Konfederalîzma Demokratîk
| Perçeyeke beşa |
| Sosyalîzma lîberter |
|---|
Konfederalîzma demokratîk, li gor ramyarê Abdullah Ocalan, yek sosyalîst azadîxwaz sîstema siyasî ya ku "li hemberî komên din ên sîyasî û yên vekirî ne. Ev nerm e, pir-çandî, antî-yekdest, û lihevkirina nêrîn e."[1]
Ocalan, serokê Partiya Karkerên Kurdistan ne ku ev îdeolojiya dema di girtîgehê de hat damezirandin. Gava ku bi eslê xwe rêxistina yek Marksîst-Lenînîst, ji rêxistina xwe binêre wek Ocalan dest bi têkildarî ya bi Murray Bookchin û pêdivî bi îdeolojiya xwe hate guherandin. Ber bi dawiya jiyana xwe, Murray Bookchin bi hêmanên ku diçe apolîtîk ya hemdem Ȋraqê bû Tevgera anarşîst û pêşxistina şaredartiyê û li şûna azadiyê de.[2] Li ser stûnên navendî ya Konfederalîzma Demokratîk ya di warê ekolojî civakî û feminîzma anarşîst e.[3]
Li gorî ji bo Abdullah Öcalan, îdeolojiya xwe rehên Demokrasiya Beşdar, û xweseriya di qada herêmî de. Ji pirtûka xwe de:
| “ | Bi hêz tevlîbûna bi hêz zêdetir bi vî rengî ya demokrasiyê ye. Gava ku netewe-dewletê li berevajî ji bo demokrasiyê ye, û heta ew înkar dike, konfederalîzma demokratîk a qanûnî ye li pêvajoya demokratîk de berdewam. | ” |
| — Abdullah Öcalan[4] | ||
Rejîma yên dewletê wekî pêvajoya gav bi gav tê dîtin. Oleke bi çi rûxandina şoreşger ên dewletê wek rê ji bo guhertinên birêkûpêk dîtina ne. Lê belê, pirsgirêkên civakî û mijarên têkildarî azadî û dadmendiyê, divê ji alîyê pêvajoya demokratîk-konfederal bê çareserkirin. Eger netewe-dewletê hildibijêre da ku here li ser vê operasyonê de, lê belê, alîgirên dikarin bi hêza parastina cewherî ya konfederalîzma demokratîk (wek ya li ber xwe Yekîneyên Parastina Gel (YPG)).[5]
Oleke bi rê avakirina meclîsa konfederal global ku ji pêş, derxistin platformeke azadîyên sivîl, wek alternatîf bo Neteweyên Yekbûyî ku ew wek komeleyê yên netewe-dewletan bibînin û serdest ji aliyê hêzên mezin. Lê belê, di Konfederalîzma Demokratîk divê li ser asta herêmî, rêxistin û Konfederalîzma global de ye hiştin ne, lê belê ne bi berjewendiya îdeolojiyan e.[6]
Îdeolojiya ji ber ku bi serê xwe yên wekî YPG ya mezinbûna di berjewendiya jiyîn hatiye Şoreşa Rojava di şerê li dijî anîne Dewleta Îslamî ya Iraq û Şamê.[7]
Mijarên têkildar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ^ Öcalan, Abdullah."Democratic Confederalism. Transmedia Publishing Ltd., 2011. p. 21.
- ^ ""The new PKK: unleashing a social revolution in Kurdistan" in RoarMag.org". Ji orîjînalê di 15 îlon 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 hezîran 2016.
- ^ "Anarchists vs. ISIS: The Revolution in Syria Nobody's Talking About". Roja gihiştinê 29 çiriya paşîn 2015.
- ^ Öcalan, Abdullah."Democratic Confederalism. Transmedia Publishing Ltd., 2011. p. 26-27.
- ^ Öcalan, Abdullah."Democratic Confederalism. Transmedia Publishing Ltd., 2011. p. 32.
- ^ Öcalan, Abdullah."Democratic Confederalism. Transmedia Publishing Ltd., 2011. p. 31.
- ^ "After Kobani victory, Kurds expand fight against ISIS"