Lluís Llach

Lluís Llach i Grande

President of the Assemblea Nacional Catalana (d)
dp. 1ê hezîran 2024
Dolors Feliu i Torrent (d)
Serok (en) Consell Assessor per a l'impuls d'un Fòrum Cívic i Social pel Debat Constituent (d)
24 çiriya pêşîn 2018 - 1ê tebax 2019
Serok (en) Comissió d'Estudi del Procés Constituent (d)
8 adar - 19 tîrmeh 2016
Muriel Casals (en) -
Endama/ê Parlamena Ketelonyayê Girona (en)
26 çiriya pêşîn 2015 - 28 çiriya pêşîn 2017

Jidayikbûn	7ê gulana 1948an Girona (en)
Navê jidayikbûnê	Lluís Llach i Grande
Hevwelatî	Spanya
Cîwar	Parlavà (en), Porrera (en)
Sernavê rûmetî	Illustre (d)
Pîşe	Stranbêj û strannivîs (1967-2007), nivîskar, siyasetmedar, berhemhênera/ê muzîkê, aktîvîsta/ê siyasî, hunermenda/ê tomargehê
Salên çalak	Dp. 1965
Endamê	Els Setze Jutges (en) Consell de Govern del Consell de la República (d) (2018-2023) Consell Assessor per a l'impuls d'un Fòrum Cívic i Social pel Debat Constituent (d) (2018-2019) Council for the Republic (en) (2019-2023)
Instruments	Piyano, gîtar
Şêweyê hunerê	Strana protest (en)
Malper	www.lluisllach.cat
Xelat	Lîsteya berfireh Xelata Sêlika Ketelanî ya Salê (d) (1979 û 1993) Xaça Sant Jordi (en) (1981) Xelata Cerverí ji bo gotinên stranê (d) (2001) Medalyaya Şerefê ya Parlamena Ketelonyayê (2007) Xelata Narrativa Maria Àngels Anglada (en) (2013) Xelata Méditerranée (en) (2016) Xelata Joan Blanca (d) (2016) Xelata Canigó (d) (2017) Doktora/ê şerefê ya/yê Zanîngeha Gironayê (d) (2017) Medalyaya Zêrîn a Generalitat de Catalunya (en) (2020)
Dîskografî	Dîskografiya Lluís Llach (d)

Dengê qeydkirî

Lluís Llach i Grande, behtir wek Lluís Llach tê naskirin (bilêvkirina ketelanî: [ʎuˈiz ˈʎak], jdb. 7ê gulana 1948an, Girona, Ketelonya) stranbêj, strannivîs, nivîskar û siyasetmedarekî ketelan e. Ew yek ji pişkdarên sereke yên tevgera muzîkî ya ketelanî Strana Nû (Nova Cançó) bû. Strana wî ya herî navdar a bi navê L'Estaca bûye sirûda nefermî ya tevgera ji bo serxwebûna Ketelonyayê. Llach ji îlona 2015an ta kanûna paşîn a 2018an endamê Parlamena Ketelonyayê bû.

Zaroktî û xortaniya wî

Llach di 7ê gulana 1948an de li bajarê Gironayê hatiye dinyayê. Li gundikê bi navê Verges (Baix Empordà) mezin bûye. Ew di 6 saliya xwe de li piyanoyê dixe. Dema 9 salî bû diçe bajarê Figueres da ku xwendina xwe berdewam bike. Di 15 saliya xwe de diçe Barselonayê û li wir dest bi xwendina endezyariyê dike, lê piştî du salan dev jê berdide. Dû re ew di Fakulteya Aborînasiyê de xwe tomar dike.

Tevgera Nova Cançó û dîktatoriya Franco

Llach hîn di zanîngehê de tevî tevgera li dijî dîktatoriya Franco bû. Di 1967an de endamê koma stranbêj û strannivîsên ketelan Els Setze Jutges ("Şazdeh Dadger") bû û yek ji beşdarên sereke yên hereketa muzîkvanên ketelan a bi navê Strana Nû (Nova Cançó) bû. Muzîkvanên ketelan li hemberî dîktatoriya faşîst a Francisco Franco bûn û stranên siyasî bi zimanê ketelanî digotin. Di dirêjahiya dîktatoriya faşîst a Franco (1939-1975) de ziman û taybetmendiyên din ên çandî yên nasnameya ketelanî qedexe bûn.

Di 1969an de sêlika xwe ya pêşîn qeyd dike. Di 12ê kanûna pêşîn a 1969an li Palau de la Música li Barselonayê stranên xwe pêşkêş dike û di dawiya sala 1970î de ji ber xwenîşandanên wî li Teatro Español li Madrîdê ti çare tune bû diviya biçûya sîrgûnê. Llach li Parîsê wek penaber jiyaye û heta mirina dîktator Franco ne vegeriya Ketelonyayê.

Di 1973an de cara pêşîn derdikeve sehneya tiyatroya Olympia ya Parîsê. Di 1976an de, piştî mirina Franco bi salekê, Llach vedigere Ketelonyayê.

Jiyana wî

Llach parêzerê mafên kesên LGBT ye. Di sala 2019an de dema prosesa dadgehkirina rêveberên referandûma serxwebûna Ketelonyayê ku di 1ê çiriya pêşîn a 2017an de çêbûbû, Llach protesto kir, got, ku wî wek "hemwelatiyekî homoseksuel û alîgirê serxwebûnê û hemwelatiyekî dilxwaz a cîhanê" di mihakemeyê de pirsên eboqatên partiya rastgir a tûj a spanyolperest Vox qebûl nekirin û bersiv neda wan.

Sêlikên wî

• Els èxits de Lluís Llach (1969)
• Ara i aquí (1970)
• Com un arbre nu (1972)
• Lluís Llach a l'Olympia (1973)
• L'Estaca (1973)
• I si canto trist... (1974)
• Viatge a Itaca (1975)
• Barcelona, gener de 1976 (1976)
• Campanades a morts (1977)
• El meu amic, el mar (1978)
• Somniem (1979)
• Verges 50 (1980)
• I amb el somriure, la revolta (1982)
• T'estimo (1984)
• Maremar (1985)
• Camp del Barça, 6 de juliol de 1985 (1985)
• Astres (1986)
• Geografia (1988)
• La forja de un rebelde (1990)
• Torna aviat (1991)
• Ara, 25 anys en directe (1992)
• Un pont de mar blava (1993)
• Rar (1994)
• Porrera (1995)
• Nu (1997)
• 9 (1998)
• Temps de revoltes (2000)
• Jocs (2002)
• Junts (2003)
• Poetes (2004)
• Que no s'apague la llum (2005)

i... (2006)

• Verges 2007 (2007)

Pirtûkên wî

• Memòria d'uns ulls pintats (2012)
• Estimat Miquel (2014)
• Les dones de la Principal (2014)
• El noi del Maravillas (2017)
• Escac al destí (2020)

Xelatên wî

• 1982: Creu de Sant Jordi
• 2013: Xelata Euskadi de Plata ji bo wergera spanî ya Memòria d'uns ulls pintats.
• 2013: Premi de Narrativa Maria Àngels Anglada ji bo Memòria d'uns ulls pintats.
• 2016: Xelata Méditerranée ji bo Les yeux fardés (wergera fransî ya Memòria d'uns ulls pintats).
• 2017: Doctor Honoris Causa per la Universitat de Girona
• 2020: Medalla d'Or de la Generalitat