Diana, prensesa Wales

Royal Highness, The Honourable  Diana, prensesa Wales
Navê rastî	Diana Mountbatten-Windsor, Princess of Wales
Jidayikbûn	Diana Frances Spencer  1 tîrmeh 1961  Sandringham House (Sandringham, Norfolk, East of England, Înglistan, Keyaniya Yekbûyî)
Mirin	31 tebax 1997  Nexweşxaneya Pitié-Salpêtrière
Sedema mirinê	Qezaya erebeyê (Qezaya ku mirin tê de)
Cihê goristanê	Althorp
Hevwelatî	Keyaniya Yekbûyî
Perwerde	West Heath Girls' School (–1977) Institut Alpin Videmanette Riddlesworth Hall School
Hevjîn	Charles III (St Paul's Cathedral, 1981–1996)
Partner	Dodi Fayed Hasnat Khan James Hewitt
Zarok	William, Prince of Wales Prince Harry, Duke of Sussex
Dê û bav	John Spencer, 8th Earl Spencer  (bav) Frances Shand Kydd  (dê)
Xizm	Adam Shand Kydd (zirbira) John Shand Kydd (zirbira) Angela Shand Kydd (zirxwîşk)
Malbat	House of Spencer, Mala Windsor (1981–1996)
Xelat	Order of the Virtues Royal Family Order of Elizabeth II (1981) Order of the Crown (Netherlands)
Malper	www.royal.uk/diana-princess-wales
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Diana, prensesa Wales (bi navê xwe yê fermî Diana Frances Spencer; 1 Tîrmeh 1961 - 31 Tebax 1997) endamek malbata qraliyeta Brîtanî bû. Ew jina yekem a Charles III (paşê Prince of Wales) û diya prensên William û Harry bû. Heya roja îro, Diana bi gelemperî ne tenê wekî prenses Diana, lê di heman demê de pir caran wekî Lady Diana an Lady Di jî tê binav kirin, her çend wê sernavê "Lady" bikar neaniye. Çalakî û gewriya wê ew kir îkonek navneteweyî. Wê populerbûneke domdar û çavdêriya gelemperî ya hema hema nedîtî bi dest xist.

Kurtejiyan

Diana di nav esilzadeya Brîtanî de ji dayik bû û li sîteya xwe ya Sandringham nêzî malbata qral mezin bû. Di sala 1981 de, dema ku wek alîkara mamosteya zarokxaneyê dixebitî, wê prensê Wales, kurê mezin ê keybanû Elizabeth II, nas kir. Zewaca wan di sala 1981an de li Katedrala St Paul pêk hat û wê kir prensesa Wales, rolek ku tê de ew ji hêla gel ve bi coş dihate pêşwazî kirin. Du kurên wan çêbûn, William û Harry, ku wê hingê di rêza paşguhkirina textê Brîtanî de duyemîn û sêyemîn bûn.

Zewaca Diana bi Charles re ji ber nehevhatina wan û têkiliyên derveyî zewacê zirar dît. Ew di sala 1992an de ji hev veqetiyan, zû piştî ku têkçûna têkiliya wan bû zanîna gelemperî. Zehmetiyên wan ên zewacê bi berfirehî hatin belav kirin, û ew di sala 1996 de ji hev berdan.

Wekî prensesa Wales, Diana li ser navê Qral erkên padîşah girt û nûnertiya wê li fonksiyonên li seranserê deverên Commonwealth kir. Ew di medyayê de ji ber nêzîkatiya xwe ya ne kevneşopî ya ji bo xebata xêrxwaziyê hate pîroz kirin. Piştgiriyên wê di destpêkê de li ser zarok û kal û pîran bûn, lê piştre ew bi tevlêbûna xwe di du kampanyayên taybetî de hate nas kirin: yek helwestên civakî yên li hember nexweşên AIDSê û pejirandina wan, û ya din jî ji bo rakirina mayînan, ku bi rêya Xaça Sor a Navdewletî dihat pêşxistin. Wê her weha hişyariyê zêde kir û ji bo awayên alîkariya mirovên ku ji penceşêrê û nexweşiya derûnî bandor bûne parêzvanî kir. Diana di destpêkê de ji ber şermîniya xwe dihate nas kirin, lê karîzma û hevaltiya wê ew di nav gel de populer kir û bû alîkar ku navûdengê wê ji hilweşîna dijwar a zewaca xwe xilas bibe. Ew wekî fotojenîk dihate hesibandin û di salên 1980 û 1990an de pêşengek modayê bû.

Di sala 1997an de mirina Diana di qezayek trafîkê de li Parîsê bû sedema şîna giştî û bala medyaya cîhanî. Lêpirsînek piştî Operasyona Paget, ku ji hêla Polîsê Bajarê Mezin ve hatî vekolîn, biryara "kuştina neqanûnî" vegerand. Mîrateya wê bandoreke kûr li ser malbata qral û civaka Brîtanî kir.