Çîna navîn

Mala amerîkî ya çîna navîn a tîpîk.

Çîna navîn çîneke civakî ya kapîtalîzma modern ye ku ji bo kesên xwedî serxwebûna aborî, xwegihandina çavkaniyên pêwîst bi temamî pêdiviyên xwe yên bingehîn bi cih bînin û kêfa keyfxweşiyê bikin, lê bi temamî standarta jiyanê ya çînên bilind bi cih naynin. Çîna navîn bi gelemperî ji bazirgan, karsazan, karmendên dewletê, kesên pispor û hin cotkar û pîşesazên pir jêhatî pêk tê. Li gorî pênaseya Max Weber a sosyo-ekonomîk, komek ji kesên ku xwe didin trendên modern û di navbera çînên jêrîn û jorîn de cih digirin. Ew, piraniya sermayeya ku dikare bi dest xwe ve bîne, hilberandin an jî birêvebirina malûmatên sabît ên nirxê sabît û berhemên civakê yên ku bi nirxê bilind hatine zêdekirin, bi rê ve dibe. Carinan jî wekî stûna spî tê gotin.

Çîna navîn xwedî rêbazên din ên cudahiyê ye. Yek ji wan ên herî teng komek kesan e ku di navbera % 40-60ê de li gorî rêjeya dahata ku li neteweyê werdigire cih digire. Çîna navîn a fireh wekî hemî ferdên neteweyekê tê destnîşan kirin, ku %20ê herî xizan û %20ê herî dewlemend red dike. Pênaseya razber a asta herî bilind a çîna navîn, wê wekî sermayeya mirovî ya ji bo civakê girîng e destnîşan dike. Piraniya amerîkiyan xwe wek aîdî çîna navîn dibînin, lê ji sedî 20ê wan li Amerîkayê xwedî şêwaza jiyana çîna navîn in. Belê ji %20 ji ber kar û barên xwe çîna navîna pîşeyî û endamên bi bandorên civakê jî dihên hesibandin û ev çîna han wek afirînerê civaka serekiya Amerîka dihê dîtin.

Di Marksîzmê de, çîna navîn weke burjuvazî tê binavkirin.