Famîleya rozagulan

Rûgul; Temporal range: Cretaceous -Niha
	Kulîlka şîlanê (Rosa canina)
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Plantae
(ne aşkera ye):	Angiosperms
(ne aşkera ye):	Eudicots
(ne aşkera ye):	Rosids
Kom:	Rosales
Famîle:	Rosaceae; Juss.
	Belavbûna rûgulan li ser riwê zemînê

Rûgul, rozagul, an jî gul (Rosaceae), famîleyekî riwekan e. Di koma rozagulan (Rosales) de cih digire.

Li ser navê famîleyê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Rozagul ji du peyvan pêk tê, roza û gul. Roza cureyê almasteke pembe ye, ji xişrê vê almastê re bi kurdî roza tê gotin. Roza ji bo gulên rengên wan dişibin xişrê almastê jî tê bikaranîn. Di zimanên ewropayî de bêjeya roza herwiha di wateya gul de ye.

Taksonomî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Endamên famîleya rozagulan dar, devî yan giha ne. Bi qasî 90 cins û 3.000 cureyên riwekan hene di vê famîleyê te. Lêkolînên nû yên molekûlarbiyolojiyê daye nîşandan ku tasnîfkirinên berê yên li ser vê famîleyê têr nakin, hin cins bi şaşî hatine dabeşandin, di rastiyê de endamê famîleyên din in. Gotûbêjên riweknasan bidawî nebûne.

Dabeşandin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Rûgul di koma rozagulan (Rosales) de cih digire.

Sîstematîka rozagulan (Rosaceae)

Rînêrîya belavbûyî, rihana giskê (Filipendula ulmaria)

Tûrika bejî (Agrimonia eupatoria), ji Sanguisorbeae.

Zîvnixum (Alchemilla anisiaca), ji Potentilleae.

Waldsteinia ternata, ji Colurieae.

Gihaberûya spî (Dryas octopetala), ji Dryadoideae.

Gîjok an rîxok (Prunus spinosa), ji Amygdaleae.

Babadek an qurçimoka bayê

ya belgiyayî (Spiraea × vanhouttei), ji Spiraeeae.]]

Neillia ribesioides, ji Neillieae.

Neviusia alabamensis, ji Kerrieae.

Exochorda racemosa, ji Osmaronieae.

Jêrefamîleya Rosoideae
- Rînêrî (Filipendula)
- Joreşaxa Rosodae
  - Gul (Rosa)
  - Rubus
  - Şaxa Sanguisorbeae
    - Jêreşaxa Agrimoniinae
      - Tûrik (Agrimonia)
      - Aremonia
      - Hagenia
      - Leucosidea
      - Spenceria
    - Jêreşaxa Sanguisorbinae
      - Acaena
      - Cliffortia
      - Margyricarpus (tevlî Tetraglochin)
      - Polylepis
      - Bişkojka mêrgê (Sanguisorba)
      - Poteridium
      - Poterium (tevlî Bencomia, Marcetella, Dendriopoterium, Sarcopoterium)
  - Şaxa Potentilleae
    - Pêçîka pitikan (Potentilla) (tevlî Argentina, Comarella, Duchesnea, Horkelia, Horkeliella, Ivesia, Purpusia, Stellariopsis)
    - Jêreşaxa Fragariinae
      - Pençeşêr (Alchemilla) (tevlî pençeşêra mêrgê (Aphanes), Lachemilla, Zygalchemilla)
      - Chamaerhodos
      - Comarum (tevlî Farinopsis)
      - Dasiphora
      - Drymocallis
      - Tûfrengî, çîlek (Fragaria)
      - Potaninia
      - Sibbaldia
      - Sibbaldianthe (tevlî Schistophyllidium)
      - Sibbaldiopsis
  - Şaxa Colurieae
    - Fallugia
    - Kûklîk, koklîk (?) (Geum) (tevlî Acomastylis, Novosieversia, Oncostylus, Orthurus, Taihangia, Coluria, maçnîk an gihamaçnîk (Waldsteinia))
    - Sieversia
Jêrefamîleya Dryadoideae
- Cercocarpus
- Chamaebatia
- Gihaberû (Dryas)
- Purshia (tevlî Cowania)
Jêrefamîleya Spiraeoideae
- Lyonothamnus
- Şaxa Amygdaleae (famîleya berfêkiyan, berê li ser jêrefamîleya Amygdaloideae dihat hejmartin)
  - Mamox an hilûya slîvî (? silîvî, Sîlvanî) Prunus (tevlî Armeniaca, Cerasus, Amygdalus, Padus, Laurocerasus, Pygeum, Maddenia)
- Şaxa Sorbarieae
  - Adenostoma
  - Chamaebatiaria
  - Çayîra şîrîn a goristanan (Sorbaria)
  - Spiraeanthus
- Şaxa Spiraeeae
  - Rîbizin an deviya bipirtik (Aruncus)
  - Holodiscus
  - Kelseya
  - Luetkea
  - Petrophytum
  - Sibiraea
  - Spiersträucher (Spiraea)
  - Xerospiraea
- Şaxa Neillieae
  - Neillia (tevlî Stephandra)
  - Physocarpus
- Joreşaxa Kerriodae
  - Şaxa Kerriae
    - Coleogyne
    - Ajzêr (Kerria)
    - Neviusia
    - Rhodotypos
  - Şaxa Osmaronieae
    - Exochorda
    - Oemleria
    - Prinsepia (tevlî Plagiospermum)
- Joreşaxa Pyrodae
  - Gillenia
  - Şaxa Pyreae
    - Kageneckia
    - Lindleya
    - Vauquelinia
    - Jêreşaxa Pyrinae (famîleya dendikfêkiyan, berê Maloideae)
      - Maral, hirmiya kendalan (Amelanchier)
      - Aria
      - Guhîja baxçeyan (Aronia)
      - Chaenomeles
      - Chamaemeles
      - Chamaemespilus
      - Cormus
      - Sêvika kêrguhê (Cotoneaster)
      - Guhîj (Crataegus)
      - Bihok, biyok (Cydonia)
      - Dichotomanthes
      - Docynia
      - Docyniopsis
      - Eriobotrya
      - Eriolobus
      - Hesperomeles
      - Heteromeles
      - Sêv (Malus)
      - Melacomenes
      - Ezgul (Mespilus)
      - Osteomeles
      - Peraphyllum
      - Photinia
      - Pseudocydonia
      - Feuerdorn (Pyracantha)
      - Hirmî (Pyrus)
      - Rhaphiolepis
      - Hirmiya çivîkê (Sorbus)
      - Stranvaesia
      - Torminalis