jî eyloyê zêrîn[2] (Aquila chrysaetos), cureyekî eyloyan Aquilla e.

Şayes[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Eyloyekî nîvemzin

Eylo di nav balindeyên dirende de xwediyê baskên herî mezin in, 78 cm dirêj e û firehiya di navbera herdu baskên wî de digihe 190-230 cm. Rengê eyloyê qehweyî tarî ye.

Reftar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Xwarin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Eylo nêçîrê çûk, xijende û guhandarên biçûk dikin û dixwin. Ji ber jehriya dermanên çandinî hejmara eyloyan kêm dibe.

Pirbûn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Eylo li serê zinarên bilind hêlînên xwe çêdikin.

Belavbûn û jîngeh[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Bêjenasî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Peyva eylo wek peyva pehlewî aluh, aloh[3] e. Di îngilîzî de eagle û di latînî de aquila ye. Îhtimala mezin ev peyvan ji hev hatine. Lê belê, li gorî hin çavkaniyên din[çavkanî hewce ye] ti têkiliya peyva kurdî «eylo, helo» û hwd., bi înglîzî û latînî ra tun e. Ev peyva bi medî [*rzifya-], avestî [ǝrǝzifiiya-], sanskrîtî [rjipya-] «helo, eylo, qertal» va girêdayî ye. Li gorî dengnasiya dîrokî divêt di zmanê hîndî-ewrupî yê bingehîn da wekî [*rgyi-ptyo-] dayî bibe[çavkanî hewce ye].

Wek sembol[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Kurd[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Alban[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]


Pêşangeh[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. BirdLife International (2012). "Aquila chrysaetos". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Roja wergirtinê: 16 tîrmeh 2012. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (alîkarî)
  2. gor wateya navê bi îngilîzî
  3. Michael Chyet (2003). Ferhenga Kurmancî-Înglîzî. Yale University Press, New Haven û New York.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]