Şablon:GH/2023/34

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Nexşeya pêşniyarkirî ya koçên mirovên kevn
Nexşeya pêşniyarkirî ya koçên mirovên kevn

Pêşdîrok, (bi înglîzî: prehistory), heyama dîroka mirovahiyê ye ku bi derketina amûrên kevirî yên yekem nêzîkî 3,3 milyon sal berê dest pê dike û bi dahêneriya pergalên nivîsînê re bi dawî dibe. Bikaranîna sembol, nîşan û wêneyan di nav mirovan de pir zû xuya kiriye, lê pergalên nivîsînê yên herî kevn tenê 5000 sal berê derketiye holê û bi hezaran sal derbas bûn ku bi berfirehî werin pejirandin. Pergalên nivîsînê di hin çandên mirovan de heta sedsala nozdehan û di hin çandên din de heta van salên dawî nehatine pejirandin. Ji ber vê yekê li gorî roja îcadkirina nivîsînê dawiya vê serdemê di herêmekê de ji ya herêmeke din dibe cuda be. Wek mînak, bi gelemperî tê pejirandin ku pêşdîrok li Misirê di dora 3100 b.z. de bi dawî bûye, lê dawiya serdema pêşdîrokê de li dor sala 1900 ê p.z. de, li Gîneya Nû gelek nû derketiye holê. (zêdetir...)