Mînsk
Mînsk
| |
---|---|
| |
Мінск | |
Mînsk li ser nexşeyê | |
Koordînat: 53°54′8.086″Bk 27°33′42.613″Rh / 53.90224611°Bk 27.56183694°Rh | |
Parzemîn | Ewropa |
Dewlet | Belarûs, Împeratoriya Rûsî, Belarusian People's Republic, Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê, Komara Polonî ya Duyem, Komara Sovyet a Sosyalîst a Belarûsê, Principality of Minsk, Socialist Soviet Republic of Byelorussia, Lithuanian–Byelorussian Soviet Socialist Republic, Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst, Reichskommissariat Ostland, Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst |
Paytexta |
|
Îdarî | |
• Şaredar | Uladzimir Kukharau (2020–) |
Qada rûerdê | |
• Giştî | 409.500 km2 (158.100 sq mi) |
Bilindahî | 280 m (920 ft) |
Nifûs | 1.992.862 (2024) |
Dem | |
Koda telefonê | 817 |
Plakaya erebeyê | 7 |
Malper | minsk |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Mînsk (bi belarûsî: Мінск), paytext û bajarê herî mezin ê Belarusê ye ku li ser peravê Çemê Svîslaçê û çemê ku niha di binê erdê de ye, li ser peravê Çemê Niamihayê hatiye avakirin. Bajêr wekî paytext li Belarusê xwediyê statuyek îdarî ya taybet e û navenda îdarî ya Herêma Minsk (oblast) û Mînsk Navçe (raion) ye. Li gorî daneyên çileya sala 2021an nifûsa bajêr bi qasî 2 milyon kes e ku Mînsk dibe 11em bajarê herî qerebalix ê Ewropayê.[1] Mînsk yek ji paytextên îdarî yên Civakên Dewletên Serbixwe (CIS) û Yekîtiya Aborî ya Avrasyayê (EAEU) ye.
Berî ku di sala 1242an de ji hêla Dûka Mezin a Lîtvanya ve were girêdan, yekem car di sala 1067an de navê bajêr hatiye behs kirin ku Minsk dibe paytexta Mîrektiya Mînskê ku dibe pêvekek ji Mîrektiya Polotskê. Di sala 1499an de îmtiyazên bajarokî wergirtiye.[2] Di 1569an de, bajêr paytexta Mînsk Voivodeship ku dabeşek îdarî ya Hevbeşa Polonî-Lîtvanî bû. Perçebûna duyem a Polonya yê dibe sedem ku bajêr dibe beşek ji herêmên ku di sala 1793an de ji hêla Împaratoriya Rûsî ve bi erdê împaratoriyê ve hatiye girêdan. Ji sala 1919an heta sala 1991an, piştî Şoreşa Rûsyayê, Mînsk paytexta Komara Sovyet a Sosyalîst a Belarusî bû ku di sala 1922an de bajêr dibe beşek komara Yekîtiya Sovyetê. Piştî hilweşîna Yekîtiya Sovyetê, bajêr bûye paytexta Komara Belarusê ya nû serbixwe.
Wêne
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]-
Dîmenek ji navenda karsaziyê ya Mînskê.
-
Dêra Petrûs û Pawlos, Mînsk.
-
Najarê kevn, Mînsk.
-
Kolana Babrujskaja, Mînsk.
-
Şanoya Opera û Baletê ya Akademîk a Neteweyî ya Belarusî.
-
Dêra Saints Simon û Helena, Mînsk, Belarûs.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "Численность населения на 1 января 2023 г. по областям и г.Минску". www.belstat.gov.by. Roja gihiştinê 2 tîrmeh 2023.
- ^ "История Минска". minsk950.belta.by. Roja gihiştinê 2 tîrmeh 2023.
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara li ser bajarekî şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |