Osman Efendî
Osman Efendî, Usman Efendîyo Babij[1] nuştox bî.
Osman Esad Efendî serra 1852 di Sêwreg di amo dinya. Lajê Hecî Eyyûb Efendî yo. Hecî Eyyûb Efendî Muftiyê Sêwregî bîyo. Osman Esad Efendî Babij o. Na eşîri hewna Sêwreg di esta û aşîra gird a. Na eşîri bi ziwandê Dimili ya (Zazakî) qisey kena. Na eşîri ra bol alîmî resayê.
Osman Esad Efendî badê tehsîldê xwi yê siftekênî (verênî), Muftîdê Sêwregî Zulfîqar Zuhtî Efendî het di wendo. Serra 1882 di îcazet giroto. Osmanî, Erebî, Kirdasî û Dimilî zanaynê.
Destpêkerdeya memûretiya ey serra 1884 di bî. Û Sêwreg di Azayê Mahkemaya Bîdayetî bî. Serra 1905 di badê mergdê Muftiyê Sêwregî Zulfîqar Zuhtî Efendî di, Sêwreg di bîyo miftî. Serra 1929 di merdo, 25 serrî miftîyêyi kerda.
Serra 1917 di cirê rutbeyê mexracî dîyayo ki, o rutbe îlim di rutbeyêdo gird û biqîmet bi.
Çirê ki bi sarixada kiho ya millet mîiyandi geyrayo Osman Esad Efendî rê Yeşîlbaş Osman Efendî vajîyayo. Ê wenden ra bol hez kerdo û bi wenden da xwi ya kar kerdo. Wezîfeyê xo bêkemaney ardo herûn. Labelê qandê ney zî millet cirê bol îtîmat kerdo ew cira bol hez kerdo.
Osman Esad Efendî serra 1901 di Menga Remezanî di yew mewlîd nuşto. Mewlidê ci ziwandê dimilî yo. Alfabeya ci jî erebî ya. Vanê ki Hecî Ûsib Efendî bi ziwandê Tirkî ya mewlidêk nuşto, mewlidê cira mileta Sêwregî bol hes kerdo. Ney sera Osman Esad Eefendî menga rojeyî di hefteyêk teber nêvejîyayo. Nê heftî miyan di mewlîdê dimilî nuşto. Ey vato ki: ‘’Marîfet, çiyo ki çinê bo kes ey virazo, o çiyo ki her kes zano, kerdişê ey marîfet niyo’’. Osman Esad Efendî çaxo ki no mewlîd nuşto, mewlidê xwi neşr nêkerdo.
Heta ew ro destnuşteyê nê mewlidî, Sêwreg di wanîyeno. Bi wasitayê dê Mila Nezîrî Sêwregî jî serra 1933 di Şam di bi terefê Mîr Celaded Bedirxan bi name dê Bîyîşa Pêxemberî, kitabxanayê Hawarî di neşr bîyo.
Mewlidî Osman Esad Efendî, bi ziwandê dimilî di kitabo siftekên (verên) o. Verdê ney bi ziwandê Dimili ya kitabêk nênusîyayo, Qandê ci jî no mewlidê Osman Esad Efendî bol kiymetlî yo.
Osman Esad Efendî mewlidê xwi bi dimiliyê Sêwregî û fekdê eşîrda xwi ya nuşto ew ziwanê mewlidê ci jî bol pak o.
Tarîxzano Kirdas Mehmed Emîn Zekî Beg kitabê ciyo Meşhûrê Kurd û Kurdistan di qalê Osman Esad Efendî û mewlidê ci kerdo ew mewlidê Osman Esad Efendî bol bol metih kerdo.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Uzun, Mehmed (1995). Antolojiya edebiyata kurdî. Cild 1–2. Stembol: Tümzamanlaryayıncılık.