Leşker

Ji bo kabika sedrencê, binêre Leşker (sedrenc).

Leşkerên Pêşmerge

Leşker, esker an jî serbaz, endamê çekdar ê artêşek an hêzên çekdar ên welatekî ye. Ev têgîn ji hemî rêzan re vedibêje, her çend demek dirêj karanîna wê bi rêzên navnîşkirî re sinordar bû. Mercên ku ne endamên artêşên birêkûpêk, karbidestên leşkerî, endamên komên paramîlîter, neqanûnî û partîzan in (binêre gerîla) divê ji leşkeran bêne cûda kirin.

Di nava hêzên çekdar de pileya leşkeran heye ku pozîsyon û desthilatdariya wan bi rêkûpêk dike. Li gora şaxê artêşê, wek nimûne, ferqek di navbera leşkerên piyade û topan de tê kirin.

Erkên leşker

Weke parêzvanek di nava artêşa xwe de, leşker beriya her tiştî garantorê serweriya derve ya welatê xwe ye, bi rêya gefa nepenî ya tolhildanê li hember her sinordarkirina serweriyê bi wêrankirina mirovan û hebûna wan a madî.

Ji hêla din ve, leşker wekî êrîşkar bi gelemperî tenê navgînek e ku hêzên êrîşkar êrişî welatên din dikin, wan bi dest dixin û/an jî xwe bi çavkaniyên herêmî dewlemend dikin.

Di dema şer de, erkên leşker û artêşa wî pir cihêreng in. Li gorî rewşê, niqteyên jêrîn acîl in:

• Kifşkirina dijmin
• Nirxandina rewşê
• Dagirkirina xalên taktîkî, stratejîk an jî aborî yên girîng
• Ewlekirina pozîsyonê û herwiha ewlekirina hindir û xetên peydakirinê
• Leşkerên dijmin bêhêz bikin

Dabeşkirina leşkeran

Pîşeya leşkeriyê di gelek pozîsyonên taybetî de tê dabeşkirin. Her aranjmanek taybetî perwerdehiya têkildar dişopîne û qada xwe ya peywiran heye. Li vir yên gelemperî hene:

• Doxdanan, tivingbaz, doxdanên siwarî
• Şane (wekî jandarmêyên îro)
• Şûrzan (perwerdeya herî dirêj a wan bûye)
• Tîrendaz (parastina palasan, gund û bajaran û êrîş)
• Rimbaz (yekîneyên herî xurt)
• Mertalger (enî, key, keybanû, girtî ûêd diparastin)
• Nêçîrvan (operasyonên taybet)
• Sîxur (bi kincên sîvîl tevdigeriyan)
• Serzelût (bo karên nebaş wekî zîndanvanî, lêpirsinê)
• Nîşangir (sûîkast, operasyonên armancên wan sûîkast be)
• Bangevan (îstîxbarata şaş belavkirin, şerê psîkolojîk, dora bajaran digirtin û gef li keyan dixwarin. Carnan dengê ajalên dirinde dertanîn, xelkê bajar ditirsandin, kurtedemî viya dikirin)
• Cangoriyan (bo rewşên dijwar, rojên teng, xeterdar)
• Tendurustî (luqman, dermanger)
• Pazbend (berdest, bo xizmetên fermandaran, parastina wan)
• Meleyên yekîneyan, meleyên siwarî (bo veşartina termên şehîdan û îbadetê)
• Siwarî (siwariyên rimbaz, siwariyên şûrzan, siwariyên tendurustiyê, siwariyên nîşangir û êd)

Leşkerê kurd

Di dewlet û mîrîtiyên kurd de, ristina artêşan hinekê cuda bûye. Bi qasî ku em ji tomarkirin û çanda devkî ya kurd têdigihên, yekîne li gorî pîşe û hunera xwe hatine avakirin.

Rutbeyên leşkeran

Rutbeyên leşkeran cuda ne, yên welatan hevûdu nagirin. Çend ji rutbeyên leşkerên alman:

• 
  Leşker (Unîforma kamûflajê)
• 
  Matrose (Unîforma kar)
• 
  Leşkerê hêzên esmanî (Unîforma kamûflajê)

Binêre

• Leşkerê Roj (Leşkirî Roj)

Girêdanên derve

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Leşker de hene