Ewropa
![]() | |
Herêm | 10.180.000 km2 (3.930.000 sq mi)[n] (6'emîn) |
---|---|
Gelhe | 742,452,000[n] (2013; 3'emîn) |
Tîrbun | 72.9/km2 (188/sq mi) (2'emîn) |
Demonîm | Ewropayî |
Welat | ~50 welat (û ~5 bi naskirina bi sînor) |
Girêdanên wî | 4 girêdayî |
Ziman | ~225 ziman[1] |
Saet | UTC−1 heta UTC+5 |
Înternet TLD | .eu |
Bajarên mezin |

Diravê hevpar ê Ewropayê Euro (Ewro)
![]() | Tu dikarî vê gotarê ji gotara wekhev a erebî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Ewropa (wekî Europa an Ewrûpa jî tê nivîsandin; bi yewnaniya kevn: Εὐρώπη, lat. Eurṓpē, bi latînî: Europa) parzemînek e. Di mîtolojiya yewnan de Ewropa jî navê prenseseke fenîkî ye ku ji aliyê Zews ve hat revandin Krîtê. Ewropa dayîka Mînosê ye.
Bêjenasî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Bêjenasiya peyva "Ewropa" ne diyar e. Çend derfet tên nîqaş kirin:
- Navê "Ewropa" ji Zimanê Yewnanî tê. Wateya wê "rûya fireh" e. (eurys = fireh, ops = rû)[çavkanî hewce ye]. Ev etîmolojî bi piranî tê pejirandin.
- Ewropa ji zimanê erebî an zimaneke din a semîtîk tê. Wateya wê jî "rojava" ye. (zimanê akadî: erebu = rojava)
Erdnigarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Dabeşkirin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Gotara bingehîn: Ewropaya Navendî
Gotara bingehîn: Ewropaya Rojava
Gotara bingehîn: Ewropaya Rojhilat
Dîrok[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Gelhenasî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Gotara bingehîn: Ewropî
Ziman[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Dîn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Siyaset[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Gotara bingehîn: Yekîtiya Ewropayê
Dewletên Ewropayê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Li Ewropa ev dewlet hene:
Almanya
Albanya
Andorra
Belçîka
Bosniya û Herzegovîna
Keyaniya Yekbûyî
Bulgaristan
Çekya
Danîmarka
Estonya
Fînlenda
Fransa
Îrlenda
Îslenda
Îtalya
Kosovo
Kroatya
Makedonya
Letonya
Liechtenstein
Lîtvanya
Lûksembûrg
Mecaristan
Malta
Moldova
Monako
Montenegro
Holenda
Norwêc
Awistriya
Polonya
Portûgal
Romanya
Belarûs
San Marîno
Swêd
Swîsre
Serbistan
Slovakya
Slovenya
Spanya
Ûkrayna
Vatîkan
Yewnanistan
Welatên din[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Welatin hene nîvî an jê ribek di Ewropa de ye ew evin.
Dirav (pere)[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Ewro navê diravê fermî yê van welatên Ewropayê ye (2011):
Almanya
Awistriya
Belçîka
Estonya
Fînlenda
Fransa
Holenda
Îrlenda
Îtalya
Kîpros
Lûksembûrg
Malta
Portûgal
Slovakya
Slovenya
Spanya
Wekî din Euro li paş dolarên DYA duyem diravê ku herî zêde li cihanê danûstendin pê tê kirin.
Bide ber[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ↑ Language facts – European day of languages, Council of Europe. Retrieved 30 Tîrmeh 2015.
- ↑ Stenbolê bajarê parzemînê li gedên e, bi navenda bazirganî û wê ya dîrokî û li ser du ji sê a nifûsa derewan li aliyê Ewropayê, û li ser yek ji sisyan ji nifûsa xwe ya li ser aliyê Asyayê ji gedên.
- ↑ Annual Population of Urban Agglomerations with 300,000 Inhabitants or More in 2014, by Country, 1950-2030 (thousands), World Urbanization Prospects, the 2014 revision, Population Division of the United Nations Department of Economic and Social Affairs. Standin 21 Tîrmeh 2015. Note: List based on estimates for 2015, from 2014.
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Ewropa de hene.

Wikimedia-Atlas: Ewropa – Nexşên kevin û cografîk