Ehliyet

Ehliyet
Motîv	Vehicle category
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Ehliyet, ajoname, ajotname, karta ajotinê, belgeyeke fermî ye, bi gelemperî plastîk û mezinahiya karta krediyê, destûr dide takekesek taybetî ku karibe yek an jî zêdetir cûre wesayîtên motorî, wek motorsiklet, otomobîl, kamyon, an otobusek li ser kolaneke gelemperî.

Dîroka ehliyetê

Dîroka ehliyetê heya dawiya sedsala 19an vedigere. Konsepta ehliyeta ajotinê ji 1888an (Prûsya) ve heye. Car carinan, destûrnameyeke ku ji hêla pêşengê otomobîlê û sêwirînerê makînê hilmê Léon Serpollet di tîrmeha 1888an de hatî destûr kirin ji hêla bajarê Parîsê ve ji bo ajotina rêwiyên xwe di riyên giştî de wekî "yekemîn ehliyeta cîhanê " tête navandin. Yekemîn vepirsîna fermî di sala 1901an de li Viyanayê pêk hat.

Temenê herî kêm ji bo ehliyetê

Mîneya herî kêm ji bo lîsansa ajotinê ji bo gerîdeyên rêwîtiyê, bi vî rengî "destûra ajotina rêwîtiyê" an "lîsansa ajotina erebeyê" bi gelemperî di navneteweyî de tête berhev kirin.

Li piraniya welatên cîhanê, ajotina bêbingeh, ajotina bêsînor ji 18 temenê ve gengaz e. Li hin welatan qanûnên ji bo ehliyetê ya qedexekirî hene, nemaze ji bo ajotinê bi şofêrê bin 18 salî re, ku ji welat ve girêdayî ye, carinan jî rêwîtiya şevê jî nayê qedexekirin. Li 23 eyaletên Dewletên Yekbûyî, ajotina otomobîlan a bêsînor di temenê 16 sal de gengaz e, û li sê dewletên bi sînorkirinên ji temenê 15 salî re.

Temenê destpêkirinê ji bo ehliyetê li welatên koçberî yên klasîk ên din Kanada, Awistralya û Nû Zelenda bi heman awayî kêm e, lê ji bo şofêrê şert e.