Mîrektiya Mansur

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Mîrektiya Mansur

1543 — 1596



Agahiyên gelemperî
 Rêveberî {{{hikûmet}}}
 Paytext Mahabad
 Ziman Zimanê kurdî
 Dîn
 TBH {{{tbh}}}
 TBH/sal {{{tbh kes}}}
 Dirav Pereyê kurd
 Dem {{{dem}}}
 Nîşana înternetê {{{nîşana înternetê}}}
 Kd. telefonê {{{koda telefonê}}}
 {{{agahîgelemp1 sernav}}} {{{agahîgelemp1}}}
 {{{agahîgelemp2 sernav}}} {{{agahîgelemp2}}}
 {{{agahîgelemp3 sernav}}} {{{agahîgelemp3}}}
 {{{agahîgelemp4 sernav}}} {{{agahîgelemp4}}}
 {{{agahîgelemp5 sernav}}} {{{agahîgelemp5}}}

Gelhe
{{{gelhe}}}
{{{gelhe2}}}
{{{gelhe3}}}
{{{gelhe4}}}
{{{gelhe5}}}

Rûerd
{{{rûerd}}}
{{{rûerd2}}}
{{{rûerd3}}}
{{{rûerd4}}}
{{{rûerd5}}}

Dîrok û bûyer
{{{bûyer1}}}
{{{bûyer2}}}
{{{bûyer3}}}
{{{bûyer4}}}
{{{bûyer5}}}
{{{bûyer6}}}
{{{bûyer7}}}
{{{bûyer8}}}
{{{bûyer9}}}
{{{bûyer10}}}
{{{bûyer11}}}
{{{bûyer12}}}

Serwerî
   {{{sernav serokA}}}
Halîl Xan
{{{serokA2}}}
{{{serokA3}}}
{{{serokA4}}}
{{{serokA5}}}
{{{serokA6}}}
   {{{sernav serokB}}}
{{{serokB1}}}
{{{serokB2}}}
{{{serokB3}}}
{{{serokB4}}}
{{{serokB5}}}
   {{{sernav serokC}}}
{{{serokC1}}}
{{{serokC2}}}
{{{serokC3}}}
{{{serokC4}}}
{{{serokC5}}}
   {{{sernav serokD}}}
{{{serokD1}}}
{{{serokD2}}}
{{{serokD3}}}
{{{serokD4}}}
{{{serokD5}}}
   {{{sernav serokE}}}
{{{serokE1}}}
{{{serokE2}}}
{{{serokE3}}}
{{{serokE4}}}
{{{serokE5}}}
{{{serokE6}}}
{{{serokE7}}}
{{{serokE8}}}
{{{serokE9}}}

Karîna qanûndanînê
{{{perleman}}}
{{{perleman1}}}
{{{perleman2}}}
{{{perleman3}}}
{{{perleman4}}}
{{{perleman5}}}


Mîrektiya Mansur (1543-1596) Ew ji hêla Halîl Xan ve bi hevalbendiya 24 eşîrên Kurd re hate damezrandin.Mîrîtî ji Sultaniye, Zencan, Ebher, Zerinkemer û çend bajarok pêk dihat.[1]

Hin eşîrên Kurd ên di nav mîrektiye de êrişî bazirgan û karwanan kirin, bazirgan çûn ba Şah û gilî kirin.Şah ji vê rewşê aciz bû û sinoren Mîrîtî piçûkkır.

Gava Halil Han mir, kurê wî Devletyar şûna wî da bu Mir.Di dema Erişen Osmanî ya Azerbaycanê de, ji Devlet Yar re peywira parastina sînoran hat dayîn.

Ji ber vê yekê, bi fermana Şah; Hemî wilayetên Kerşeb, Zerinkemer, Secas, Zanjan, Sorluk, Keydar, Sebistan, Enguran, û Kancuka dane Mîrê Mansur. Hin ji van parêzgehan ji ber nakokiyên di navbera Kurd û Kızılbaş de wêran bûn, û Devletyar wan ava kir.

Her ku mîrekti xurttir dibû, xwesteka Devletyar ya serxwebûnê gur dibû û ew li dijî Şah'ra serî hilda.Li ser vê yekê, decidedah biryar da ku artêşek bişîne ser Devletyar, û Devletyar Enburan, ku ji vê yekê agahdar bû, tavilê dest pê kir ku li herêma bebistan kelek mezin ava bike.

Gava artêş nêzîkê Mîrê Reş Mansur bû, wê biryar stend ku bi şev wargeh saz bike, Devletyar bi yekcarî bi şev êrişî artêşê kir û artêşa,têkçûnek mezin xwar.

Şerefnameyê de wiha behsa vî şerî vısa dike;

'Dayika Devletyar wê roja dijwar de, li dû hespê xwe dişopand û diqîriya, "Berê tirumbêlên van bigirin",li ser vê yekê tirumbêlên wan hatin girtin,Hin leşkerên ji artêşa Sefewî, ku ji ber vê têkçûna şermîn nexwestin hêrsa Shahah bikişînin, xwe li parêzgarê Geylan girtin'[2]

Di dema Shahah Abbas de, Devletyar hate girtin û bi 300 zabitî ve hate zincîr kirin, û piştî demekê ew hate darve kirin, ji ber vê yekê Mîr hate rûxandin.[3]

Binêre[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (bi îngilîzî): S 370. {{cite journal}}: Ji bo journal parametreya |journal= hewce ye (alîkarî)
  2. ^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (bi îngilîzî): S 371. {{cite journal}}: Ji bo journal parametreya |journal= hewce ye (alîkarî)
  3. ^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (bi îngilîzî): S 372. {{cite journal}}: Ji bo journal parametreya |journal= hewce ye (alîkarî)