Lîdya
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in.(hezîran 2024) |
Lîdya
| |
---|---|
| |
Koordînat: 40°Bk 30°Rh / 40°Bk 30°Rh | |
Parzemîn | Asya |
Dewlet | Tirkiye |
Dema avabûnê | c. 1200 b.z. |
Merkeza îdarî | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Lîdya (bi Asûrî: Luddu, bi yewnaniya kevn: Λυδία, lat. Ludía, bi latînî: Lydia; bi farisî: لیدییه, lat. Lîdîya) welatek û herêmeke dîroki di dewera Anatolya bû, niha dikeve ser parizgehên Îzmîr û Manisa li Tirkiyeyê. Paytextê wê, bajarê Sardîsê bû.
Ji ber êrişa Kûruşê Mezin li ser padşehiya Lîdyayê, ew bûn hevpeyman li gel spartaê. Kûruşê Mezin êriş kir ser Sardîsê û di sala b.z. 546 de ew xist dest xwe û keyaniya Lîdyayê bi dawî hat.
Lîdya beri zayine 2000î de li rojavaye Anatolya ava bû. Zimanê lîdî zimaneki hind û ewropî bu. Paytexta Lîdyayê Sardîs bu û di sala b.z 687 ji aliyê şahê Lîdya Gugês (716-678 b.z.) hate avakirin. Di sala b.z. 546 de persan dawi li dewlata Lîdya anîn. Lidî yekem millet e, ku pere peyda û danûstendin pê kirin.[çavkanî hewce ye]
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |