Mihemed Xatemî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Mihemed Xatemî
Navê rastî
محمد خاتمی Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Jidayikbûn29 îlon 1943, 14 çiriya pêşîn 1943 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
HevwelatîÎran Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Perwerde
  • University of Isfahan (1965–1969) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Pîşe
Meqam
  • President of Iran (1997–2005)
  • Member of the Islamic Consultative Assembly (Yezd, 1980–1982) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Partiya Siyasî
  • Association of Combatant Clerics Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Hevjîn
  • Zohreh Sadeghi (1974–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Zarok
  • Emad Khatami
  • Leila Khatami Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dê û bav
  • Ruhollah Khatami Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (bav)
Xelat
  • Order of the Liberator
  • Order of José Martí
  • honorary doctor of the Moscow State Institute of International Relations
  • The honorary doctor of Lebanese University
  • Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Malperwww.khatami.ir Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Seyîd Mihemed Xatemî (14 cotmeh 1943)[1][2][3][4] siyasetmedarek îranî ye ku ji 3ê Tebaxa 1997an heta 3ê Tebaxa 2005an pêncemîn serokomarê Îranê bû. Her wiha ji sala 1982 heta 1992 wezîrê çandê yê Îranê bû. Paşê, wî rexne li hikûmeta serokomarê paşerojê Mehmûd Ehmedînejad girt.[5][6][7][8]

Beriya ku Xatemî bibe serokomar, di warê navneteweyî de kêm tê zanîn, di dema hilbijartina xwe ya yekem a serokomariyê de ku hema hema %70 dengan stendibû, bal kişand ser xwe.[9] Xatemî li ser platforma lîberalîzasyon û reforman meşiyabû. Di dema kampanyaya hilbijartinê de, Xatemî fikra Diyaloga Di Nav Şaristanan de wekî bersivek li ser teoriya Pevçûnek Şaristanan a Samuel P. Huntington a sala 1992'an pêşniyar kir.[10] Piştre Neteweyên Yekbûyî li ser pêşniyara Xatemî sala 2001’ê weke Sala Diyaloga Şaristanan a Neteweyên Yekbûyî îlan kir. [11] [12][13] Xatemî di her du dewreyên xwe yên serokatiyê de doza azadiya derbirînê, tolerans û civaka sivîl, têkiliyên dîplomatîk ên avaker bi dewletên din re, di nav wan de yên li Asya û Yekîtiya Ewropî, û siyasetek aborî ya ku piştgirî dide bazara azad û veberhênana biyanî bû.

Di 8 Sibat 2009 de, Xatemî daxuyand ku ew ê di hilbijartinên serokatiyê yên 2009 de[14] bibe namzed, lê di 16ê Adarê de ji bo heval û şêwirmendê xwe yê demdirêj, serokwezîrê berê yê Îranê Mîr Huseyîn Mûsewî vekişiya.[15] Medyayên Îranê bi fermana serdozgerê Tehranê ji weşandina wêneyên Xatemî û neqilkirina gotinên wî, bi sedema piştevaniya wî ji namzedên reformxwaz ên têkçûyî di hilbijartina dubare ya Mehmûd Ehmedînejad a sala 2009an de, qedexe ye.[16]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Profile of Mohammad Khatami
  2. ^ "انتخابات92". Facebook. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 11 hezîran 2021. Roja gihiştinê 23 çiriya pêşîn 2022.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  3. ^ "عكس:جشن تولد خاتمی - تابناک | TABNAK".
  4. ^ "وزراي دولت اصلاحات چه آرايي از نمايندگان مجلس گرفتند؟".
  5. ^ "The Struggle for Iran". The Weekly Standard. 22 sibat 2010. Ji orîjînalê di 28 hezîran 2011 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 11 çiriya paşîn 2012.
  6. ^ "Iran: People Rally In Ardakan In Support Of Opposition Leader Mohammad Khatami". Payvand. 17 sibat 2011. Ji orîjînalê di 7 îlon 2018 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 11 çiriya paşîn 2012.
  7. ^ "Khatami Prevented from Leaving Iran for Japan". insideIRAN. 15 nîsan 2010. Ji orîjînalê di 25 tîrmeh 2011 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 11 çiriya paşîn 2012.
  8. ^ "Karroubi Challenges Hardliners to Put Green Movement Leaders on Trial". PBS. Roja gihiştinê 11 çiriya paşîn 2012.
  9. ^ "Profile: Mohammad Khatami". BBC News. 6 hezîran 2001. Roja gihiştinê 20 gulan 2013.
  10. ^ "Khatami Speaks of Dialogue among Civilizations". diplomacy (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 11 çiriya pêşîn 2021.
  11. ^ "Dialogue among Civilizations". UNESCO. Ji orîjînalê di 5 sibat 2007 de hat arşîvkirin.
  12. ^ "Round Table: Dialogue among Civilizations United Nations, New York, 5 September 2000 Provisional verbatim transcription". UNESCO. Ji orîjînalê di 10 adar 2007 de hat arşîvkirin.
  13. ^ Petito, Fabio (2004). "Khatami' Dialogue among Civilizations as International Political Theory" (PDF). International Journal of Humanities. 11 (3): 11–29.
  14. ^ "Iran's Khatami to run for office". BBC News. 8 sibat 2009. Roja gihiştinê 5 nîsan 2010.
  15. ^ "Former Iranian president exits election race". The Irish Times. 3 adar 2009. Roja gihiştinê 16 adar 2009.
  16. ^ "Iran's Rouhani praises Khatami role in recent vote".