Here naverokê

Innsbruck

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Innsbruckê hat beralîkirin)
Innsbruck
Bajar
Dîmenek ji bajêr
Ala
Coat of arms
Innsbruck li ser nexşeyê
Map
Xeletiya Luayê di Modul:Nexşeya_cihan de, li ser rêza 512: Unable to find the specified location map definition: "Module:Nexşeya cihan/dane/Awistirya" does not exist.
Koordînat: 47°16′6″Bk 11°23′36″Rh / 47.26833°Bk 11.39333°Rh / 47.26833; 11.39333
DewletAwistirya, Keyaniya Bavyerayê, Împeratoriya Awistirya-Mecaristanê Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Li beşa îdarî
  • Innkreis (1808–1814)
  • County of Tyrol (1248–1919)
  • Tîrol Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Paytexta
  • Tîrol
  • Innkreis (1808–1814)
  • Innsbruck-Land District Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dema avabûnê1234 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Îdarî
 • ŞaredarGeorg Willi (nirxa derbasdar a niha, 2018–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Qada rûerdê
 • Giştî104.91 km2 (4051 sq mi)
Bilindahî
574 m (1883 ft)
Nifûs
130.585 (2022) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dem
Koda telefonê0512 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Plakaya erebeyêI Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Malperwww.innsbruck.at/ Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Innsbruck paytext û navçeyeke eyaletê Tirol e li welatê Awistiryayê.[1] Bajar di sala 1234an de hate avakirin û yek ji kevintirîn metropolên Tirolê ye.[1]

Dîrok

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Nexsê dirokan, wekî bajare Innsbruckê be salâ 1888 dibînê

Bajar di sala 1234an de, ji hêla cotkarên koçer ên ku bi Zimanê almanî diaxifîn, hate damezrandin. Bajar îro hîn jî heye û ji Habsburger ve paytexta parêzgeha Tîrolê ye.

Ew 1964 û Olîmpiyadên Zivistanê yên 1976 li Innsbruck. Di Warerê Cîhanê yê duyem de, di navbera 1943 û nîsan 1945 de, bîst û du êrişên bombeyî pêk hatin û ziyanek mezin çêbû. Kampa komkirinê KZ Innsbruck - Reichenau li vir bicîh bû.[2][3][4]

Di salâ 1669 de zanîngeh hate damezrandin. Her weha wekî tezmînatek ji bo dadgehê wekî perehînşah Leopold I dîsa ji Viyana serwer bû û tîrêjên Tîrolî yên xanedaniya Habsburg di 1665 de xilas bûbû.

Statuyâ Leopold lî Innsbruckê

Di dema Naperên Napoleon Bonaparte de Tirol ji Bavaria, hevalbendê Fransa re hate biderkevtin. Andreas Hofer li Bergisel dijî hêzên Bavyera û fransî yên hevgirtî artêşek gundî ya Tîrolî ber bi serkeftinê ve bir, û dûv re Innsbruck kir navenda rêveberiya xwe. Artêşa hevgirtî paşê artêşa milîsên Tîrolan dagir kir û heya 1814 -an Innsbruck beşek ji Bavyera bû. Piştî Kongreya Viyanayê desthilatdariya Awistiryayê dîsa hate vegerandin. Heya sala 1918an, bajarok (yek ji 4 bajarokên xweser ên Tîrolê) beşek ji padîşahiya Awistiryayê bû (aliyê Awistirye piştî lihevhatina 1868), serokê navçeya bi heman navî, yek ji 21 „Bezirkshauptmannschaften“ li parêzgeha Tirolê.[5]

Nifûs

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Bajar, di hejmara 5an de, di nav lîsteya bajarên herî mezin ên Awistirya de ye.[6]

Ji 1 Çile 2016 ve, nifûsa bajêr 130.894 e.[7]

Li bajêr zimanên ku herî zêde têne axaftin:

  1. Almanî
  2. Tirkî
  3. Kroatî
  4. Sirbî
  5. Kurdî
  6. Îngilîzî

Mirovên li bajêr dikarin ji hêla olî ve werin rêzkirin wiha:

  1. Katolîkên Roman
  2. Miletan
  3. Îslam

Aborî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Rêjeya bêkariyê li bajêr di sala 2012 de% 4,2 bû.[8]

Turîzm

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Goldenes Dachl, ku di sala 1500 de hate qedandin, Sembola bajêr e.

Çavkanî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  1. ^ a b http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=met_pjanaggr3&lang=de
  2. ^ "Tirol: 5000 Jahre alte Siedlungsspuren nahe Innsbruck gefunden". www.spektrum.de (bi almanî). Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.
  3. ^ Peter Anreiter, Christian Chapman, Gerhard Rampl: Die Gemeindenamen Tirols: Herkunft und Bedeutung (= Veröffentlichungen des Tiroler Landesarchives). Wagner, Innsbruck 2009, ISBN 3-7030-0449-5, S. 135 ff.
  4. ^ "Innsbruck informiert - Offizielle Mitteilungszeitung der Landeshauptstadt Innsbruck". web.archive.org. 8 îlon 2013. Ji orîjînalê di 8 îlon 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.
  5. ^ "IKB AG | Krematorium Innsbruck". web.archive.org. 13 tîrmeh 2009. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 13 tîrmeh 2009. Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk)
  6. ^ "Größte Städte Österreichs 2023". Statista (bi almanî). Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.
  7. ^ "Startseite". STATISTIK AUSTRIA (bi Austrian German). Roja gihiştinê 10 nîsan 2023.
  8. ^ "Kopîkirina arşîvê". Ji orîjînalê di 29 tîrmeh 2021 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 29 tîrmeh 2021.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Innsbruck&oldid=1777182" hatiye standin.